RADA
Minimalna temperatura, w jakiej pracownicy mogą pracować w biurze, wynosi 18°C. Zatem powinni Państwo podnieść temperaturę w pomieszczeniach pracy, ponieważ jest ona obecnie za niska i firma naraża się na sankcje Państwowej Inspekcji Pracy.
UZASADNIENIE
Zasadą jest, że w pomieszczeniach pracy pracodawca jest zobowiązany zapewnić temperaturę odpowiednią do rodzaju wykonywanej pracy, nie niższą niż 14°C. Jednak w przypadku pracy wykonywanej w pomieszczeniach biurowych oraz lekkiej pracy fizycznej temperatura nie może być niższa niż 18°C (§ 30 rozporządzenia w sprawie ogólnych przepisów bhp). Jedynym usprawiedliwieniem niezachowania podanych wymagań w zakresie minimalnej temperatury w pomieszczeniach pracy są względy technologiczne.
PRZYKŁAD
Firma zajmuje się produkcją mrożonek. W przypadku pomieszczeń, w których są produkowane i przechowywane mrożonki, nie muszą być spełnione wymagania bhp w zakresie minimalnej temperatury. Minimalnych temperatur należy natomiast przestrzegać w przypadku innych pomieszczeń firmy, np. pomieszczeń biurowych.
Niskich temperatur w pomieszczeniach pracy nie usprawiedliwia awaria ogrzewania. W takiej sytuacji pracodawca może zastosować np. dmuchawy, które ogrzeją te pomieszczenia.
Niezapewnienia odpowiedniej temperatury w pomieszczeniach pracy nie usprawiedliwiają również kłopoty ekonomiczne pracodawcy. Potwierdził to NSA w Białymstoku w wyroku z 20 września 2001 r. (SA/Bk75/01, Pr. Pracy 2002/3/35), w którym stwierdził, że „odstąpienie przez pracodawcę od wykonania obowiązku zapewnienia pracownikom odpowiedniej temperatury w pomieszczeniach pracy może być usprawiedliwione względami technologicznymi, a nie jego sytuacją ekonomiczną”.
Naruszenie obowiązków bhp w zakresie minimalnej temperatury naraża pracodawcę na sankcje. W takim przypadku pracodawca może zostać ukarany:
• mandatem w maksymalnej wysokości 2 tys. zł nałożonym przez inspektora pracy,
• grzywną w wysokości od 1 tys. zł do 30 tys. zł, którą może nałożyć sąd grodzki (art. 283 § 1 Kodeksu pracy).
Natomiast pracownik, któremu nie zapewniono odpowiedniej temperatury w pomieszczeniu pracy, może odmówić wykonywania pracy. Jeżeli bowiem warunki pracy nie odpowiadają wymaganiom bhp i wykonywanie pracy zagraża życiu lub zdrowiu pracownika albo innych osób, to może on odstąpić od jej wykonywania, informując o tym niezwłocznie przełożonego (art. 210 § 1 Kodeksu pracy). Za czas powstrzymania się od pracy z powodu niezapewniania przez pracodawcę odpowiedniej temperatury pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia (art. 210 § 3 Kodeksu pracy).
W przypadku pracy biurowej temperatura w wysokości 16°C nie będzie powodowała zagrożenia życia lub zdrowia pracowników. Może najwyżej osłabić ich zdolności manualne lub koncentrację. Pracodawca będzie mógł więc w tej sytuacji kwestionować odmowę wykonywania pracy. Jednak w przypadku pracowników wykonujących pracę przy maszynach lub przy użyciu niebezpiecznych narzędzi odstąpienie od wykonywania pracy z powodu niskiej temperatury będzie uzasadnione.
PRZYKŁAD
Pracownik pracuje w drukarni przy obsłudze maszyny offsetowej. Ze względu na kłopoty ekonomiczne pracodawcy, w pomieszczeniu pracy, w którym pracownik wykonuje pracę, temperatura wynosi 10°C. Tak niska temperatura zagraża zdrowiu i życiu pracownika. Może on więc odmówić wykonywania pracy.
• art. 210, art. 283 § 1 Kodeksu pracy,
• § 30 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 ze zm.).
Marek Skałkowski
specjalista w zakresie prawa pracy