W myśl nowelizacji ustawy o ewidencji ludności już od stycznia 2013r. obywatele nie muszą meldować się w związku z pobytem czasowym nie przekraczającym 3 miesięcy. Korzystają na tym turyści i wczasowicze, którzy nie muszą już meldować się u właścicieli ośrodków wczasowych. Dodatkowo wydłużony został termin na zgłoszenie meldunku do 30 dni oraz nie ma konieczności podawania informacji o wykształceniu i odbyciu służby wojskowej. Zniesione zostały sankcje karne dla obywateli polskich i Unii Europejskiej za niedopełnienie obowiązku meldunkowego, a przy składaniu dokumentów o zameldowanie można przedłożyć jednocześnie dokumenty o wymeldowaniu z poprzedniego miejsca zamieszkania bez konieczności dokonywania tego w poprzednim urzędzie gminy. Wprowadzono również możliwość zgłoszenia miejsca zamieszkania drogą internetową bądź przez pełnomocnika. Warunkiem skorzystania z pierwszej możliwości będzie wymóg posiadania podpisu cyfrowego. Urząd gminy dokona rejestracji niezwłocznie po dokonaniu zgłoszenia, maksymalnie w ciągu dwóch dni roboczych. Skutkiem takiej rejestracji jest natychmiastowe wyrejestrowania z poprzedniego miejsca zamieszkania.
Zmiany od stycznia 2016 r.
Od 1 stycznia 2016r. zniknie obowiązek meldunkowy, przez co urzędy gmin nie będą zobowiązane do prowadzenia rejestrów stałych mieszkańców. Będzie natomiast dokonywana rejestracja, która znacznie uprości procedurę związaną z meldunkiem w lokalu, ponieważ nie będzie konieczności przedstawiania stanu prawnego lokalu, w którym będzie dokonana rejestracja. Nowelizacja zakłada wprowadzenie „podstawowego miejsca zamieszkania”, czyli miejsca w którym dana osoba spędza czas wolny od pracy oraz tam, gdzie koncentrują się jej więzi osobiste. Ustawa wprowadza znaczne udogodnienie dla osób pracujących lub uczących się poza miastem rodzinnym, bowiem możliwe będzie zgłoszenie dodatkowego miejsca zamieszkania za okazaniem w urzędzie gminy dowodu osobistego lub paszportu wraz z formularzem zgłoszeniowym, w którym należy podać dane dotyczące podstawowego miejsca zamieszkania, dane nowego dodatkowego miejsca zamieszkania wraz z danymi właściciela lokalu.
Zobacz: Minimalne wynagrodzenie w 2014 roku wzrośnie o 80 zł
Od 1 stycznia 2015r. gminy będą miały dostęp do nowego elektronicznego Rejestru Dowodów Osobistych Pozwoli to na złożenie wniosku o wydanie dowodu osobistego w dowolnej gminie bez względu na miejsce zamieszkania. Dodatkowo, od tego dnia w dowodzie osobistym nie będzie umieszczany adres zameldowania, dzięki czemu nie będzie konieczności wymiany dokumentu w przypadku zmiany tego adresu.
Problemy z rejestrem wyborców
Nowelizacja ustawy o ewidencji ludności zakładająca zniesienie obowiązku meldunkowego będzie miała ogromne znaczenie przy przeprowadzaniu jakichkolwiek wyborów powszechnych. Wobec braku danych z rejestrów stałych mieszkańców wójtowie gmin będą mieli spore problemy z aktualizacją rejestru wyborców, czyli osób zamieszkałych w danej gminie, którym przysługuje czynne prawo wyborcze. Państwowa Komisja Wyborcza proponuje, aby rejestry wyborców były prowadzone przez urzędy gmin, a wpis bądź wykreślenie z niego będzie dokonywane na wniosek wyborcy. Rejestr wyborców przebywających za granicą byłby prowadzony przez konsulów. Wpis dokonywany byłby na czas określony. PKW proponuje utworzenie rejestru centralnego, do którego trafiałyby informacje z rejestrów gminnych i konsularnych, a wnioski o wpis można byłoby składać również drogą elektroniczną.