Ponieważ nasza firma jest zarejestrowana w VAT, wystawiamy faktury dla klientów. Jaką stawkę powinniśmy stosować, jeśli:
• przedmiotem robót jest sklasyfikowany w PKOB w dziale 11 obiekt budownictwa mieszkaniowego jako całość, tj. łącznie z garażem, jeśli nie jest on wyodrębniony,
• przedmiotem robót jest sam dom mieszkalny,
• przedmiotem jest sam lokal użytkowy, np. garaż podziemny?
rada
Jeśli przedmiotem kompleksowych robót jest sklasyfikowany w PKOB w dziale 11 obiekt budownictwa mieszkaniowego jako całość, tj. łącznie z garażem, który nie jest wyodrębniony, należy stosować stawkę 7% w odniesieniu do całości. Podobnie w przypadku samego budynku mieszkalnego. Jeżeli natomiast przedmiotem robót jest sam lokal użytkowy, np. garaż, prace należy opodatkować stawką podstawową, tj. 22%.
uzasadnienie
Dla usług budowlanych ustawodawca przewidział preferencyjne stawki. Podatnicy mogą stosować stawkę 7% do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części, zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.
DEFINICJA
Do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym zalicza się obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych, oraz lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12, a także obiekty sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w klasie ex 1264 - wyłącznie budynki instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania z opieką lekarską i pielęgniarską, zwłaszcza dla ludzi starszych i niepełnosprawnych.
Nie można natomiast zakwalifikować do tej grupy:
• budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 300 m2,
• lokali mieszkalnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 150 m2 (art. 41 ust. 12 i 12a).
Jednak na podstawie § 6 ust. 2 rozporządzenia wykonawczego stawkę 7% podatnicy mogą stosować do robót budowlano-montażowych oraz remontów i robót konserwacyjnych dotyczących obiektów budownictwa mieszkaniowego, tj. sklasyfikowanych w PKOB w dziale 11, do których nie można stosować stawki 7% na podstawie art. 41 ust. 12-12c ustawy (np. powierzchnia lokalu powyżej 150 m2).
Ponieważ zarówno ustawa o podatku od towarów i usług, jak i przepisy wykonawcze do niej nie precyzują definicji „lokal mieszkalny” ani „lokal użytkowy”, warto powołać się w tym miejscu na przepisy ustawy o własności lokali. Ustawa ta zawiera bowiem definicję lokalu mieszkalnego.
Samodzielnym lokalem mieszkalnym, według tych przepisów, jest wydzielona trwałymi ścianami w obrębie budynku izba lub zespół izb przeznaczonych na stały pobyt ludzi, które wraz z pomieszczeniami pomocniczymi służą zaspakajaniu ich potrzeb mieszkaniowych. Ponadto do lokalu mogą przynależeć, jako jego części składowe, pomieszczenia, choćby nawet do niego bezpośrednio nie przylegały lub były położone w granicach nieruchomości gruntowej poza budynkiem, w którym wyodrębniono dany lokal, a w szczególności: piwnica, strych, komórka, garaż, zwane dalej „pomieszczeniami przynależnymi”.
Odpowiadając na pytania Czytelnika, należy zatem stwierdzić, iż:
1. W sytuacji gdy przedmiotem robót jest sklasyfikowany w PKOB w dziale 11 obiekt budownictwa mieszkaniowego jako całość, w którym znajdują się również lokale użytkowe - stawka 7% stosowana jest w odniesieniu do całości robót. Jeśli w skład obiektu wchodzi garaż, który nie został osobno wyodrębniony, również należy opodatkować całość robót stawką 7%. W przypadku gdy garaż jest tylko jednym z elementów wykonywanych prac budowlanych w ramach jednego przedsięwzięcia obejmującego budynek mieszkalny, podlega on opodatkowaniu według stawki właściwej dla obiektu, z którym jest związany.
Potwierdzeniem tego stanowiska jest wyrok WSA w Kielcach z 22 stycznia 2009 r., sygn. akt I SA/Ke 445/08. Przedmiotem rozważań WSA była co prawda sprzedaż lokalu mieszkalnego wraz z miejscem parkingowym, gdy nie doszło do wyodrębnienia pomieszczenia garażowego jako odrębnego lokalu użytkowego, jednak naczelna zasada, której funkcjonowanie podkreślił WSA, będzie miała również zastosowanie do stanu faktycznego, który został zaprezentowany w pytaniu przez Czytelnika. WSA uznał za niedopuszczalne dzielenie przedmiotu sprzedaży na poszczególne składniki tylko i wyłącznie z przyczyn leżących po stronie przepisów podatkowych, tj. ze względu na możliwość zastosowania różnych stawek podatku. Zatem w przypadku prowadzenia robót budowlanych czy wykończeniowych w budynku mieszkalnym, w skład którego wchodzą garaże, powinni Państwo, wystawiając fakturę VAT, stosować do całości stawkę 7%.
Według organów podatkowych stawkę 7% można stosować w przypadku, gdy prace dotyczą całego budynku lub wyłącznie lokali mieszkaniowych.
W piśmie z 15 stycznia 2009 r. Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, nr ILPP2/443-972/08-3/SJ, czytamy: W świetle powyższego należy stwierdzić, że z uwagi na fakt, iż w przedmiotowej sprawie usługi budowlane dotyczą kompleksowych prac związanych z wniesieniem budynku mieszkalnego, w którym znajdują się zarówno lokale mieszkalne jak również garaż podziemny stanowiący integralną część tego budynku, to dla usług tych (m.in. dotyczących wykopu zabezpieczającego wykonanie garażu podziemnego pod budynkiem mieszkalnym, malowanie z zewnątrz budynku) zastosowanie będzie miała jedna stawka podatku od towarów i usług w wysokości 7% dla robót wykonywanych w całym obiekcie.
Natomiast gdy usługi dotyczą wyłącznie lokalu użytkowego np. garażu stosujemy stawkę 22% Należy jednak podkreślić, iż w sytuacji gdyby świadczone usługi dotyczyły wyłącznie lokali użytkowych lub części lokali użytkowych, zlokalizowanych w przedmiotowym budynku mieszkalnym, wówczas w odniesieniu do nich zastosowanie znalazłaby stawka podstawowa w wysokości 22%.
2. Jeśli przedmiotem robót jest sam dom mieszkalny, oczywiste jest, że do robót wykonywanych w tym budynku, zaklasyfikowanym w PKOB w dziale 11, stosują Państwo stawkę 7% do całości usługi, nawet gdy znajduje się tam garaż.
3. Jeśli natomiast przedmiotem robót budowlanych czy wykończeniowych lub montażowych jest wyodrębniony jako lokal użytkowy garaż, wówczas powinni Państwo stosować stawkę podstawową w wysokości 22%.
• art. 2 pkt 12, art. 41 ust. 2, art. 41 ust. 12a ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 3, poz. 11
• § 6 ust. 2 obowiązującego od 1 grudnia 2008 r. rozporządzenia Ministra Finansów z 28 listopada 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 212, poz. 1336
Ewa Michalak
ekspert w zakresie VAT