ODPOWIEDŹ
Regulamin zwolnień grupowych jest aktem wewnętrznym wydawanym przez pracodawcę zawierającym postanowienia dotyczące sposobu rozwiązania z pracownikami stosunku pracy w ramach zwolnień grupowych.
Pracodawca, który ze względu na trudną sytuację finansową zmuszony jest dokonać redukcji zatrudnienia, musi to zrobić zgodnie z przepisami ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, popularnie zwanej ustawą o zwolnieniach grupowych.
Jednak chodzi tu o pracodawcę, który zatrudnia przynajmniej 20 pracowników, gdy dokonuje wypowiedzeń albo zwalnia na mocy porozumienia stron z przyczyn niedotyczących pracowników. Takie zwolnienie musi nastąpić w okresie nieprzekraczającym 30 dni i obejmować co najmniej:
• 10 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia mniej niż 100 pracowników,
• 10% pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 100 pracowników, jednakże mniej niż 300 pracowników,
• 30 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 300 lub więcej pracowników.
Ustawa o zwolnieniach grupowych nakłada na pracodawcę obowiązek skonsultowania zamiaru przeprowadzenia zwolnień grupowych z działającymi u niego zakładowymi związkami zawodowymi. Celem tych konsultacji jest przede wszystkim możliwość uniknięcia bądź zmniejszenia rozmiaru zwolnień grupowych, w tym zwłaszcza przez przekwalifikowanie lub przeszkolenie zawodowe, a także uzyskania innego zatrudnienia przez zwalnianych pracowników.
W sytuacji gdy nie dojdzie do zawarcia porozumienia, pracodawca sam ustala zasady postępowania w sprawach dotyczących pracowników objętych zwolnieniem grupowym w regulaminie. Generalnie ustawa nie określa terminu, w którym pracodawca obowiązany jest wydać regulamin, jednak nie może to nastąpić przed upływem 20 dni, w ciągu których prowadzone są negocjacje ze związkami zawodowymi. Pamiętajmy, że przepisy nie wskazują też terminu końcowego do wydania regulaminu.
Pracodawca przy tworzeniu regulaminu powinien - w miarę możliwości - uwzględnić propozycje działających u niego związków zawodowych. W konsekwencji w regulaminie znajduje się ta część treści porozumienia, co do której pracodawca i związki zawodowe w trakcie negocjacji uzyskały konsensus.
Regulamin określający zasady postępowania w sprawach dotyczących pracowników objętych zamiarem zwolnienia z pracy, o którym mówi art. 3 ust. 4 ustawy o zwolnieniach grupowych, jest źródłem prawa pracy w rozumieniu art. 9 § 1 k.p. i stanowi podstawę prawną dokonywanych zwolnień. Postanowienia regulaminu nie mogą być mniej korzystne od postanowień układu zbiorowego pracy i porozumień zbiorowych.
Treść regulaminu musi obejmować postanowienia określające zasady postępowania w sprawach pracowników objętych zamiarem zwolnienia, takie jak:
• kryteria doboru pracowników do tych zwolnień,
• liczbę pracowników objętych zamiarem zwolnienia grupowego wraz z określeniem grup zawodowych, do których należą zwalniani,
• kolejność zwolnień,
• terminy wypowiedzeń umów o pracę,
• określenie obowiązków pracodawcy wobec zwalnianych pracowników w zakresie niezbędnym do rozstrzygnięcia innych spraw pracowniczych związanych z zamierzonymi zwolnieniami, w tym ustalenia wysokości należnych świadczeń pieniężnych.
Postanowienia wydanego przez pracodawcę regulaminu są dla niego wiążące. Wiążąca moc regulaminu oznacza, że przed jego wydaniem pracodawca nie może rozpocząć zwalniania pracowników oraz nie może dowolnie odstępować od jego treści dotyczącej np. liczby zwalnianych pracowników (poprzez ich zwiększenie), kryteriów doboru pracowników, terminów zwolnień czy ich kolejności.
Zgodnie z treścią art. 3 ust. 5 ustawy o zwolnieniach grupowych, również na pracodawcy, u którego nie działają zakładowe organizacje związkowe, a planuje on zwolnienia grupowe, ciąży obowiązek wydania regulaminu. Regulamin wydany jest po konsultacji z przedstawicielami pracowników wyłonionymi w trybie przyjętym u danego pracodawcy. W sytuacji gdy pracownicy nie wyłonią swoich przedstawicieli, pracodawca sam wydaje regulamin.