Różnice kursowe

Sylwia Grześ
trainee attorney-at-law | tax specialist
rozwiń więcej
Różnice kursowe / Shutterstock
Transakcje dokonywane w walutach obcych wiążą się z powstaniem różnic kursowych. Mamy z nimi do czynienia w sytuacji, gdy transakcja została wyrażona w walucie obcej i sama zapłata również nastąpiła w walucie obcej. Ekonomiczne dla przedsiębiorcy każda transakcja wyrażona w walucie obcej powoduje powstanie różnic kursowych, jednak nie każda różnica spowodowana wahaniem kursów walut będzie powodowała powstanie różnicy podatkowej.

Różnice kursowe zwiększają odpowiednio przychody jako dodatnie różnice kursowe albo koszty uzyskania przychodów jako ujemne różnice kursowe w kwocie wynikającej z różnicy między wartościami, jako dodatnie różnice, gdy:

Przychody

wartość przychodu należnego w walucie obcej po przeliczeniu na walutę krajową PLN według średniego kursu ogłaszanego przez NBP (z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego moment wystawienia faktury), jest niższa od wartości przychodu w dniu jego otrzymania, po przeliczeniu według kursu faktycznie zastosowanego z tego dnia

Koszty

jeżeli wartość kosztu wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na PLN, według średniego kursu ogłaszanego przez NBP (z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego moment wystawienia faktury), jest wyższa od wartości faktycznie poniesionego kosztu w dniu zapłaty po przeliczeniu według kursu faktycznie zastosowanego z tego dnia.

Oraz jako ujemne różnice kursowe:

Przychody

kiedy wartość przychodu należnego w walucie obcej, po przeliczeniu na walutę krajową PLN według średniego kursu ogłaszanego przez NBP (z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego moment wystawienia faktury), jest wyższa od wartości przychodu w dniu jego otrzymania, po przeliczeniu według kursu faktycznie zastosowanego z tego dnia

Koszty

jeżeli wartość kosztu wyrażonego w walucie obcej, po przeliczeniu na PLN według średniego kursu ogłaszanego przez NBP (z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego moment wystawienia faktury), jest niższa od wartości faktycznie poniesionego kosztu w dniu zapłaty po przeliczeniu według kursu faktycznie zastosowanego z tego dnia.

Dodatnie RK

Wartość z faktury < zapłat

Przychody

Wartość z faktury > zapłata

Koszty

Ujemne RK

Wartość z faktury > zapłata

Przychody

Wartość z faktury < zapłata

Koszty

Poza wspomnianymi wyżej różnicami transakcyjnymi, różnice kursowe powstają również od własnych środków pieniężnych na rachunku walutowym oraz od kredytów (pożyczek) w walucie obcej.

Przy obliczaniu transakcyjnych różnic kursowych uwzględnia się kursy faktycznie zastosowane w przypadku sprzedaży lub kupna walut obcych oraz otrzymania należności lub zapłaty zobowiązań. W pozostałych przypadkach, a także gdy do otrzymanych należności lub zapłaty zobowiązań nie jest możliwe uwzględnienie faktycznie zastosowanego kursu waluty w danym dniu, stosuje się kurs średni ogłaszany przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego ten dzień.

Kiedy nie powstaną różnice kursowe?

Różnice kursowe nie powstaną przykładowo w sytuacji, gdy należność jest wyrażona w walucie polskiej, a zapłata następuje w walucie obcej lub odwrotnie (należność wyrażona w walucie obcej, zaplata w walucie polskiej).

Różnica kursowa nie powstanie również w wyniku wymiany walut, co wynika z interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 22 sierpnia 2012 r., IBPBI/2/423-595/12/JD, „w wyniku operacji przewalutowania (tj. przeliczenia waluty obcej na inna walutę obcą) powstaną „różnice kursowe”, które jednak nie będą wynikać z faktycznego wypływu środków w walucie obcej. Nie mogą zostać wobec tego uznane za dodatnie bądź ujemne różnice kursowe wpływające na podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych. Reasumując powyższe wyjaśnienia, dokonywane przez Spółkę przewalutowanie będzie neutralne pod względem podatkowym, tj. nie wywoła skutków ani po stronie przychodów, ani po stronie kosztów ich uzyskania”.

Różnica kursowa nie powstaje również w przypadku zapłaty środkami płatniczymi, które nie są uznawane za powszechne środki płatnicze, m.in. tzw. kryptowaluty. Jak czytamy w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 20 kwietnia 2016 r., IPPB1/4511-68/16-4/EC, „w świetle obowiązujących przepisów prawa Bitcoin nie jest walutą uznawaną jako prawny środek płatniczy. Nie jest również stosowana w rozliczeniach międzynarodowych w sensie prawnym, ponieważ nie posługują się tym żadne instytucje publiczne. Nie funkcjonuje jako instrument rynku pieniężnego. Przychody oraz koszty podatkowe przedsiębiorców wynikające z handlu wirtualnymi walutami nie będą podlegać korekcie o różnice kursowe”.

Różnice kursowe na ryczałcie

Zryczałtowany podatek dochodowy również nie pozostaje obojętny dla różnic kursowych. Do przychodów opodatkowanych ryczałtem ewidencjonowanym, z tytułu różnic kursowych stosuje się odpowiednio art. 24c ustawy o podatku dochodowym, z tym że ujemne różnice kursowe, o których mowa w art. 24c ustawy o podatku dochodowym, zmniejszają przychody uzyskane w roku podatkowym, w którym powstały te różnice.

Właściwa stawka dla różnic kursowych powstałych na ryczałcie to stawka właściwa dla przychodu, którego ona dotyczy. Jeśli różnica dotyczy przychodów opodatkowanych różnymi stawkami, należy ująć ją proporcjonalnie dla każdej stawki.

