Osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą ma do wyboru trzy formy opodatkowania podatkiem dochodowym:
- zasady ogólne - opodatkowanie według skali podatkowej (stawki podatkowe 18 i 32%) lub podatek liniowy (19%);
- ryczałt od przychodów ewidencjonowanych;
- karta podatkowa.
Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, którą formę prawną najlepiej wybrać, nawet przy określonym rodzaju działalności. Każda z nich ma pewne zalety i wady oraz swoją specyfikę.
Przy wyborze formy opodatkowania działalności należy brać pod uwagę przede wszystkim:
1. rodzaj działalności
2. liczbę wspólników
3. skalę działalności
4. odpowiedzialność za zobowiązania firmy
5. rodzaj prowadzonej księgowości
6. wpływ na podejmowanie decyzji
7. koszty założenia
8. sposoby pozyskiwania kapitału.
Należy wiedzieć, że tylko przy niektórych rodzajach działalności możliwy jest wybór formy opodatkowania (i związanej z tym dokumentacji podatkowej). Niniejsza publikacja da odpowiedź na pytanie kto może wybrać ryczałt ewidencjonowany (formę opodatkowania opłacalną dla podatników prowadzących działalność gospodarczą przy niewielkim udziale kosztów w przychodzie) i jakie są zasady opodatkowania w tej formie.
zryczałtowany podatek dochodowy od przychodów ewidencjonowanych.
Zakres podmiotowy i przedmiotowy
Zakres podmiotowy zryczałtowanego podatku dochodowego obejmuje osoby fizyczne i spółki cywilne osób fizycznych oraz spółki jawne osób fizycznych uzyskujące przychody z prowadzonej działalności gospodarczej, jeżeli:
- w roku poprzedzającym rok podatkowy:
1) uzyskały przychody z działalności, prowadzonej wyłącznie samodzielnie, w wysokości nieprzekraczającej 150.000 euro,
2) uzyskały przychody wyłącznie z działalności prowadzonej w formie spółki, a suma przychodów wspólników spółki z tej działalności nie przekroczyła kwoty 150.000 euro,
- rozpoczną wykonywanie działalności w roku podatkowym i nie korzystają z opodatkowania w formie karty podatkowej - bez względu na wysokość przychodów.
Oznacza to, że jeżeli podatnik, który rozpoczyna działalność gospodarczą w danym roku podatkowym i wybiera opodatkowanie w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, a w ciągu roku przekroczy kwotę 150.000 euro, to nie powoduje to zmiany formy opodatkowania.
Wręcz przeciwnie, nawet gdyby podatnik z tego powodu chciał zmienić formę opodatkowania na zasady ogólne, to w ciągu roku podatkowego nie może tego zrobić.
Polecam: Jak założyć własną firmę?
Wysokość uzyskiwanego przychodu w roku podatkowym wywiera skutek w odniesieniu do formy opodatkowania w roku następnym. Przychodów uzyskanych z działalności wykonywanej samodzielnie nie łączy się z przychodami uzyskanymi z tytułu udziału w spółce. Kwota graniczna przychodu uzyskanego w roku poprzednim, warunkująca prawo do opodatkowania w formie ryczałtu, wynosi obecnie 150.000 euro. Kwota ta jest przeliczana na złote według średniego kursu euro ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski, obowiązującego w dniu 1 października roku poprzedzającego rok podatkowy. W ten sam sposób są przeliczane również inne kwoty wyrażone w euro zawarte w ustawie. Kurs 1 października 2010 r. wynosił 3,9465 zł, a więc równowartość 150.000 euro stanowi kwota 591.975,00 zł.
Prawo do opodatkowania w tej formie mają także podatnicy, którzy w roku poprzedzającym rok podatkowy byli opodatkowani:
1) wyłącznie w formie karty podatkowej, a obecnie nie spełniają warunków do opodatkowania w formie karty,
2) za część roku w formie karty podatkowej, a za następną część - na zasadach ogólnych, a ich przychody nie przekroczyły kwoty 150.000 euro.
Prawo do opłacania ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych mają również podatnicy, którzy w ciągu roku podatkowego:
- po otrzymaniu decyzji w sprawie wysokości karty lub po otrzymaniu decyzji zmieniającej wysokość karty podatkowej wybrali opodatkowanie w formie ryczałtu ewidencjonowanego;
- po utracie prawa do karty podatkowej i powiadomieniu o tym urzędu wybrali ryczałt,
- po otrzymaniu decyzji odmawiającej przyznania opodatkowania w formie karty podatkowej wybrali ryczałt.
Opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym podlegają osiągane przez wszystkie osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą przychody z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, jeżeli umowy te nie są zawierane w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej.
