Jedno okienko a ZUS
Osoby fizyczne będące wspólnikami w spółce cywilnej są przez szereg ustaw traktowane tak jak samodzielni przedsiębiorcy. Np. tak jest w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej i w ustawach nakładających obowiązek opłacania składek społecznych i zdrowotnej. Dla porównania w zakresie podatku VAT podatnikiem jest spółka cywilna, a nie jej wspólnicy. W odniesieniu do składek społecznych i zdrowotnych wspólnik spółki cywilnej jest ich płatnikiem.
Obecnie drukiem, który trzeba złożyć, aby zarejestrować wspólnika spółki cywilnej na potrzeby systemu obowiązkowego ubezpieczenia społecznego lub zdrowotnego jest druk EDG-1. ZUS po otrzymaniu danych z EDG-1 wypełnia ZUS ZFA (zgłoszenie płatnika składek). ZUS w oparciu o wypełnioną w EDG-1 część EDG-RB sporządza też dokument ZUS ZBA i na podstawie części EDG-MW dokument ZUS ZAA. Także w tym przypadku nie ma potrzeby osobistego ich składania w ZUS.
Wzór wniosku o wpis do ewidencji działalności gospodarczej (EDG-1)
Instrukcja wypełniania wniosku EDG-1.
Samo zgłoszenie EDG-1 nie wystarczy jednak do załatwienia wszystkich spraw w ZUS. Będący osobą fizyczną wspólnik spółki cywilnej dokonuje w zależności od swojej sytuacji zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych (formularz ZUS ZUA) lub do ubezpieczenia zdrowotnego (ZUS ZZA).
Jeżeli zmienią się dane ujawniane na formularzu ZUS ZUA lub ZUS ZZA również samodzielnie należy dokonać ich zmiany poprzez zgłoszenie do ubezpieczeń. Większość wspólników czyni to w tradycyjnej formie (wypełnienie papierowego formularza i osobiste złożenie go w ZUS lub wysłanie listem).
Coraz popularniejsze staje się jednak zgłaszanie informacji do UZS za pośrednictwem Internetu. Niezbędne jest użycie bezpiecznego i zweryfikowanego podpisu elektronicznego, którym dysponuje coraz więcej biura rachunkowych zajmujących się prowadzeniem spraw księgowych spółek.
Aktualizacja danych
ZUS, na podstawie danych z otrzymanego druku o EDG-1 z danym aktualizacyjnymi sporządza odpowiednio zgłoszenie zmiany płatnika na dokumencie ZUS ZFA lub zgłoszenie zmiany danych identyfikacyjnych płatnika na dokumencie ZUS ZIPA.
Natomiast zmiany lub korekty danych dotyczących rachunku bankowego (rachunków bankowych) płatnik składek dokonuje sam na formularzu ZUS ZBA - z uwagi na fakt iż nie są to dane objęte wpisem do ewidencji działalności gospodarczej. W sytuacji zaprzestania wykonywania działalności gospodarczej ZUS sporządza z urzędu dokument ZUS ZWPA na podstawie danych z wniosku EDG-1, składanego jako zawiadomienie o zaprzestaniu działalności gospodarczej oraz kopii decyzji o wykreśleniu przedsiębiorcy z ewidencji.
Pełnomocnictwo
Sam druk EDG-1 można złożyć za pośrednictwem pełnomocnika. W przypadku składania wniosku przez pełnomocnika należy dołączyć pełnomocnictwo. Jeżeli pełnomocnikiem składającego jest kurator, do wniosku należy dołączyć postanowienie sądu o jego ustanowieniu. Wypełniony wniosek należy podpisać. Pole „miejscowość i data złożenia wniosku” wypełnia organ ewidencyjny.
Tomasz Król
ekspert z zakresu prawa gospodarczego