Osoba korzystająca z urlopu wychowawczego podlega obowiązkowo ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowym, jeśli nie ma ustalonego prawa do emerytury lub renty i nie ma innych tytułów powodujących obowiązek ubezpieczeń społecznych, oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu, jeżeli nie podlega obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu. Składki finansuje w całości budżet państwa, a pracodawca je rozlicza od odpowiedniej podstawy wymiaru.
Podstawa wymiaru składek społecznych
Dla osób, które przebywają na urlopach wychowawczych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi kwota 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. Jednocześnie podstawa ta nie może być wyższa niż przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za 12 miesięcy poprzedzających urlop wychowawczy i nie może być niższa niż 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia.
W 2018 r. maksymalna podstawa składek emerytalno-rentowych w okresie urlopu wychowawczego wynosi 2665,80 zł, a najniższa - 1575 zł.
Pani Danuta wnioskowała o urlop wychowawczy od 1 października 2018 r. Zarabia miesięcznie 5000 zł. Podstawa wymiaru składek z tytułu przebywania na urlopie wychowawczym w tym przypadku odpowiada 60% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia i wynosi od 1 października 2018 r. do 31 grudnia 2018 r. - 2665,80 zł.
Przy ustalaniu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia uwzględnia się wynagrodzenie wypłacone pracownikowi za 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających urlop wychowawczy, o ile to wynagrodzenie stanowiło podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe. W przypadku gdy ubezpieczony rozpoczął korzystanie z urlopu wychowawczego przed upływem 12 miesięcy kalendarzowych zatrudnienia, przyjmuje się jego wynagrodzenie uzyskane za pełne miesiące kalendarzowe zatrudnienia. "Pełny miesiąc kalendarzowy" to także miesiąc, w którym pracownika zatrudniono od pierwszego dnia roboczego.
Do podstawy wymiaru składek emerytalno-rentowych wlicza się wyłącznie wynagrodzenie uzyskane od pracodawcy, który udzielił urlopu wychowawczego, chyba że zakład pracy lub jego część przeszedł na innego pracodawcę w trybie określonym w art. 231Kodeksu pracy. Wówczas przy ustalaniu podstawy wymiaru składek bierze się pod uwagę także wynagrodzenie u poprzedniego pracodawcy. Jeśli zatrudnienie pracownika trwa bez przerwy, na podstawie kolejno po sobie następujących umów o pracę, wynagrodzenia z tytułu tych umów sumuje się.
Przeciętne miesięczne wynagrodzenie ustala się, dzieląc wynagrodzenie pracownika przez liczbę miesięcy, w których to wynagrodzenie osiągnął. Tym samym pomija się miesiąc, w trakcie którego urlop się rozpoczął, przyjmując tylko wynagrodzenie z miesięcy poprzedzających miesiąc przejścia na urlop. Wyjątek stanowi sytuacja, w której umowę o pracę została zawarta w trakcie miesiąca, a pracownik rozpoczął urlop w miesiącu następnym. W takim przypadku podstawę wymiaru składek z tytułu przebywania na urlopie wychowawczym stanowi wynagrodzenie pracownika za miesiąc, w którym rozpoczął urlop, po odpowiednim uzupełnieniu.
Przeczytaj w INFORLEX.PL Biznes cały artykuł: Jak ustalać podstawę wymiaru składek z tytułu przebywania na urlopie wychowawczym po zmianach
W artykule omówiono również zasady uzupełnienia wynagrodzenia i kiedy nie podlega ono uzupełnieniu.