Wyboru tego mogą dokonać do 20 stycznia roku podatkowego. W przypadku rozpoczęcia osiągania przychodów z najmu w trakcie roku podatkowego, od 20 maja 2010 r. zmienił się przepis art.9 ust.4 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, w ten sposób, że pisemne oświadczenie o wyborze ryczałtu ewidencjonowanego składa się, naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według miejsca zamieszkania podatnika, nie później niż do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym osiągnięto pierwszy przychód z tego tytułu, albo do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód osiągnięto w grudniu roku podatkowego /zmiana w Dz. U. Nr 75 pod poz. 473/.
Pan Piotr Kowalski spisał umowę najmu mieszkania 1 lutego 2011 roku. Pierwszy przychód z najmu uzyskał 10 marca 2011 roku. Kiedy upływa mu termin do złożenia oświadczenia o wyborze ryczałtu ewidencjonowanego z tytułu opodatkowania przychodów z tego tytułu?
Termin ten, zgodnie z wyżej przywołanymi przepisami upływa, w dniu 20 kwietnia 2011 roku.
Zgodnie z przepisami art. 6 ust. 1a ustawy opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podlegają otrzymane lub postawione do
dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń z tytułu umowy najmu, podnajmu, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze.
Dla ustalenia wartości otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń z tytułu tych umów przepisy te odsyłają do art. 11 ust. 2-2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Należny ryczałt wpłaca się do 20 dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni, a za miesiąc grudzień w terminie złożenia zeznania rocznego PIT- 28, tj. do 31 stycznia. Ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych mogą być opodatkowane również przychody osiągane przez osoby fizyczne wykonujące wolne zawody, mieszczące się w definicji wolnego zawodu zawartej w art. 4 ust. 1 pkt 11 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.
A oto definicja wolnego zawodu w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, obowiązująca w 2011 r.
Wolny zawód to pozarolnicza działalność gospodarcza wykonywana osobiście przez lekarzy, lekarzy stomatologów, lekarzy weterynarii, techników
dentystycznych, felczerów, położne, pielęgniarki, tłumaczy oraz nauczycieli w zakresie świadczenia usług edukacyjnych polegających na udzielaniu lekcji na godziny, jeśli działalność ta nie jest wykonywana na rzecz osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, albo na rzecz osób fizycznych dla potrzeb prowadzonej przez nie pozarolniczej działalności gospodarczej, z tym że za osobiste wykonywanie wolnego zawodu uważa się wykonywanie działalności bez zatrudniania na podstawie umów o pracę, umów zlecenia, umów o dzieło oraz innych umów o podobnym charakterze osób, które wykonują czynności związane z istotą danego zawodu.
Osoby prowadzące działalność w zakresie wolnych zawodów nie wymienionych w definicji nadal nie mogą płacić podatku w formie ryczałtu.
Pan Krzysztof Maj jest geodetą i w tym zakresie prowadzi działalność gospodarczą. Czy może wybrać opodatkowanie w formie ryczałtu?
Niestety nie, gdyż prowadzona przez pana maja działalność nie została wymieniona w ustawowej definicji, zawierającej katalog zamknięty wolnych zawodów podlegających opodatkowaniu ryczałtem.
Pan Piotr Mazur jest lekarzem i prowadzi prywatną praktykę lekarską, płacąc podatek dochodowy na zasadach ogólnych. Czy może być opodatkowany ryczałtem ewidencjonowanym?
Tak, przy spełnieniu dwóch podstawowych warunków, tzn. działalność musi wykonywać osobiście (a więc bez zatrudniania innych lekarzy) i działalność ta musi być wykonywana wyłącznie na rzecz osób fizycznych, nie dla potrzeb prowadzonej przez nich działalności gospodarczej, a więc nie może być wykonywana na rzecz innych podmiotów gospodarczych.
Polecamy: serwis Ryczałt
Pan Tadeusz Ptak - lekarz stomatolog, wspólnie z dwoma innymi lekarzami prowadzi działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usługmedycznych. Czy prowadząc tę działalność w spółce cywilnej, mogą byćopodatkowani ryczałtem ewidencjonowanym?
Jeżeli wspólnikami są osoby wykonujące wolny zawód, nie zatrudniają innych lekarzy i wykonują usługi wyłącznie na rzecz osób fizycznych, nie ma przeszkód, aby opłacały ryczałt.
Muszą jednak pamiętać o jeszcze jednym warunku, tzn. czy ich przychody osiągnięte w roku poprzedzającym rok podatkowy nie przekroczyły kwoty 150.000 euro, tj. w 2010 r. kwoty 591.975,00 zł. W przypadku spółki liczy się suma przychodów wszystkich wspólników.
Polecamy: serwis Leasing
Autor: M. Borkiewicz-Liszka,M. Beliczyńska, A. Bobak, , A. Jeleńska. Artykuł jest fragmentem książki Poradnik Ryczałtowca 2011. Wydawnictwo Wszechnica Podatkowa