W naszej ocenie beneficjent fundacji rodzinnej może być zatrudniony na podstawie umowy o pracę. Obowiązujące przepisy prawa nie zakazują takiego rozwiązania, a nadto zawarcie umowy o pracę z beneficjentem nie mieści się w katalogu tzw. ukrytych zysków ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
Powyższe stanowisko zostało potwierdzone w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 07 maja 2024 r., sygn. 0114-KDIP2-1.4010.66.2024.4.KW. W interpretacji tej organ wskazał:
„W katalogu ukrytych zysków wymienione zostały świadczenia na rzecz beneficjenta, fundatora lub podmiotu powiązanego z beneficjentem, fundatorem lub fundacją rodzinną z tytułu usług doradczych, księgowych, badania rynku, usług prawnych, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, usług rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze (24q ust. 1a pkt 3 lit. a). Niemniej jednak, zdaniem organu katalogiem tym nie należy obejmować stosunku pracy.
Dla umowy o pracę właściwe są przepisy ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz.U. z 2023 r. poz. 1465), zgodnie z którymi (art. 22 § 1) przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy, pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca – do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem. Kodeks pracy określa szereg szczegółowych praw i obowiązków zarówno po stronie pracownika, jak i pracodawcy, odróżniając w tym zakresie stosunek pracy od umów o świadczenie usług.
Możliwość świadczenia usług wynika ze swobody zawierania umów oraz szczególnych regulacji odnoszących się do danych rodzajów usług. Ponadto, zgodnie z art. 750 Kodeksu cywilnego (Dz.U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.), do umów o świadczenie usług, które nie są uregulowane innymi przepisami, stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu.
Mając powyższe na uwadze, do katalogu ukrytych zysków określonego w art. 24q ust. 1a ustawy o CIT, nie należy zaliczać wynagrodzenia z umowy o pracę zawartej z fundatorem/beneficjentem fundacji rodzinnej w związku z jego zatrudnieniem na stanowisku członka zarządu.”
Kluczowym przy zatrudnieniu beneficjenta fundacji rodzinnej na podstawie umowy o pracę jest zachowanie rynkowego charakteru tego zatrudnienia – zarówno pod względem zakresu obowiązków, jak i wysokości wynagrodzenia, dlatego w zakresie co pozwoli zminimalizować ryzyko związane z zakwestionowaniem stosunku pracy przez organy podatkowe lub ZUS.
Autorzy:
Paweł Żujewski, aplikant radcowski, pełniący funkcję Senior Associate w Kancelarii Wojarska Aleksiejuk & Wspólnicy, specjalizujący się w prawie gospodarczym i handlowym, ze szczególnym uwzględnieniem projektów reorganizacji przedsiębiorstw oraz kompleksowej obsługi prawno-podatkowej fundacji rodzinnych
Mateusz Surżykiewicz, student V roku prawa, pełniący funkcję Junior Associate w Kancelarii Wojarska Aleksiejuk & Wspólnicy, specjalizujący się w prawie podatkowym, ze szczególnym naciskiem na podatki dochodowe oraz kwestie związane z fundacją rodzinną