Do podstawowych obowiązków pracownika należy m. in. obowiązek dbałości o dobro zakładu pracy oraz obowiązek przestrzegania przepisów oraz zasad bhp, w tym obowiązek stosowania się do wskazań lekarskich (art. 100 par. 2 oraz art. 211 k.p.). Pracownik, który w okresie zwolnienia lekarskiego podejmuje czynności sprzeczne z celem zwolnienia, działa sprzecznie ze swoimi obowiązkami. W konkretnych przypadkach działania te mogą być uznane za ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych uzasadniające rozwiązanie umowy o pracę na podstawie art. 52 par. 1 pkt 1 k.p. Wykonywanie pracy podczas zwolnienia lekarskiego nie zawsze jednak stanowi ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych W myśl orzecznictwa Sądu Najwyższego wykonywanie w okresie zwolnienia lekarskiego pracy, która nie jest sprzeczna z zaleceniami lekarskimi, nie stanowi ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych. Wykonywanie pracy lub prowadzenie innej działalności w czasie zwolnienia lekarskiego może być kwalifikowane jako naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych jedynie wówczas, gdy pracownik swoim zachowaniem przekreśla cel zwolnienia lekarskiego, tj. jak najszybszy powrót do zdrowia i odzyskanie zdolności do wykonywania pracy, czym naraża na szwank interes pracodawcy. Jeżeli podejmowane przez pracownika czynności nie są sprzeczne z celem zwolnienia i nie powodują przedłużenia jego nieobecności w pracy, to zachowania pracownika nie można uznać za ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych.
W orzecznictwie SN podkreśla się, że wykorzystywanie zwolnienia lekarskiego niezgodnie z jego przeznaczeniem może stanowić uzasadnioną przyczynę rozwiązania umowy o pracę na podstawie art. 52 par. 1 pkt 1 k.p. tylko wtedy, gdy pracownikowi można przypisać winę co najmniej w postaci rażącego niedbalstwa. Jeśli np. pracownik przebywający na zwolnieniu lekarskim uzyska zgodę lekarza na wyjazd, nie można mu przypisać winy w stopniu co najmniej rażącego niedbalstwa i w konsekwencji nie można rozwiązać z nim umowy o pracę na podstawie art. 52 par. 1 pkt 1 k.p. (wyrok SN z 21 października 1999 r., I PKN 308/99). W każdym razie rozwiązanie umowy o pracę w trybie art. 52 k.p. jako nadzwyczajny sposób rozwiązania stosunku pracy powinno być stosowane przez pracodawcę wyjątkowo i z ostrożnością.
AGNIESZKA LECHMAN-FILIPIAK
radca prawny Kancelaria Linklaters