Brak płatności zobowiązania podatkowego w terminie z zasady skutkuje powstaniem zaległości podatkowej, obciążonej odsetkami za zwłokę (obecnie w wysokości 14% w skali roku). W niektórych przypadkach niemożność zapłacenia podatku we właściwym terminie wynika jednak ze splotu niefortunnych zdarzeń, przez co jest od podatnika niezależna. Przepisy prawa podatkowego przewidują jednak możliwość przesunięcia terminu płatności podatku.
Tylko na podstawie uzasadnionych przesłanek
Możliwość ubiegania się o przesunięcie terminu płatności zobowiązania podatkowego, wynika wprost z art. 67a § 1 Ordynacji podatkowej, zgodnie z którym organ podatkowy, na wniosek podatnika
w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym, może odroczyć termin płatności podatku lub rozłożyć zapłatę podatku na raty.
Przez ważny interes podatnika z zasady rozumiana jest sytuacja, w której z powodu nadzwyczajnych przypadków losowych lub szczególnego splotu okoliczności nie jest on w stanie uregulować zaległości podatkowej.
Interesem publicznym określane są natomiast:
• dążenie do sytuacji, w której podatnicy regulują swoje zobowiązania podatkowe w całości i terminowo,
• dbałość o interes Skarbu Państwa, rozumiany jako konieczność zapewnienia stałych dochodów państwa, a więc i możliwości realizacji zadań ogólnospołecznych.
Konieczny wniosek
By przesunąć termin płatności podatku należy złożyć wniosek do naczelnika właściwego dla siebie urzędu skarbowego. Trzeba pamiętać, że wniosek o odroczenie terminu płatności można złożyć zanim ten termin upłynie. Oprócz wymogów formalnych (wskazanie informacji dotyczących podatnika, jak również w przypadku przedsiębiorców również prowadzonego przez nich przedsiębiorstwa, tzn. pełnej nazwy firmy, adresu siedziby albo miejsca prowadzenia działalności, a także numerów NIP i REGON) podatnik powinien przedstawić w nim sprawę której dotyczy
- prośbę o odroczenie terminu płatności, a także obszerne wyjaśnienie, dlaczego nie jest w stanie ponieść ciężaru podatku w ustawowym terminie.
Konieczne odpowiednie uzasadnienie wniosku
Uzasadnienie wniosku, powinno wskazywać na ważny interes podatnika lub interes publiczny, gdyż jedynie w takim przypadku organ podatkowy uwzględni wniosek. Należy przy tym pamiętać, że każdy złożony wniosek jest rozpatrywany indywidualnie z uwzględnieniem przedstawionego stanu faktycznego i towarzyszących mu okoliczności. Wystarczającą argumentacją może być na przykład ciężka sytuacja finansowa podatnika, jak również długotrwały pobyt w szpitalu, pod warunkiem, że będą one poparte konkretnymi powodami dotyczącymi podatnika.
Warto zatem dołączyć wszelkie posiadane dokumenty potwierdzające okoliczności wskazane we wniosku takie jak:
• w razie pobytu w szpitalu - wypis ze szpitala;
• odnośnie złej sytuacji finansowej - np. zaświadczenia z zakładu pracy, czy też potwierdzające status bezrobotnego.
Co ważne, dobrze jest uprawdopodobnić także, że w przypadku udzielenia pomocy przez fiskus i odroczenia terminu płatności podatnik będzie miał środki finansowe na spłatę zobowiązania. Może się zdarzyć np. sytuacja, w której przedsiębiorca w związku z brakiem płatności od kontrahentów sam traci płynność finansową. Może więc albo zapłacić część należności podatkowych, pozostając już bez środków na zrealizowanie kolejnych zamówień, albo skorzystać z przesunięcia terminu zapłaty podatku, co pozwoli mu uniknąć powstania zaległości podatkowej i zarobić pieniądze, które będzie mógł przeznaczyć na uregulowanie należności podatkowych i zachowanie płynności finansowej, która pozwoli na dalsze utrzymanie się firmy na rynku.
Ulga uznaniowa
Na zakończenie warto podkreślić, że odroczenie terminu spłaty podatku to ulga uznaniowa, przyznawana podatnikom w sytuacjach awaryjnych na podstawie złożonego w tym celu wniosku. Podatnik powinien zatem pamiętać, że przyznanie jej leży wyłącznie w gestii organu podatkowego, który może, ale nie musi, jej przyznać. Warto tym bardziej dołożyć staranności w dobrym uzasadnieniu szykowanego wniosku.
Elżbieta Węcławik,
Dorota Kępka