rada
Dla spółki przejmującej są to koszty uzyskania przychodu poniesione w związku z połączeniem spółek. Należy je zakwalifikować jako koszty pośrednie uznawane za koszty podatkowe w momencie ich poniesienia. Do wydatków stanowiących koszt połączenia należy zaliczyć sporządzenie przez spółkę przejmującą planu połączenia, opłacenie usług prawniczych i usług audytorów wyceniających majątek obu spółek oraz koszty wymaganych prawem ogłoszeń prasowych.
uzasadnienie
Połączenie spółek stanowi skomplikowane przedsięwzięcie regulowane przepisami Kodeksu spółek handlowych. Połączenie to wymaga wielu operacji, których przeprowadzenie pociąga za sobą przedstawione poniżej koszty.
Wydatki związane z połączeniem spółek
1. Plan połączenia
Łączenie się spółek kapitałowych wymaga sporządzenia planu połączenia. Co powinien zawierać plan połączenia, wskazuje art. 499 k.s.h. W planie powinny być umieszczone informacje o każdej z łączących się firm, szczegóły operacji połączenia ze szczególnie starannym uwzględnieniem zasad wymiany udziałów lub akcji, praw dla wspólników oraz członków organów.
2. Załączniki do planu połączenia
Do planu należy dołączyć załączniki, np. projekt uchwał o połączeniu spółek lub projekt zmian umowy albo statutu spółki. Załącznikiem jest też dokument zawierający informacje o wartości majątku spółki przejmowanej bądź spółek łączących się przez zawiązanie nowej spółki, na określony dzień w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku o ogłoszenie planu połączenia. Dokumenty te w praktyce są sporządzane przez zewnętrznych audytorów lub kancelarie prawnicze. Ze względu na dużą z reguły wartość planowanej transakcji połączenia spółek również wynagrodzenie audytorów lub kancelarii prawniczych jest wysokie.
3. Zgłoszenie do sądu planu połączenia
Plan połączenia musi zostać zgłoszony do sądu. Powinien też zostać ogłoszony nie później niż na sześć tygodni przed dniem powzięcia pierwszej uchwały w sprawie połączenia. Plan połączenia należy poddać badaniu przez biegłego w zakresie poprawności i rzetelności. Sąd rejestrowy wyznacza biegłego na wspólny wniosek spółek podlegających łączeniu. W uzasadnionych przypadkach sąd może wyznaczyć dwóch albo większą liczbę biegłych. Sąd rejestrowy określa wynagrodzenie za pracę biegłego i zatwierdza rachunki jego wydatków.
4. Pisemne sprawozdanie uzasadniające połączenie
Przez zarząd każdej z łączących się spółek sporządzane jest też pisemne sprawozdanie uzasadniające połączenie, zawierające jego podstawy prawne i uzasadnienie ekonomiczne, stosunek wymiany udziałów lub akcji. Oczywiście nie ma zakazu wykorzystania przy sporządzaniu tego sprawozdania materiałów przygotowanych przez firmy zewnętrzne. Taki sposób postępowania oznacza akceptację przez fiskusa wydatków z tym związanych jako koszt podatkowy. Niezbędne jest także zawiadomienie wspólników (dwukrotnie) o zamiarze połączenia się z inną spółką.
Wydatki na połączenie jako koszt podatkowy
Wszystkie opisane wydatki wynikają z nakazu przepisów Kodeksu spółek handlowych. Są więc kosztem uzyskania przychodu, gdyż nie są wymienione w katalogu negatywnym kosztów i są powiązane w związku z rozwojem spółki poprzez zdobywanie rynku, bazy klientów oraz poszerzanie oferty.
WAŻNE!
Poniesione wydatki związane z połączeniem spółek są kosztem podatkowym jako koszt pośredni. Należy je zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w momencie poniesienia (art. 15 ust. 4d updop).
Potwierdzenie przedstawionej kwalifikacji podatkowej można znaleźć w pismach organów podatkowych. 24 września 2007 r. Naczelnik Pierwszego Wielkopolskiego Urzędu Skarbowego w Poznaniu (nr pisma ZD/4061-148/07) odpowiedział na zapytanie, czy koszty połączenia poniesione przez spółkę przejmującą będą stanowiły koszty uzyskania przychodów oraz jeżeli te wydatki są kosztami uzyskania przychodów, to czy będą one stanowiły koszty uzyskania przychodów w momencie ich poniesienia?
Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż w związku z połączeniem spółek Wnioskująca (jako Spółka przejmująca) poniosła oraz poniesie takie koszty, jak koszty obsługi prawnej, koszty usług doradczych, koszty wyceny majątku do wartości godziwej, koszty ogłoszeń w Monitorze Sądowym i Gospodarczym, a także koszty aktów notarialnych (protokołów nadzwyczajnego zgromadzenia wspólników podejmujących uchwałę o połączeniu spółek). Jak podniosła Wnioskująca, zasadniczym celem połączenia ww. Spółek jest umocnienie pozycji Spółki X (przejmującej) na rynku telekomunikacyjnym poprzez wykorzystanie aktywów Spółki Y (przejmowanej). Wnioskująca wskazała również na korzyści m.in. w postaci efektu synergii czy efektywniejszego zarządzania jednym podmiotem. W związku powyższym, zdaniem tutejszego organu podatkowego, zasadne jest uznanie, iż wskazane przez Wnioskującą koszty związane z połączeniem Spółek - w związku z treścią art. 15 ust. 1 ustawy podatkowej - stanowią koszt uzyskania przychodu, związany z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą Spółki (nieujęty w katalogu negatywnym art. 16 ust. 1 ustawy podatkowej).
W powołanym piśmie organ podatkowy potwierdził także, że poniesione koszty związane z połączeniem spółek stanowią dla spółki przejmującej koszty inne niż bezpośrednio związane z osiąganymi przez nią przychodami. Na podstawie art. 15 ust. 4d updop wydatki te są potrącalne w dacie ich poniesienia.
• art. 15 ust. 4d ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 176, poz. 1238
Tomasz Król
konsultant podatkowy