Przy dokumentowaniu transakcji fakturą błędy można podzielić na dwa podstawowe rodzaje. Pierwszym z nich są błędy będące skutkiem ewidentnych pomyłek, jak np. błędy w oznaczeniu stron transakcji, błędy wartościowe związane np. z wartością sprzedaży czy z kwotą VAT. Te błędy, popełnione zwykle nieświadomie, na ogół dość sprawnie można wyeliminować i nie skutkują one poważniejszymi konsekwencjami, np. w postaci utraty prawa do odliczenia podatku naliczonego. Drugim rodzajem błędów są błędy wynikające ze świadomego na ogół współdziałania stron transakcji. Mają na celu np. zafakturowanie transakcji, która w rzeczywistości w ogóle nie nastąpiła (chodzi o tzw. puste faktury). Te nieprawidłowości, mające na celu nadużycia w VAT, są już poważniejsze w skutkach, gdyż zwykle powodują obowiązek zapłaty VAT należnego przez wystawcę faktury, przy jednoczesnym braku prawa do odliczenia podatku przez odbiorcę faktury.
Dla uczestników obrotu gospodarczego, będących sprzedawcami lub nabywcami, bardzo istotna jest znajomość skutków podatkowych każdego z popełnionych błędów oraz sposobu ich korekty.
I. Błędy w fakturowaniu
1. Błędy popełniane przez wystawcę faktury i sposoby ich korekty
Każda transakcja podlegająca opodatkowaniu powinna być wykazana na fakturze zgodnie z rzeczywistym jej przebiegiem, z uwzględnieniem uzgodnionych warunków cenowych. Wszelkie odstępstwa w postaci zawyżenia lub zaniżenia ceny i kwoty podatku muszą być skorygowane przez wystawcę faktury.
1.1. Korekta zawyżenia podstawy opodatkowania i kwoty podatku
Jednym z błędów popełnianych przez wystawcę przy fakturowaniu sprzedaży jest zawyżenie podstawy opodatkowania (np. zawyżenie ceny), skutkujące również zawyżeniem kwoty VAT. Zawyżenie samej tylko kwoty VAT może być natomiast spowodowane zastosowaniem błędnej stawki VAT. W przypadku zawyżenia podatku należnego wystawca faktury jest zobowiązany zapłacić fiskusowi kwotę podatku, która wynika z wystawionej faktury, i to mimo że jej zawyżona wysokość nie jest zgodna z rzeczywistym przebiegiem transakcji (błąd w cenie) czy obowiązującymi w tym zakresie przepisami o VAT (błąd w stawce podatku). Podstawę tej zapłaty stanowi art. 108 ust. 2 ustawy o VAT, z którego wynika, że w przypadku gdy osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej lub osoba fizyczna wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku wyższą od kwoty podatku należnego, jest zobowiązana do jego zapłaty. Rozliczenia takiej faktury należy dokonać w deklaracji VAT-7.
Przeczytaj w INFORLEX.PL Biznes cały artykuł: Skutki błędów i nadużyć w fakturowaniu dla rozliczeń VAT
W artykule m.in.:
- Korekta zaniżenia podstawy opodatkowania i kwoty podatku
- Błędy, które nie powodują u nabywcy utraty prawa do odliczenia VAT, i sposoby ich korekty
- Odliczenie VAT wykazanego na fakturze według zawyżonej stawki VAT
- Przedwczesne lub zbyt późne wystawienie faktury – skutki dla sprzedawcy
- Otrzymanie przedwcześnie lub zbyt późno wystawionej faktury – skutki u nabywcy
- Rozliczenie tzw. pustych faktur przez sprzedawcę
- Odliczenie VAT z „pustej” faktury
- Pozostałe błędy i nadużycia, które pozbawiają nabywcę prawa do odliczenia VAT