RADA
Sposób dokonania zapłaty ma znaczenie w przypadku niektórych zwolnień z obowiązku stosowania kas. Jednak nie jest to jedyny warunek stosowania zwolnień. Szczegółowo zostały one omówione w uzasadnieniu.
UZASADNIENIE
Zasadą jest, że podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego z zastosowaniem kasy rejestrującej.
Od tej zasady Minister Finansów rozporządzeniem wprowadził wyjątki, zwalniając pewne grupy podatników lub czynności z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kasy.
Zwolnienie podmiotowe podatników kontynuujących działalność
Jedną z grup zwolnionych z obowiązku stosowania kas są podatnicy, u których kwota obrotu z tytułu sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty 40 000 zł, pod warunkiem że wcześniej nie powstał u nich obowiązek ewidencjonowania.
W sytuacji gdy wymieniona kwota obrotu zostanie przekroczona, podatnik prowadzący sprzedaż na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej traci prawo do zwolnienia i jest obowiązany rozpocząć ewidencjonowanie sprzedaży na rzecz osób fizycznych za pomocą kasy rejestrującej. Podatnik powinien posiadać kasę i rozpocząć ewidencjonowanie sprzedaży za pomocą kasy po upływie dwóch miesięcy, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło w pierwszym półroczu 2008 r. przekroczenie kwoty obrotów w wysokości 40 000 zł ze sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Przykładowo, gdy podatnik przekroczy limit 40 000 zł obrotu na rzecz osób fizycznych w lutym, to powinien posiadać kasę rejestrującą (rozpocząć ewidencjonowanie) od 1 maja. W związku z tym, że obecne rozporządzenie obowiązuje do 30 czerwca 2008 r., sytuację przekroczenia limitu w II półroczu 2008 r. będzie regulowało kolejne rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie kas rejestrujących.
Omówione zwolnienie, jak widać, nie jest uzależnione od sposobu dokonywania zapłaty, a jedynie od wysokości osiągniętych przez podatnika obrotów na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych.
Zwolnienie usług opłacanych przelewem
Oprócz omówionego zwolnienia podmiotowego rozporządzenie wprowadza jeszcze inne rodzaje zwolnień (przedmiotowych). W pytaniu Czytelnik wspomniał o zwolnieniach z obowiązku stosowania kas, których stosowanie jest uzależnione od sposobu dokonania zapłaty. Jednym z takich zwolnień przedmiotowych jest zwolnienie wymienione w poz. 38 załącznika do rozporządzenia o kasach rejestrujących. Na podstawie tego przepisu zwolnione z obowiązku ewidencjonowania jest świadczenie usług, za które zapłata w całości następuje za pośrednictwem poczty lub banku na rachunek bankowy podatnika, pod warunkiem że z ewidencji i dowodów dokumentujących transakcję jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie transakcji zapłata dotyczyła. Zwolnienie to nie dotyczy podatników, którzy rozpoczęli ewidencjonowanie tych usług przed 1 stycznia 2008 r. Są zatem trzy warunki stosowania tego zwolnienia:
• podatnik świadczy usługi na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i nie rozpoczął ich ewidencjonowania przed 1 stycznia 2008 r.,
• podatnik prowadzi szczegółową ewidencję i posiada dowody dokumentujące transakcję, aby możliwe było przypisanie konkretnej zapłaty do danej transakcji,
• zapłata za usługę w całości nastąpi za pośrednictwem poczty lub banku. Oznacza to, że podatnik nie może nawet częściowo przyjąć należności w gotówce.
Wszystkie wymienione warunki zwolnienia powinny być spełnione łącznie. Jeżeli Czytelnik dokonuje dostawy towarów (a nie świadczenia usług), to sposób zapłaty (przelew albo gotówka) nie ma znaczenia. Zwolnienie to nie ma bowiem zastosowania do dostaw towarów. Sposób zapłaty miałby znaczenie wtedy, gdy chodziłoby o należność za usługę, a nie towar i jednocześnie spełnione zostałyby pozostałe warunki zwolnienia. Omówione zwolnienie jest też niezależne od wysokości obrotu na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej.
Zwolnienie sprzedaży wysyłkowej opłacanej przelewem
Od sposobu dokonania zapłaty jest również uzależnione zwolnienie wymienione w poz. 37 załącznika do rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących. Zwolnienie to obejmuje dostawy towarów w systemie wysyłkowym (pocztą lub przesyłkami kurierskimi), z wyjątkiem dostawy paliw płynnych, gazowych oraz dostaw towarów wymienionych w § 4 rozporządzenia w sprawie kas. Są dwa warunki stosowania tego zwolnienia:
• zapłata za towar musi nastąpić w całości za pośrednictwem poczty lub banku na rachunek bankowy podatnika,
• z ewidencji i dowodów dokumentujących transakcję jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie dostawy zapłata dotyczyła.
Prowadzona ewidencja dowodów zapłaty powinna być na tyle szczegółowa, aby na jej podstawie można było ustalić również dane, w tym adres, osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej lub rolnika ryczałtowego, na rzecz których dokonano wysyłki towarów.
Zwolnienia tego nie mogą stosować podatnicy, którzy rozpoczęli ewidencjonowanie sprzedaży za pomocą kas przed 1 stycznia 2008 r.
Zwolnienia terminowe
Obecnie zwolnienia z obowiązku stosowania kas obowiązują do 30 czerwca 2008 r. na podstawie rozporządzenia z 20 grudnia 2007 r. w sprawie kas rejestrujących. Zwolnienia z obowiązku stosowania kas mają charakter terminowy i są przedłużane kolejnymi rozporządzeniami wydawanymi w tej sprawie przez Ministra Finansów. Ich zakres nie ulega zwykle większym zmianom. Na dzień dzisiejszy nie są zapowiadane zmiany w zakresie omówionych zwolnień.
• art. 111 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 192, poz. 1382
• § 2, § 3 ust. 1 pkt 3 i ust. 4, poz. 38 załącznika do rozporządzenia Ministra Finansów z 20 grudnia 2007 r. w sprawie kas rejestrujących - Dz.U. Nr 245, poz. 1807
Piotr Florys
ekspert w zakresie VAT