Korekta faktury wyrażonej w walucie

Dla korekty faktury wyrażonej w walucie obcej należy zastosować taki sam kurs waluty, jak do przeliczenia faktury pierwotnej. Korekta nie kreuje nowego zdarzenia gospodarczego, a koryguje już zaistniałe. Takie postępowanie potwierdza również Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 12 maja 2017 roku (nr sygn. 0111-KDIB2-1.4010.11.2017.1.BKD), która wskazuje, że: "(...) do przeliczania na złote korekty przychodu niezależnie od przyczyny korekty przychodu (spowodowanej błędem rachunkowym/oczywistą omyłką czy zdarzeniami nieistniejącymi w chwili powstania przychodu) oraz niezależnie od momentu rozliczenia korekt (zarówno cofając się do okresu rozliczeniowego, w którym został osiągnięty przychód – w przypadku błędu rachunkowego/oczywistej omyłki oraz „na bieżąco” – w przypadku korekty spowodowanej innymi okolicznościami, zaistniałymi post factum), należy stosować kurs waluty, jaki został zastosowany do przeliczenia faktur pierwotnych."

Podstawa prawna:

  • art. 11a, 24c ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. 2021 poz. 1128 ze zm.)
  • art. 6 ustawy z dnia 20.11.1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. 2021 poz. 1993 ze zm.)

Moja firma
OECD: Polska gospodarka zaczyna się powoli ożywiać. Inflacja będzie stopniowo zwalniać
02 maja 2024

Najnowsza prognoza makroekonomiczna OECD zawiera ocenę globalnej sytuacji gospodarczej oraz szczegółowy opis sytuacji gospodarczej państw członkowskich OECD, w tym Polski.

System kaucyjny do zmiany. Jest nowy projekt
30 kwi 2024

Ministerstwo Klimatu i Środowiska przygotowało projekt nowelizacji ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi. Odnosi się on do funkcjonowania systemu kaucyjnego. Zgodnie z nim kaucja będzie pobierana w całym łańcuchu dystrybucji. Co jeszcze ma się zmienić?

Rewizja KPO przyjęta przez rząd. Co z podatkiem od aut spalinowych?
30 kwi 2024

Rewizja Krajowego Planu Odbudowy (KPO) została przyjęta przez Radę Ministrów - poinformowała na platformie X minister funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz.

Nie tylko majówka. W maju będą jeszcze dwa dni ustawowo wolne od pracy. Kiedy?
30 kwi 2024

Dni wolne w maju. Ci, którym nie udało się zorganizować pięcio- czy nawet dziewięciodniowego długiego weekendu, mogą jeszcze spróbować w innym terminie w tym miesiącu. Kiedy jeszcze wypadają dni ustawowo wolne od pracy w najbliższym czasie? 

Sztuczna inteligencja w branży hotelarskiej. Sprawdza się czy nie?
30 kwi 2024

Jak nowe technologie mogą wpłynąć na branżę hotelarską? Czy w codziennym funkcjonowaniu obiektów hotelowych zastąpią człowieka? Odpowiadają przedstawiciele hoteli z różnych stron Polski, o różnych profilach działalności, należących do Grupy J.W. Construction.

Jak zarządzać budżetem biznesu online, gdy wzrastają koszty?
30 kwi 2024

Biznes e-commerce jest pełen wyzwań, bo wymaga zarządzania na wielu płaszczyznach. Jak zachować ciągłość finansową, gdy operator zmienia warunki współpracy? 

Mikroprzedsiębiorcy poszli po kredyty, ale banki udzieliły ich mniej, niż rok temu
30 kwi 2024

Według informacji przekazanych przez Biuro Informacji Kredytowej, w marcu br. banki udzieliły mikroprzedsiębiorcom o 4,5 proc. mniej kredytów, a ich wartość była niższa o 3,3 proc. w porównaniu do marca 2023 r.

Dane GUS na temat handlu hurtowego i nowych zamówień w przemyśle. Poniżej oczekiwań ekspertów
29 kwi 2024

Z danych GUS na temat handlu hurtowego i nowych zamówień w przemyśle w marcu br. wynika m.in., że typowy dla tego okresu wzrost sprzedaży hurtowej w ujęciu miesięcznym osiąga niższą, od notowanej w tym okresie w ubiegłych latach, dynamikę. Statystyki pokazują również kontynuację trwającego już od lutego 2023 roku okresu ujemnej dynamiki sprzedaży hurtowej w ujęciu rocznym. Marcowe dane na temat nowych zamówień w przemyśle, pokazujące znaczny spadek w stosunku do ubiegłego roku, są kolejnym powodem do niepokoju po ogłoszonych wcześniej przez GUS, rozczarowujących wynikach produkcji przemysłowej (spadek o 6,0% r/r w marcu b.r).

Niższy ZUS będzie sprzyjał decyzjom o otwarciu JDG?
29 kwi 2024

W 2023 r. powstało 302 tys. nowych firm jednoosobowych, a 177 tys. odwiesiło swoją działalność. Jednocześnie z rejestrów wykreślono ich aż 196,5 tys. Czy mniejsze koszty prowadzenia działalności gospodarczej spowodują, że będzie ich otwierać się więcej? 

Dostawa jedzenia w majówkę nie musi być tylko do domu
26 kwi 2024

Majówka w tym roku, przy dobrej organizacji urlopu, może mieć aż 9 dni. Część Polaków decyduje się na taki długi wyjazd, sporo planuje wziąć dodatkowe wolne tylko 2 maja i też wyjechać, część będzie odpoczywać w domu. Będziemy jadać w restauracjach, gotować czy zamawiać jedzenie na wynos?

pokaż więcej
Proszę czekać...