Zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej w zakresie prawa podatkowego skutkować będzie zwolnieniem przedsiębiorców z obowiązku bieżących rozliczeń z fiskusem. Podatnicy, którzy zawieszą działalność, nie będą musieli wpłacać zaliczek na podatek dochodowy.
Charakter instytucji zawieszenia, która zakłada przerwę w prowadzeniu działalności gospodarczej, wymagał wprowadzenia przepisu, zgodnie z którym przedsiębiorca w okresie zawieszenia nie może osiągać przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. Ustawodawca dopuścił jednak możliwość podejmowania przez przedsiębiorców pewnych dozwolonych czynności w okresie zawieszenia. Dokonywanie tych czynności nie będzie jednak obojętne podatkowo. Po okresie zawieszenia przedsiębiorcy wznawiają bowiem opłacanie zaliczek podatkowych. Również ryczałt od przychodów ewidencjonowanych dotyczący okresu zawieszenia podatnik będzie obowiązany obliczyć i wpłacić na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje właściwy naczelnik urzędu skarbowego.
Czynności dozwolone
Ustawodawca w nowelizacji ustawy o swobodzie działalności gospodarczej umożliwił przedsiębiorcy w okresie zawieszenia wykonywanie wszelkich czynności niezbędnych do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów. Przedsiębiorca ma również prawo przyjmować należności oraz regulować swoje zobowiązania, powstałe przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej, może także zbywać własne środki trwałe i wyposażenie. Przedsiębiorca ma ponadto prawo i obowiązek uczestniczyć w postępowaniach sądowych, podatkowych i administracyjnych związanych z działalnością gospodarczą wykonywaną przed zawieszeniem oraz może osiągać przychody finansowe, także z działalności prowadzonej przed zawieszeniem firmy. Wreszcie ustawodawca nakazał przedsiębiorcy wykonywać wszelkie obowiązki nakazane przepisami prawa. Przedsiębiorca w okresie zawieszenia będzie zatem zobowiązany w szczególności:
• złożyć roczne zeznanie podatkowe w podatku dochodowym od osób fizycznych lub w ryczałcie ewidencjonowanym,
• uiścić podatek dochodowy od osób fizycznych lub podatek dochodowy od osób prawnych albo ryczałt ewidencjonowany za rok podatkowy,
• rozliczyć VAT w przypadku wykonywania dozwolonych czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.
Odwieszenie działalności
W związku z tym, że w okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca może uzyskiwać przychody chociażby ze zbycia własnych środków trwałych, przychody związane z należnościami powstałymi przed okresem zawieszenia działalności lub przychody powstałe w wyniku np. uzyskania kosztów procesowych, to po wznowieniu działalności powstanie konieczność rozliczenia tych przychodów. Obowiązek zapłaty podatku po odwieszeniu działalności powinien także objąć ewentualne przychody z wykonywania działalności gospodarczej osiągnięte mimo ustawowego zakazu jej prowadzenia.
Warto w tym miejscu wskazać, że ustawodawca zwolnił przedsiębiorców z obowiązków informacyjnych wobec organów administracji (w tym również organów podatkowych) związanych zarówno z zawieszeniem, jak i odwieszeniem prowadzenia działalności. Oznacza to, że organ ewidencyjny, który otrzymał od przedsiębiorcy wniosek o wpis informacji o zawieszeniu działalności gospodarczej albo wniosek o wpis informacji o jej wznowieniu, ma obowiązek przekazania tej informacji właściwemu dla podatnika organowi podatkowemu. Jedynie przedsiębiorcy wpisani do Krajowego Rejestru Sądowego, a zatem wspólnicy osobowych spółek prawa handlowego, muszą samodzielnie informować właściwe organy o zawieszeniu i wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej.
Rozliczenie przychodów
Po okresie zawieszenia przedsiębiorca automatycznie wznawia opłacanie zaliczek według zasad sprzed zawieszenia działalności. Ustawodawca w sposób szczegółowy uregulował natomiast terminy zapłaty ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych za okres przerwy w działalności.
Ryczałt dotyczący okresu zawieszenia, w danym roku podatkowym, podatnik jest obowiązany obliczyć i wpłacić na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje właściwy naczelnik urzędu skarbowego, po wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej, w terminie:
• do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym wznowiono wykonywanie działalności gospodarczej (w przypadku podatników rozliczających się miesięcznie),
• do 20 dnia miesiąca następującego po kwartale, w którym wznowiono wykonywanie działalności gospodarczej (w przypadku podatników rozliczających się kwartalnie).
Jeżeli wznowienie wykonywania działalności gospodarczej następuje w ostatnim miesiącu roku podatkowego, ryczałt dotyczący okresu zawieszenia w danym roku podatkowym podatnik jest obowiązany obliczyć i wpłacić na rachunek urzędu skarbowego do 31 stycznia roku następnego. W tym samym terminie ryczałt zobowiązani są obliczyć i wpłacić podatnicy, którzy wznowią wykonywanie działalności gospodarczej w ostatnim kwartale roku podatkowego.
W przypadku natomiast, gdy wznowienie wykonywania działalności gospodarczej następuje w roku następującym po roku podatkowym, w którym rozpoczęto zawieszenie działalności, to ryczałt przypadający za okres zawieszenia w roku podatkowym, w którym zawieszenie rozpoczęto, podatnik jest obowiązany obliczyć i wpłacić w terminie do 31 stycznia następnego roku.
WAŻNE
Przedsiębiorca, który zawiesił wykonywanie działalności, będzie zobowiązany do regulowania innych niż podatki dochodowe danin publicznych, np. w zakresie podatków od nieruchomości, podatku od spadku i darowizn czy podatku od czynności cywilnoprawnych
WAŻNA DATA
20 września 2008 r.
wchodzą w życie nowe przepisy regulujące zawieszenie działalności gospodarczej
PRAWA I OBOWIĄZKI W OKRESIE ZAWIESZENIA
W okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca nie może wykonywać działalności gospodarczej i osiągać z niej bieżących przychodów. Jednak w okresie zawieszenia przedsiębiorca:
• ma prawo wykonywać wszelkie czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów,
• ma prawo przyjmować należności lub ma obowiązek regulować zobowiązania powstałe przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej,
• ma prawo zbywać własne środki trwałe i wyposażenie,
• ma prawo albo obowiązek uczestniczyć w postępowaniach sądowych, podatkowych, administracyjnych, związanych z działalnością wykonywaną przed zawieszeniem,
• wykonuje wszelkie obowiązki nakazane przepisami prawa,
• ma prawo osiągać przychody finansowe, także z działalności prowadzonej przed zawieszeniem,
• może zostać poddany kontroli.
MAGDALENA MAJKOWSKA
magdalena.majkowska@infor.pl
PODSTAWA PRAWNA
• Art. 1 pkt 6, art. 3, art. 8 ustawy z 10 lipca 2008 r. o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 141, poz. 888).