Pełnomocnictwo określane jest jako przyznane przez mocodawcę prawo do działania w jego imieniu, prowadzenia spraw w zastępstwie oraz reprezentacja. Każda dokonana czynność przez pełnomocnika związana z działaniem bądź zaniechaniem wywołuje wiążące skutki dla mocodawcy. Zgodnie z art. 136 ustawy ordynacja podatkowa (Dz.U.2012.749) strona może działać przez pełnomocnika, chyba że charakter czynności wymaga jej osobistego działania. Strona w postępowaniu podatkowym działając przez pełnomocnika zachowuje równocześnie prawo osobistego udziału. Pełnomocnikiem może być osoba fizyczna posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych, zatem nie ma znaczenia pokrewieństwo czy wykształcenie. Pełnomocnictwo powinno zostać udzielone na piśmie bądź zgłoszone do protokołu. Oryginał lub urzędowo poświadczony odpis pełnomocnictwa dołącza się do akt sprawy (art. 137 u.o.p.). W postępowaniu podatkowym pełnomocnictwo należy złożyć wprost nie tworząc domniemań, chyba że przepisy prawa stanowią inaczej.
Pełnomocnictwo ogólne
Zakres umocowania ogólnego ma obejmować wszelkie czynności związane z prowadzeniem spraw podatkowych oraz innych należących do właściwości organów podatkowych i kontroli podatkowej. Pełnomocnictwa ogólne jak również inne rodzaje pełnomocnictw powinno określać zakres czynności nim objętych. Nowelizacja ustawy ma wprowadzić ułatwienie związane ze składaniem pełnomocnictw. Chodzi o sytuacje, kiedy do akt każdej sprawy trzeba przedkładać pełnomocnictwo bądź urzędowo poświadczony odpis. W myśl zmian wszystkie pełnomocnictwa mają być składane wyłącznie drogą elektroniczną za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Następnie mają być gromadzone w bazie zwanej Centralnym Rejestrem Pełnomocnictw Ogólnych. Wszystkie zmiany dotyczące pełnomocnictwa, w tym wypowiedzenia, zmiany lub odwołania mają wywierać skutek od dnia dostarczenia pełnomocnictwa lub zawiadomienia nowego rejestru.
Zobacz również: Kontrole podatkowe - polskie prawo im sprzyja
Pełnomocnictwo szczególne
Pełnomocnictwo szczególne będzie zbliżone do umocowania określonego przepisami prawa cywilnego. Oznacza to, że udzielane będzie na takich samych zasadach do prowadzenia spraw w postępowaniu podatkowym jak pełnomocnictwo ogólne. Nowością będzie to, że pełnomocnik szczególny będzie miał prawo przystąpić do toczącego się już postępowania bądź zainicjować to postępowania po złożeniu wniosku wraz z pełnomocnictwem. Dodatkowo resort finansów planuje wprowadzić instytucję pełnomocnika tymczasowego w razie nieobecności bądź braku kontaktu z osobą zainteresowaną. Tego rodzaju pełnomocnik będzie wyznaczany przez organ podatkowy dla nieobecnej osoby fizycznej, którym będzie mógł być członek rodziny lub doradca podatkowy. W odniesieniu do nieobecnych osób prawnych lub jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, których organy zarządzające są nieobecne i nie można ustalić adresu siedziby pełnomocnikiem tymczasowym miałby być zawsze doradca podatkowy. Tego rodzaju pełnomocnik miałby być ustanowiony do działania za nieobecnych do czasu wyznaczenia przez sąd kuratora.
Pełnomocnictwo do doręczeń
Zgodnie z art. 145 § 2 u.o.p. jeżeli strona ustanowiła pełnomocnika, pisma doręcza się temu pełnomocnikowi. Strona, ustanawiając pełnomocników, wyznacza jednego z nich jako właściwego do doręczeń. W przypadku niewyznaczenia pełnomocnika właściwego do doręczeń organ podatkowy doręcza pismo jednemu z pełnomocników. Pełnomocnik może być właściwie traktowany jako strona, bowiem jeżeli pismo wzywa do udziału w czynności wymagającej osobistego działania to takie pismo doręcza się również pełnomocnikowi. Według zmian pełnomocnik do doręczeń miałby być ustanowiony, jeżeli strona nie ma pełnomocnika ogólnego lub szczególnego. Pełnomocnictwo do doręczeń powinno być zgłaszane również na piśmie lub do protokołu oraz za pomocą środków komunikacji drogą elektroniczną. Istotna zmiana dotyczyć będzie obowiązku ustanawiania pełnomocnika przy wyjeździe zagranicznym. Obecnie ustawa przewiduje konieczność jego ustanowienia w razie wyjazdu na co najmniej dwa miesiące. Po zmianach okres wyjazdu nie miałby znaczenia.
Zadaj pytanie na Forum: Moja Firma - Podatki