Zmiana rozporządzenia w sprawie badań lekarskich kierowców i osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami, wchodząca w życie 29 czerwca 2011 r. nie nakłada automatycznie obowiązku ponownego poddawania się przez kierowców badaniom lekarskim. Orzeczenia lekarskie, jakie posiadają kierowcy w dniu wejścia w życie nowych przepisów, zachowują ważność do dnia ponownego lub kontrolnego badania, którego termin określił lekarz w zaświadczeniu.
UZASADNIENIE
Kierowca wykonujący przewóz drogowy podlega badaniom lekarskim przeprowadzanym w celu stwierdzenia istnienia lub braku przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania pracy na tym stanowisku.
Badania lekarskie wykonują lekarze uprawnieni do wykonywania badań profilaktycznych, o których mowa w przepisach Kodeksu pracy. Szczegółowy sposób przeprowadzania badań lekarskich został określony w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z 7 stycznia 2004 r. w sprawie badań lekarskich kierowców i osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami.
Wane!
Rozporządzenie wprowadza zmiany w sprawie badań lekarskich kierowców, wprowadzając dodatkowo sposób oceny stanu zdrowia kierowców chorych na cukrzycę i padaczkę.
Rozporządzenie to w dotychczasowym brzmieniu przewidywało szczegółową ocenę jedynie stanu narządu wzroku, słuchu i równowagi w celu stwierdzenia istnienia lub braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami. Na podstawie przeprowadzonego badania uprawniony lekarz wystawiał kierowcy orzeczenie lekarskie, w którym określał datę ponownego lub kontrolnego badania.
Badania lekarskie są przeprowadzane:
• do czasu ukończenia przez kierowcę 60 lat - co 5 lat;
• po ukończeniu przez kierowcę 60. roku życia - co 30 miesięcy.
W związku z koniecznością dostosowania do krajowego porządku prawnego dyrektyw europejskich [Dyrektywy Komisji 2009/ 112/WE z 25 sierpnia 2009 r. zmieniającej Dyrektywę Rady 91/439/EWG w sprawie praw jazdy (Dz.Urz. UE L 237 z 24 sierpnia 1991 r., s. 1) oraz Dyrektywy Komisji 2009/113/WE z 25 sierpnia 2009 r. zmieniającej Dyrektywę 2006/126/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie praw jazdy (Dz.Urz. UE L 403 z 30 grudnia 2006 r., s. 18)], ustawodawca dokonał zmiany w rozporządzeniu w sprawie badań lekarskich kierowców, wprowadzając dodatkowo sposób oceny stanu zdrowia kierowców chorych na cukrzycę i padaczkę.
Zmiana ta zaostrza kryteria uznawania kandydatów na kierowców lub kierowców za zdolnych do kierowania pojazdami, u których rozpoznano te choroby. Zmiana rozporządzenia nie wpływa jednak automatycznie na ważność orzeczeń lekarskich wydanych kierowcom przed 29 czerwca 2011 r.
Nowelizacja nie powoduje również konieczności kierowania pracowników zatrudnionych na stanowisku kierowcy na dodatkowe badania lekarskie w zakresie tych chorób. Jednak po wejściu w życie nowych przepisów każde kolejne badanie okresowe kierowców będzie obowiązkowo rozszerzone pod kątem występowania u kierowcy objawów cukrzycy i padaczki.
Może się zatem zdarzyć, że pracownik wykonujący przewozy samochodem ciężarowym lub autobusem, który mimo swojej choroby otrzymywał dotychczas pozytywne orzeczenia lekarskie, w związku ze zmianą rozporządzenia zostanie uznany za niezdolnego do kierowania tymi pojazdami.
PRZYKŁAD
Pracownik zatrudniony na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego został skierowany przez pracodawcę na badania okresowe dla kierowców, które odbył w lipcu 2011 r. W trakcie badań ujawniono, że pracownik w 2010 r. przeszedł napad o symptomatologii padaczkowej. W związku z tym lekarz uwzględniając nowe brzmienie przepisów o badaniach lekarskich kierowców wydał orzeczenie o niezdolności pracownika do kierowania samochodami ciężarowymi, mimo że wcześniej pracownik otrzymywał pozytywne orzeczenia. W takiej sytuacji pracodawca będzie mógł rozwiązać z pracownikiem umowę o pracę. Brak pozytywnej opinii lekarskiej o zdolności pracownika do wykonywania określonej pracy może stanowić przyczynę wypowiedzenia umowy.
Podstawa prawna:
• art. 39j ustawy z 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz.U. z 2007 r. Nr 125, poz. 874 ze zm.),
• § 7, § 8 rozporządzenia Ministra Zdrowia z 7 stycznia 2004 r. w sprawie badań lekarskich kierowców i osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami (Dz.U. Nr 2, poz. 15),
• § 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Zdrowia z 15 kwietnia 2011 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie badań lekarskich kierowców i osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami (Dz.U. Nr 88, poz. 503).
Aleksander P. Kuźniar
specjalista w zakresie prawa pracy