Na porozumienia kooperacyjne składają się w istocie dwa rodzaje kontraktów: specjalizacyjne i badawczo – rozwojowe.
Kooperacje specjalizacyjne
Kooperacje specjalizacyjne mogą przyjąć trzy formy:
- specjalizacji jednostronnej – gdy jedna ze stron zobowiązuje się do zaprzestania lub zaniechania produkcji określonych towarów i jednocześnie zobowiązuje się do nabywania ich od drugiej strony porozumienia, która zobowiązuje się do ich produkcji;
- specjalizacji wzajemnej – gdy wszystkie strony zobowiązują się do zaniechania lub zaprzestania produkcji określonych, lecz różnych, towarów, jednocześnie zobowiązując się do nabywania tych towarów od pozostałych stron porozumienia;
- wspólnej produkcji – gdy na mocy umowy strony zobowiązują się wspólnie produkować określone produkty.
Zobacz: Na czym polega zakaz porozumień ograniczających konkurencję?
Porozumienia specjalizacyjne korzystają z wyłączenia tylko wtedy, gdy udział w rynku stron, biorących udział w porozumieniu nie przekracza 20%. Ponadto wyłączeń dotyczących specjalizacji jednostronnej nie stosuje się do przedsiębiorców niebędącymi konkurentami.
Oczywiście z wyłączenia nie korzystają także porozumienia, których ukrytym celem jest zmowa cenowa, porozumienie podziałowe lub ograniczanie produkcji lub sprzedaży towarów objętych specjalizacją.
Porozumienia badawczo - rozwojowe
Kooperacje badawczo - rozwojowe mogą przybierać różną formę:
- wspólnego wykonywania tej działalności i wspólnego wykorzystania jej wyników;
- wspólnego wykonywania tej działalności z wyłączeniem wspólnego wykorzystywania jej wyników;
- wspólnego wykorzystania wyników, bez uprzedniego wspólnego prowadzenia działalności badawczo – rozwojowej.
Porozumienie korzysta z wyłączenia, jeśli przedsiębiorcy je zawierający są konkurentami, a ich udział w rynku nie wynosi więcej niż 25%. Jeśli jednak przedsiębiorcy nie konkurują ze sobą, że względu na korzystny pod względem gospodarczym cel, porozumienie jest objęte wyłączeniem bez względu na udział rynkowy przedsiębiorców.
Polecamy serwis: ABC małej firmy
Z wyłączeń nie korzystają także porozumienia, które w istocie będą stanowić zagrożenie dla uczciwej konkurencji, a zatem takie, które stanowią zmowę cenową, kontyngentową, mają na celu ograniczenie swobody uczestnictwa stron porozumienia w prowadzeniu działalności badawczo-rozwojowej samodzielnie lub we współpracy z osobami trzecimi w innej dziedzinie niż objęta porozumieniem, próbę wpływu na krąg odbiorców itp.