Co do zasady w każdym przypadku za szkodę wyrządzoną przez zwierzęta odpowiedzialność ponosi ten kto zwierze chowa lub się nim zajmuje. Do katalogu takich osób zaliczyć można:
- osoby, które przez dłuższy czas sprawują pieczę na zwierzęciem tj. dostarczają mu utrzymania i schronienia, nawet gdy powierzyły opiekę nad zwierzęciem np. domownikowi (w przypadku zwierząt domowych);
- osoby sprawujące pieczę nad zwierzętami w zwierzyńcach, ogrodach zoologicznych, cyrkach czy też fermach hodowlanych;
- osoby, które dorywczo posługują się zwierzęciem dla własnego celu.
Przepisy ustalają domniemanie winy w nadzorze osoby, która zwierze chowa lub się nim posługuje. Taka osoba będzie ponosić odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez zwierzę niezależnie od tego czy zwierzę było było pod jej nadzorem, czy też zabłąkało się lub uciekło, chyba, że wykaże iż nie ponosi winy. Jednak nawet gdy okaże się, iż osoba, która zwierzę chowa lub się nim posługuje, nie była odpowiedzialna, poszkodowany może od niej żądać całkowitego lub częściowego naprawienia szkody, gdy wymagają tego zasady współżycia społecznego (szczególnie gdy odpowiedzialność taka jest uzasadniona z porównania stanu majątkowego poszkodowanego i tej osoby)
Zobacz także: Kto odpowiada za zderzenie z dzikim zwierzęciem?
W praktyce znacznie częściej zdarza się, że szkoda wyrządzają zwierzęta dzikie tj. te, które żyją w stanie wolnym, a w tym przypadku wyżej wskazana zasada odpowiedzialności nie znajdzie zastosowania. W tym przypadku odpowiedzialność za szkody wyrządzone przez zwierzęta żyjące w stanie wolnym reguluje ustawa z 13 października 1995 r. Prawo łowieckie (Dz.U. 2005 Nr 127, poz. 1066).
Kto zatem będzie odpowiedzialny za szkody wyrządzone przez zwierzęta żyjące w stanie wolnym?
- dzierżawcy lub zarządcy obwodów łowieckich – będą odpowiadać za szkody wyrządzone przez dziki, łosie, jelenie, daniele, sarny w uprawach i płodach rolnych;
- Skarb Państwa – poniesie odpowiedzialność za wszelkie szkody wyrządzone przez zwierzęta łowne objęte całoroczną ochroną.
Za szkody niektórych zwierząt wyrządzone np. w gospodarstwach rolnych również będzie odpowiadał Skarb Państwa.
Polecamy serwis: Spółki
Zgodnie z ustawa z 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz.U. Nr 96, poz.880 ze zm.) Skarb Państwa ponosi odpowiedzialność (jedynie za straty):
- wyrządzone w uprawach, płodach rolnych lub gospodarstwie leśnym przez żubry;
- szkody w pogłowiu zwierząt gospodarskich spowodowane przez wilki i rysie;
- za szkody w pasiekach a także pogłowiu zwierząt gospodarskich oraz uprawach rolnych wyrządzone przez niedźwiedzie;
- szkody wyrządzone w gospodarstwach rolnych, leśnych lub rybackich jeżeli powstały na skutek działania bobrów.