RADA
Nieterminowe lub niepełne opłacenie składek na ubezpieczenie zdrowotne nie powoduje ustania dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Powinien Pan sprawdzić prawidłowość oznakowania wpłat składek za marzec br. na poszczególne fundusze i wyjaśnić tę sprawę w ZUS.
UZASADNIENIE
Osoby prowadzące działalność gospodarczą, które zgłoszą się z tego tytułu do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, powinny zwracać szczególną uwagę na terminowość regulowania należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne. Jeżeli wpłata składki należnej na to ubezpieczenie zostanie dokonana za dany miesiąc po terminie, dobrowolne ubezpieczenie chorobowe ustaje od pierwszego dnia tego miesiąca. Taki sam skutek powoduje wpłacenie składek na ubezpieczenia społeczne za dany miesiąc w zaniżonej wysokości o kwotę wyższą niż 6,60 zł (art. 14 ust. 2 pkt 2 ustawy systemowej).
W takiej sytuacji, aby zachować ciągłość ubezpieczenia i związane z tym uprawnienie do świadczeń pieniężnych z ubezpieczenia chorobowego, pozostaje jedynie możliwość wystąpienia do ZUS z wnioskiem o wyrażenie zgody na opłacenie składki po terminie. We wniosku należy wskazać przyczyny uzasadniające nieterminową wpłatę składek. Taka zgoda nie jest jednak udzielana automatycznie. Sprawy tego typu należą do spraw rozpatrywanych w ramach uznania administracyjnego. Oznacza to, że sposób rozpatrzenia wniosku zależy wyłącznie od ZUS.
WAŻNE!
Sposób rozpatrzenia wniosku o przywrócenie terminu opłacenia składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe zależy wyłącznie od ZUS.
Przedsiębiorca, który opłaca składki na własne ubezpieczenia i na ubezpieczenia społeczne za zatrudniane osoby, wszystkie składki należne za dany miesiąc rozlicza w jednej deklaracji rozliczeniowej. Wpłata tych składek na właściwy rachunek bankowy ZUS powinna obejmować sumę składek należnych za wszystkich ubezpieczonych, w stosunku do których przedsiębiorca jest płatnikiem składek.
Jeżeli okaże się, że przedsiębiorca nie opłacił należnych składek na ubezpieczenia społeczne np. w związku z tym, że w składanych dokumentach rozliczeniowych nie rozliczył składek za wszystkich ubezpieczonych albo nie naliczył składek od wszystkich przychodów zatrudnianych przez siebie osób, to wpłata na poczet składek należnych za dany miesiąc zostanie zaniżona. W takiej sytuacji ustaje dobrowolne ubezpieczenie chorobowe przedsiębiorcy. Nie można bowiem uznać, że niedopłata dotyczy tylko składek należnych za pracowników przedsiębiorcy i przyjąć, że składki w części przypadającej na ubezpieczenia społeczne przedsiębiorcy zostały opłacone w pełnej wysokości.
Z Pana pytania wynika, że dokonał Pan niepełnej wpłaty, ale składek na ubezpieczenie zdrowotne. Taka okoliczność nie powoduje jednak ustania Pana dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Jeżeli ZUS odmawia Panu wypłaty zasiłku chorobowego uzasadniając to ustaniem ubezpieczenia chorobowego na skutek zaniżonej wpłaty składek, w pierwszej kolejności powinien Pan upewnić się, czy właściwie dokonał Pan oznaczenia dokumentu płatniczego składek (polecenia przelewu), tzn. czy wpisał Pan odpowiedni numer rachunku bankowego przeznaczonego do wpłat danego rodzaju składek. Mogło się bowiem zdarzyć tak, że wpłata zadysponowana na poczet składek na ubezpieczenia społeczne została wpłacona na rachunek ZUS przeznaczony dla składek na ubezpieczenie zdrowotne (na tzw. rachunek „52”). Z kolei na rachunek przeznaczony dla składek na ubezpieczenia społeczne (tzw. rachunek „51”) pomyłkowo mogła zostać wpłacona kwota należnych składek na ubezpieczenie zdrowotne. Może to też wynikać ze złego oznaczenia wpłaty (wskazanie innego miesiąca czy w ogóle niewpisanie miesiąca, jakiego wpłata dotyczy, gdy płatnik ma zaległości w opłacaniu składek). W takiej sytuacji należy złożyć w ZUS wniosek o przywrócenie terminu opłacenia składki za marzec br., gdyż rozliczenie składek następuje zgodnie z oznaczeniem na przelewie. Jeżeli jednak taka pomyłka nie miała miejsca, sprawę powinien Pan wyjaśnić bezpośrednio we właściwym dla Pana oddziale ZUS.
• art. 14 ust. 2, art. 46 ust. 1 i ust. 2, art. 47 ust. 4 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2007 r. nr 11, poz. 74 ze zm.),
• § 11 ust. 1, § 12, § 14 rozporządzenia z 18 kwietnia 2008 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania w sprawach rozliczania składek, do których poboru jest zobowiązany Zakład Ubezpieczeń Społecznych (DzU nr 78, poz. 465),
• rozporządzenie z 4 września 2003 r. w sprawie wzoru bankowego dokumentu płatniczego należności z tytułu składek, do których poboru zobowiązany jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych (DzU nr 164, poz. 1586 ze zm.).
Roman Dorawa
specjalista w zakresie ubezpieczeń społecznych