Elementy kultury pracy firmy
Co składa się na kulturę pracy firmy? Wiele elementów, od tych najbardziej zewnętrznych, widocznych na pierwszy rzut oka, takich jak na przykład aranżacja przestrzeni w firmie poprzez te mniej namacalne, takie jak normy panujące w miejscu pracy, sposoby komunikacji czy szeroko rozumiana atmosfera miejsca pracy. Przyjrzyjmy się tym czynnikom i zastanówmy, co można zrobić, żeby z perspektywy pracodawcy kształtować przyjazne miejsce pracy - czyli takie, w którym ludzie chcą efektywnie pracować, osiągając osobistą satysfakcję i wypracowując zyski dla firmy.
Czasoprzestrzeń
Podstawowymi warunkami pracy są organizacja czasu i przestrzeni. Zdecydowana większość millenialsów i reprezentantów pokolenia Z (czyli osób urodzonych dekadę po millenialsach) upatruje zaletę w elastyczności czasu pracy i form zatrudnienia. Wspieranie takiej kultury organizacyjnej w miejsce sztywnych ram godzinowych może być jedną z cegiełek budujących przyjazne miejsce pracy. Ważnym elementem z punktu widzenia osób zatrudnionych jest również aranżacja przestrzeni biurowej z uwzględnieniem komfortu i zachowań pracowników. Ma to znaczenie nie tylko w momencie pierwszego wrażenia, ale przede wszystkim w ocenie jakości codziennego funkcjonowania w miejscu pracy. Coraz częściej odchodzi się od klasycznych formatów openspace w stronę różnorodności przestrzeni, w zgodzie z rozmaitymi potrzebami pracowników. W firmie zwykle potrzebne są miejsca do różnej aktywności: wygodne i ciche pokoje do pracy, duża przestrzeń na spotkania, jeszcze większa sala do pracy kreatywnej, miejsca odpoczynku, wygodna i pojemna kuchnia.
Polecamy: Kodeks pracy 2019 - komentarz
Inkluzywność i kultura dyskusji
Zarządzanie czasem i przestrzenią jako zewnętrznymi uwarunkowaniami jest bardzo istotne w procesie budowania przyjaznego miejsca pracy. Kluczowe okazuje się również zarządzanie relacjami w pracy. Badania Google’a w zakresie efektywności zespołów pokazały, że bardzo wspierające dla pracowników jest ustalenie takich norm współpracy, które pozwalają im poczuć szacunek szefa i współpracowników oraz pozbyć się lęku przed nimi. Dla młodych pracowników liczą się przede wszystkim normy współpracy wspierające inkluzywność i różnorodność. W ogromnym stopniu dotyczy to obszaru komunikacji, na przykład kultury dyskusji. Warto wprowadzić zasadę równego dostępu do głosu dla wszystkich członków zespołu. Ludzie, którzy mają przestrzeń dla ujawnienia własnych pomysłów i myśli, mają szansę na poczucie współodpowiedzialności za pracę, ale też dostają do ręki narzędzie do bycia sprawczym, co może działać motywująco. Mogę coś powiedzieć, mogę coś zrobić, mogę mieć wpływ na rozwiązanie tej konkretnej sytuacji - takie przekonanie oddziałuje wprost proporcjonalnie na zaangażowanie ludzi. Stworzenie przestrzeni, w której każdy może się wypowiedzieć i zgłosić swój pomysł na rozwiązanie omawianej przez zespół sytuacji, jest związane z wspieraniem poczucia sprawczości i odpowiedzialności za wspólną pracę wśród pracowników. Jednak to, żeby pracownicy chcieli i nie bali się wypowiadać mówić, oraz żeby widzieli w tym sens, zależy w ogromnym stopniu od lidera zespołu i jego sposobu zarządzania czasem spotkań i dyskusji.
Otwartość komunikacji
Kwestie relacji i komunikacji interpersonalnej w firmie to kluczowe czynniki wpływające na atmosferę w miejscu pracy. W utrzymywaniu przyjaznego środowiska pracy bardzo pomaga otwarta komunikacja. Pozwala na zachowanie wzajemnego szacunku nawet przy różnicy zdań lub konflikcie, który przy otwartości stron umożliwia zamiast konfliktu interpersonalnego podjęcie merytorycznego sporu. Taki sposób wewnętrznej komunikacji zadziałał również musi być wspierany przez lidera. To szef zespołu nadaje ton współpracy i komunikacji, toruje drogę zasadom. W tym przypadku mówi otwarcie, na czym mu zależy i z czym ma problem, ale również wysłuchuje wszystkich, nie lekceważąc opinii mniejszości. Wspiera ludzi w wyrażaniu ich własnego zdania, nawet jeśli różni się ono od perspektywy większości osób. Istotnym aspektem otwartej komunikacji jest umiejętność aktywnego słuchania, czyli dawanie czasu i uwagi osobom wypowiadającym się.
Zobacz: Zarządzanie
Rozwój
Pracownicy chcą się rozwijać - zdobywać wiedzę, nabywać nowe kompetencje, przyswajać narzędzia. Nie chcą jednak tego robić w ramach wielogodzinnych szkoleń, ale w sposób praktyczny, który pozwoli im zastosować zdobytą wiedzę do rozwiązania ich problemów tu i teraz. Dlatego warto przemyśleć przebudowanie systemu szkolenia pracowników w kierunku warsztatowym, pozwalającym na praktyczne działanie zamiast teoretycznych rozważań lub łykania pigułek wiedzy na szkoleniach. Obserwując rewolucję związaną z Industry 4.0, czyli z rozwojem sztucznej inteligencji i coraz intensywniejszą obecnością nowych technologii w naszej rzeczywistości, młodzi pracownicy uważają, że coraz bardziej będą się liczyć kompetencje miękkie, takie jak kreatywność czy krytyczne myślenie. Nadal zbyt mało organizacji inwestuje w rozwój swoich pracowników w tym zakresie.
Podjęcie wyzwania
Świadome kształtowanie przyjaznego miejsca pracy to z jednej strony złożony proces, w którym trzeba uwzględnić wiele czynników wpływających na doświadczenia ludzi w pracy. Z drugiej jednak strony, nawet proste działanie związane z przestawieniem biurka w takie miejsce, które bardziej sprzyja pracownikowi albo przeprowadzenie dyskusji, w której zadbamy o prawo głosu każdej osoby uczestniczącej w spotkaniu, jest już pierwszym konkretnym krokiem na tej drodze. Warto podjąć to wyzwanie, bo najlepsi pracownicy wybierają najlepsze firmy - takie, w których środowisko pracy jest dla nich przyjazne.
Źródła:
2018 Deloitte Millennial Survey, https://documents.deloitte.com/insights/2018DeloitteMillennialSurvey, dostęp z dn. 11.01.2019 r.
Google, re:Work, Guide: Understand team effectiveness, https://rework.withgoogle.com/guides/understanding-team-effectiveness/steps/introduction/, dostęp z dn. 11.01.2019 r.
Autor: Magdalena Szpak, trenerka w Laboratorium Współpracy