Sądy administracyjne potwierdzają decyzje organów podatkowych, że w przypadku braku towaru lub usługi nabywca nie może się powoływać, iż działał w dobrej wierze lub był nieświadomy procederu.
Co to są puste faktury
Ustawa o VAT nie definiuje pojęcia "puste faktury". W orzecznictwie sądów administracyjnych rozróżnia się trzy rodzaje tzw. pustych faktur:
- sensu stricto, tj. same dokumenty, którym w rzeczywistości w ogóle nie towarzyszy transakcja w nich wskazana, lub
- którym w tle towarzyszy realna transakcja, ale z udziałem innego podmiotu niż wystawca tej faktury (jeden podmiot faktycznie realizuje transakcje, a zupełnie inny podmiot wystawia fakturę mającą rzekomo dokumentować tę transakcję, czego świadom jest odbiorca takiej faktury),
- wystawiane przez firmanta, a zatem dotyczące w istocie rzeczywistego obrotu towarami lub usługami, ale z zatajeniem wobec osób trzecich (nabywców) prawdziwego podmiotu realizującego tenże obrót.
Zobacz serwis: Prawo dla firm
W pierwszym i drugim przypadku, gdy fakturze nie towarzyszy żadna dostawa towaru lub świadczenie usług przez podmiot ją wystawiający, ani żaden inny, albo tego rodzaju transakcję nabywca świadomie realizuje z jednym podmiotem, a dokumentuje u innego podmiotu, dobra wiara - zdaniem sądów - nie ma znaczenia. Podatnik nie może również powoływać argumentu, że był nieświadomy procederu. W wyroku z 27 kwietnia 2017 r. (sygn. akt I FSK 1661/15) NSA przyznał rację organom podatkowym i uznał, że:
Wskazana zatem przesłanka dobrej wiary ograniczająca de facto uprawnienie organu do zakwestionowania prawa do odliczenia nie obejmuje przypadków, gdy odbiorca faktury nie otrzymuje jakiegokolwiek świadczenia. Obowiązek badania dobrej wiary odbiorcy faktury dotyczy bowiem tylko faktur nierzetelnych od strony podmiotowej, a niekiedy również przedmiotowej. Na organach nie ciąży natomiast taki obowiązek, gdy żadne świadczenie nie zostało wykonane.
Oznacza to, że nabywca, który nie otrzymał żadnego świadczenia od sprzedawcy, a mimo to odliczył VAT, nie może powoływać się, że był nieświadomy uczestnictwa w przestępczym procederze. Brak towaru lub usługi bezwzględnie wyklucza odliczenie VAT.
Przykładem takiego procederu jest opisana w ostatnim komunikacie MF sytuacja, gdy pracownicy stacji benzynowych wystawiają faktury na podstawie paragonów niewydanych lub zostawionych przez klientów na rzecz innych podmiotów.
Znaczenie mają okoliczności faktyczne. Gdy organ podatkowy wykaże, iż dostawa lub usługa nie miały miejsca, to faktura dokumentująca taką czynność jest fakturą pustą.
Jak podkreślają sądy, w przypadku gdy faktury zarówno nabycia, jak i zbycia towaru były puste i nie towarzyszył im żaden towar, oczywistym jest, że strona musiała mieć tego świadomość, a to z kolei wskazuje, iż nie mogła pozostawać w dobrej wierze co do charakteru i legalności transakcji.
Przeczytaj w INFORLEX.PL Biznes cały artykuł: Jakie są konsekwencje posługiwania się pustymi fakturami
W artykule omówiono również jak rozliczyć puste faktury i jakie kary przysługują za posługiwanie się pustymi fakturami.