Specjalne zasady rachunkowości dla jednostek mikro zostały wprowadzone:
● w 2014 r. ustawą z 11 lipca 2014 r. o zmianie ustawy o rachunkowości – Dz.U. z 2014 r., poz. 1100 (zwaną dalej: ustawą zmieniającą z 11 lipca 2014 r.), które weszły w życie 5 września 2014 r.,
● w 2015 r. ustawą z 23 lipca 2015 r. o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw – Dz.U. z 2015 r., poz. 1333 (zwaną dalej: ustawą zmieniającą z 23 lipca 2015 r.), które weszły w życie 23 września 2015 r.
W ustawie o rachunkowości definicja jednostek mikro została określona w art. 3 ust. 1a, zgodnie z którym są nimi:
1) spółki handlowe (osobowe i kapitałowe, w tym również w organizacji), inne osoby prawne, a także oddziały przedsiębiorców zagranicznych w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, jeżeli jednostki te w roku obrotowym, za który sporządzają sprawozdanie finansowe, oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy, a w przypadku jednostek rozpoczynających działalność – w roku obrotowym, w którym rozpoczęły działalność, nie przekroczyły co najmniej dwóch z następujących trzech wielkości:
a) 1 500 000 zł – w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego,
b) 3 000 000 zł – w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy,
c) 10 osób – w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty,
2) stowarzyszenia, związki zawodowe, organizacje pracodawców, izby gospodarcze, fundacje, przedstawicielstwa przedsiębiorców zagranicznych, w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, społeczno-zawodowe organizacje rolników, organizacje samorządu zawodowego, organizacje samorządu gospodarczego rzemiosła i Polskie Biuro Ubezpieczycieli Komunikacyjnych – jeżeli nie prowadzą działalności gospodarczej,
3) osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie, jeżeli przychody netto tych jednostek ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych wyniosły równowartość w walucie polskiej nie mniej niż 1 200 000 euro i nie więcej niż 2 000 000 euro za poprzedni rok obrotowy, a w przypadku jednostek rozpoczynających działalność albo prowadzenie ksiąg rachunkowych w sposób określony ustawą – w roku obrotowym, w którym rozpoczęły działalność albo prowadzenie ksiąg rachunkowych w sposób określony ustawą,
4) osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie, które na podstawie art. 2 ust. 2 uor dobrowolnie prowadzą księgi rachunkowe, gdyż ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy są niższe niż równowartość w walucie polskiej 1 200 000 euro.
Zobacz serwis: Moja firma
Jeżeli jednostka spełnia kryteria określone dla jednostki mikro, to może ona skorzystać z możliwości zastosowania uproszczeń i zwolnień przewidzianych przepisami ustawy o rachunkowości. Skorzystanie z tej opcji nie jest dla jednostki obowiązkiem. Jest natomiast jej prawem. Decyzję w tej sprawie podejmuje organ zatwierdzający w terminie umożliwiającym sporządzenie sprawozdania finansowego w trybie uproszczonym. Jeśli organ zatwierdzający takiej decyzji nie podejmie, to wówczas jednostka, spełniająca warunki do uznania za jednostkę mikro, sporządza sprawozdanie finansowe na zasadach ogólnych, tj. w pełnym zakresie. Należy mieć na uwadze, że podjęcie przez organ zatwierdzający decyzji o stosowaniu uproszczeń i zwolnień przewidzianych dla jednostki mikro powoduje konieczność zaktualizowania przyjętych i stosowanych przez jednostkę zasad (polityki) rachunkowości. Zmiany tych zasad dokonuje kierownik jednostki.
Termin podjęcia przez organ zatwierdzający jednostki decyzji o sporządzeniu sprawozdania finansowego z zastosowaniem uproszczeń i zwolnień przewidzianych dla jednostki mikro. Warunkiem niezbędnym do stosowania uproszczeń i zwolnień określonych dla jednostki mikro jest podjęcie decyzji przez organ zatwierdzający jednostki w sprawie sporządzania sprawozdania finansowego z zastosowaniem tych uproszczeń i zwolnień.
Przepisy ustawy o rachunkowości nie określają terminu, w którym taka decyzja powinna zostać podjęta. Z art. 52 ust. 1 uor wynika, że kierownik jednostki zapewnia sporządzenie rocznego sprawozdania finansowego nie później niż w ciągu 3 miesięcy od dnia bilansowego. Oznacza to, że decyzja w sprawie sporządzenia uproszczonego sprawozdania finansowego powinna zostać podjęta z odpowiednim wyprzedzeniem umożliwiającym sporządzenie sprawozdania finansowego w wymienionym terminie, tj. nie później niż w ciągu 3 miesięcy od dnia bilansowego.
Przeczytaj w INFORLEX.PL Biznes cały artykuł: Sprawozdania finansowe jednostek mikro – po zmianach
W artykule m.in.:
- Które jednostki mogą stosować uproszczenia i zwolnienia przewidziane dla jednostek mikro?
- Które jednostki nie mogą stosować uproszczeń i zwolnień przewidzianych dla jednostek mikro?
- Z jakich uproszczeń i zwolnień może korzystać jednostka mikro?
- Zwolnienie z obowiązku sporządzenia informacji dodatkowej, zestawienia zmian w kapitale (funduszu) własnym, rachunku przepływów pieniężnych oraz sprawozdania z działalności jednostki
- Jak zapewnić porównywalność danych w sprawozdaniu finansowym