Ubezpieczony nabywa prawo do zasiłku chorobowego po upływie wymaganego okresu ubezpieczenia. Okres ten dla osób podlegających ubezpieczeniu chorobowemu dobrowolnie, a więc i dla osób prowadzących działalność pozarolniczą i osób z nimi współpracujących, od 1 stycznia 2009 r. wynosi 90 dni, przed ta datą wynosił 180 dni.
Do okresu ubezpieczenia, od którego uzależnione jest prawo do zasiłku chorobowego, zalicza się poprzednie okresy podlegania ubezpieczeniu chorobowemu, zarówno obowiązkowo jak i dobrowolnie, pod warunkiem jednak, że przerwa w ubezpieczeniu nie przekracza 30 dni.
Osoba rozpoczynająca prowadzenie działalności pozarolniczej od 1 lutego zgłosiła wniosek o objęcie ubezpieczeniem chorobowym od tej daty. Przed rozpoczęciem tej działalności ubezpieczony był zatrudniony przez 3 lata; zatrudnienie ustało z dniem 11 stycznia. W dniu 13 marca ubezpieczony stał się niezdolny do pracy z powodu choroby i chorował do 2 czerwca.
Ponieważ przerwa między obecnym a poprzednim ubezpieczeniem nie przekraczała 30 dni (wynosiła 20 dni), a łącznie ubezpieczenie trwało ponad 90 dni, ubezpieczonemu przysługuje zasiłek chorobowy za okres od 13 marca do 2 czerwca.
Osoba współpracująca z osobą prowadzącą działalność pozarolniczą była niezdolna do pracy z powodu choroby w okresie od 12 stycznia do 3 lutego. Osoba ta została zgłoszona do ubezpieczenia chorobowego 1 stycznia poprzedniego roku. Z powodu nieopłacenia za nią składek na ubezpieczenie chorobowe za wrzesień poprzedniego roku w terminie, z dniem 1 września poprzedniego roku ubezpieczenie chorobowe ustało. Ponownie ubezpieczeniem chorobowym została objęta od 3 listopada poprzedniego roku.
Ubezpieczonej nie przysługuje zasiłek chorobowy za okres choroby od 12 stycznia do 3 lutego, ponieważ nie posiada wymaganego 90-dniowego okresu ubezpieczenia chorobowego. Ubezpieczona przed powstaniem niezdolności do pracy posiada bowiem tylko 70 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego od 3 listopada poprzedniego roku.
Okres ubezpieczenia od 1 stycznia do 31 sierpnia poprzedniego roku nie może zostać zaliczony do okresu ubezpieczenia chorobowego wymaganego do nabycia prawa do zasiłku, gdyż przerwa między nim a następnym okresem ubezpieczenia przekroczyła 30 dni. Ubezpieczona ponownie stała się niezdolna do pracy w okresie od 17 do 28 marca. Za okres tej niezdolności do pracy przysługuje jej zasiłek chorobowy, ponieważ pozostawała w ubezpieczeniu chorobowym przez okres ponad 90 dni.
Również w przypadku, gdy niezdolność do pracy z powodu choroby powstanie po okresie niepodlegania ubezpieczeniu chorobowemu w wyniku zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej, na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, do okresu ubezpieczenia wymaganego do nabycia prawa do zasiłku chorobowego dolicza się poprzednie okresy podlegania ubezpieczeniu chorobowemu, jeżeli przerwa nie trwała dłużej niż 30 dni.
Osoba prowadząca działalność gospodarczą od 1 kwietnia, w całym okresie prowadzenia tej działalności podlegała ubezpieczeniu chorobowemu. W okresie od 1 listopada do 31 grudnia nie podlegała ubezpieczeniu chorobowemu z powodu zawieszenia wykonywanie działalności gospodarczej. W okresie od 18 do 28 lutego następnego roku była niezdolna do pracy z powodu choroby.
Ponieważ przerwa w ubezpieczeniu chorobowym spowodowana zawieszeniem wykonywania działalności gospodarczej była dłuższa niż 30 dni, do okresu ubezpieczenia wymaganego do nabycia prawa do zasiłku chorobowego nie wlicza się poprzedniego okresu ubezpieczenia chorobowego przed zawieszeniem działalności. W związku z tym, ubezpieczony nie jest uprawniony do zasiłku chorobowego za okres tej niezdolności do pracy, z powodu nie spełnienia wymaganego okresu 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego.
Do okresów ubezpieczenia chorobowego doliczone zostaną także poprzednie okresy ubezpieczenia, nawet gdy przerwa między nimi jest dłuższa niż 30 dni, jeżeli jest ona spowodowana urlopem wychowawczym, bezpłatnym lub odbywaniem czynnej służby wojskowej przez żołnierza niezawodowego.
Z pracownicą, która przed urlopem wychowawczym była zatrudniona przez okres 3 lat, po zakończeniu urlopu wychowawczego rozwiązano umowę o pracę. Po 15 dniach od rozwiązania umowy o pracę rozpoczęła prowadzenie działalności pozarolniczej, zgłaszając się do ubezpieczeń społecznych, w tym do ubezpieczenia chorobowego od pierwszego dnia tej działalności. Ubezpieczona zachorowała po dwóch miesiącach podlegania ubezpieczeniu jako osoba prowadząca działalność pozarolniczą.
Polecamy: Kiedy przedsiębiorcy przysługuje zasiłek chorobowy?
Ponieważ do okresu ubezpieczenia chorobowego doliczony zostanie okres ubezpieczenia (zatrudnienia) poprzedzający urlop wychowawczy, ubezpieczonej będzie przysługiwał zasiłek chorobowy, mimo iż ubezpieczeniu chorobowemu z tytułu wykonywania działalności pozarolniczej podlega przez okres krótszy niż 90 dni, jednak łączny okres ubezpieczenia (wraz z poprzednim) wynosi ponad 90 dni.
W niektórych przypadkach prawo do zasiłku chorobowego osobom prowadzącym działalność pozarolniczą lub osobom z nimi współpracującym przysługuje bez wymaganego okresu ubezpieczenia. Mają do niego prawo:
- absolwenci szkół lub szkół wyższych, którzy zostali objęci ubezpieczeniem chorobowym lub przystąpili do tego ubezpieczenia w ciągu 90 dni od dnia ukończenia szkoły lub uzyskania dyplomu ukończenia studiów wyższych (w odniesieniu do absolwentów szkół datą ukończenia szkoły jest data podana w świadectwie ukończenia szkoły, natomiast w przypadku absolwentów szkół wyższych datą ukończenia szkoły wyższej jest data złożenia egzaminu dyplomowego),
- ubezpieczeni, których niezdolność do pracy spowodowana została wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy,
- ubezpieczeni, którzy zostali objęci ubezpieczeniem chorobowym po zakończeniu sprawowania mandatu posła lub senatora, jeżeli przystąpili do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od ukończenia kadencji.
Polecamy: serwis Leasing
Artykuł jest fragmentem poradnika „Świadczenia pieniężne z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa dla osób prowadzących działalność pozarolniczą” autorstwa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.