Pracodawca, zatrudniający co najmniej 20 pracowników, powinien wprowadzić w swoim zakładzie pracy regulamin pracy i regulamin wynagradzania. Oba regulaminy są specyficznym dla prawa pracy źródłem prawa. Ich specyficzność przejawia się w tym, że treść tych dokumentów jest ustalana jednostronnie bądź w porozumieniu z organizacjami związkowymi tylko dla jednego zakładu pracy. Są to autonomiczne źródła prawa. Mimo to są one tak samo wiążące dla pracowników jak powszechnie obowiązujące źródła prawa - Kodeks pracy czy rozporządzenia okołokodeksowe.
Pracodawca nie ma dowolności w ustalaniu treści obu wyżej wymienionych regulaminów. Regulaminy nie mogą być mniej korzystne dla pracowników niż przepisy Kodeksu pracy oraz innych ustaw i aktów wykonawczych, oraz nie mogą być mniej korzystne niż postanowienia układów zbiorowych i porozumień zbiorowych (art. 9 k.p.). Ponieważ regulaminy nie są powszechnie obowiązującymi źródłami prawa, pracodawca musi zadbać, aby jego pracownicy zapoznali się z nimi (pracodawca nie może stosować zasady ignorantia iuris nocet - nieznajomość prawa szkodzi).
Regulamin pracy
Pracodawca zatrudniający co najmniej 20 pracowników, który nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub obowiązujący w jego zakładzie pracy układ zbiorowy nie reguluje spraw związanych z porządkiem pracy, jest zobowiązany wprowadzić regulamin pracy. Regulamin pracy ustala pracodawca jednostronnie bądź w porozumieniu z zakładową organizacją związkową.
Pracodawca samodzielnie wydaje regulamin pracy, gdy:
• u danego pracodawcy nie działa żadna organizacja związkowa,
• w ustalonym przez strony terminie nie doszło do ustalenia treści regulaminu między pracodawcą a organizacją związkową,
• organizacje związkowe (jeżeli u pracodawcy działa ich kilka) nie przedstawią uzgodnionego wspólnego stanowiska w terminie 30 dni.
Regulamin pracy jest podstawowym dokumentem regulującym organizację i porządek w procesie pracy oraz związane z tym prawa i obowiązki pracowników. Kodeks pracy nie przewiduje szczegółowej treści regulaminu pracy, wymienia jedynie podstawowe sprawy, które powinny być w nim uregulowane.
Regulamin powinien określać m.in.:
• organizację pracy i warunki przebywania na terenie zakładu pracy w czasie pracy i po jej zakończeniu,
• systemy i rozkłady czasu pracy,
• czas rozpoczęcia i zakończenia pory nocnej,
• termin wypłaty wynagrodzenia itp. (art. 1041 k.p.).
Regulamin pracy wchodzi w życie po upływie 2 tygodni od dnia udostępnienia jego treści pracownikom. Niezależnie od tego regulamin pracy powinien być podany do wiadomości każdego nowo przyjętego pracownika w zakładzie pracy.
Więcej w Serwisie Prawno-Pracowniczym - Zamów prenumeratę >>