Należy uznać, że po stronie pracownika nie powstanie przychód z tytułu składek zapłaconych przez pracodawcę w części, do której sfinansowania jest on zobowiązany na podstawie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Szczegóły w uzasadnieniu.
Płatnik składek ma obowiązek naliczać w danym roku składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (oraz Fundusz Emerytur Pomostowych) do osiągnięcia górnej granicy podstawy wymiaru składek na te ubezpieczenia. Granicą jest kwota odpowiadająca 30-krotności przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku kalendarzowym (art. 19 ust. 1 ustawy systemowej). W 2016 r. kwota ta wynosiła 121 650 zł, a w 2017 r. jest to 127 890 zł. Wskazane ograniczenie rocznej podstawy wymiaru składek nie ma natomiast zastosowania przy ustalaniu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia chorobowe i wypadkowe, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, a także na ubezpieczenie zdrowotne. Kwotę ewentualnego przekroczenia rocznej podstawy wymiaru składek płatnik ustala na podstawie własnej dokumentacji płacowej lub informacji uzyskanej od ubezpieczonego albo z ZUS. Jeżeli składki za osobę ubezpieczoną opłaca więcej niż jeden płatnik, to ubezpieczony ma obowiązek poinformować wszystkich płatników składek o przekroczeniu kwoty rocznego ograniczenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Za skutki błędnego zawiadomienia powodującego nieopłacenie należnych składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe odpowiada ubezpieczony (art. 19 ust. 5 i 6 ustawy systemowej).
Za skutki błędnego zawiadomienia powodującego nieopłacenie należnych składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe odpowiada ubezpieczony.
W takiej sytuacji jest on zobowiązany do spłacenia całości tego zadłużenia (§ 10 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe; dalej rozporządzenie składkowe). Takie brzmienie wskazanego przepisu rozporządzenia składkowego sugeruje, że w przypadku złożenia błędnego oświadczenia skutkującego powstaniem zaległości w składkach ubezpieczony powinien ją zapłacić z własnych środków, w tym również część finansowaną przez płatnika, oraz należne odsetki za zwłokę.
Należy jednak przyjąć, że żądanie od pracownika pokrycia całości składek, w tym na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (oraz ewentualnie na FEP), podlegających finansowaniu ze środków płatnika, jest nieuprawnione. Takie postępowanie byłoby bowiem sprzeczne z przepisami ustawy systemowej, stanowiącymi o współfinansowaniu składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe przez płatnika i ubezpieczonego (art. 22 ust. 1 ustawy systemowej). Mając na uwadze regulacje ustawowe, należy uznać, że błąd pracownika nie powinien skutkować takimi konsekwencjami. Rozporządzenie nie może bowiem określać odmiennych zasad finansowania składek niż ustawa systemowej. W takim przypadku pracodawca może żądać od ubezpieczonego oprócz składek w części przez niego finansowanej dodatkowo odsetek z tytułu zwłoki, jakie musi zapłacić do ZUS. Nie powinien natomiast żądać od ubezpieczonego zwrotu składek w części finansowanej ze środków płatnika.
Jeżeli zatem płatnik opłaci zaległe składki w finansowanej przez siebie części, to po stronie pracownika nie powstanie przychód. Pracownik nie uzyska bowiem przysporzenia w postaci składek, których nie musiał opłacić z własnych środków. Taką wykładnię przepisów potwierdza ZUS.
Przeczytaj w INFORLEX.PL Biznes cały artykuł: Czy pracownik uzyska przychód z tytułu zapłaconych przez pracodawcę składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe
W artykule omówiono również przykład omawiający problematykę przychodów z tytułu składek zapłaconych przez pracodawcę.