Odsetki w transakcjach handlowych
Przypomnijmy, że celem ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych było zniechęcenie przedsiębiorców do stosowania terminów dłuższych niż 30 dni. Dlatego pozwala ona wierzycielowi żądać odsetek ustawowych, jeśli w umowie przewidziano termin zapłaty dłuższy niż 30 dni, mimo iż kontrahent nie jest opóźniony w zapłacie. Jeżeli upłynie termin zapłaty, wierzyciel ma prawo do żądania odsetek za opóźnienie płatności. Tym samym w obrocie profesjonalnym występują obecnie:
● odsetki od kredytu kupieckiego (ustawowe – regulowane w Kodeksie cywilnym) – naliczane od 31. dnia do dnia zapłaty. Odsetki te nie muszą być zastrzeżone w umowie między kontrahentami, chyba że miałyby być wyższe niż wysokość odsetek ustawowych (wtedy obowiązują tzw. odsetki maksymalne),
● odsetki za opóźnienie – od dnia wymagalności świadczenia (tj. po upływie terminu płatności) do dnia zapłaty. Także przysługują niezależnie od tego, czy są przewidziane umową. Obecnie ustawa o terminach zapłaty w transakcjach handlowych przewiduje odsetki za opóźnienie w wysokości odsetek za zwłokę określanej na podstawie art. 56 § 1 Ordynacji podatkowej. Jest to 8% w skali roku (składa się na to suma 200% podstawowej stopy oprocentowania kredytu lombardowego i 2%, z tym że stawka ta nie może być niższa niż 8%).
Zobacz serwis: Moja firma
Od 1 stycznia 2016 r. w obrocie między przedsiębiorcami wierzyciele będą mogli naliczać „odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych” w wysokości równej sumie stopy referencyjnej NBP i ośmiu punktów procentowych (odsetki te definiuje dodany pkt 3 do art. 4 ustawy o terminach zapłaty). Zakładając, że stopa referencyjna w przyszłym roku nie zmieniłaby się, odsetki te wynosiłyby 9,5% (8% + 1,5% – obecna wysokość stopy referencyjnej). W efekcie wprowadzonych zmian odsetki za opóźnienie będą zatem wyższe. Do ustalenia wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych będzie należało stosować stopę referencyjną NBP obowiązującą w dniu:
● 1 stycznia – do odsetek należnych za okres od 1 stycznia do 30 czerwca,
● 1 lipca – do odsetek należnych za okres od 1 lipca do 31 grudnia (dodany art. 11b ustawy o terminach zapłaty).
Wysokość odsetek ustawowych. Po nowelizacji, jak obecnie, wierzyciel będzie mógł żądać odsetek ustawowych w razie umówienia się na dłuższy niż 30-dniowy termin płatności (tzw. odsetki kapitałowe lub odsetki od kredytu kupieckiego). Odsetki te należą się za okres po 30. dniu liczonym od dnia spełnienia świadczenia i doręczenia faktury lub rachunku do dnia wymagalności. Od początku przyszłego roku odsetki ustawowe będą jednak w takiej sytuacji należne w wysokości równej sumie stopy referencyjnej NBP i 3,5 punktu procentowego (art. 359 k.c.). Zakładając, że stopa referencyjna w przyszłym roku nie zmieniłaby się, odsetki te wynosiłyby 5% (3,5% + 1,5% – obecna wysokość stopy referencyjnej).
Jak z tego wynika, ustawodawca zróżnicował wysokość odsetek. Odsetki za korzystanie z kapitału będą niższe niż odsetki za opóźnienie.
Powiązanie wysokości odsetek ze stopą referencyjną NBP ma zapewnić w przypadku zmiany poziomu inflacji utrzymanie ich wysokości na poziomie zbliżonym do rynkowego.
Przeczytaj w INFORLEX.PL Biznes cały artykuł: Zmiana zasad obliczania odsetek od opóźnionej zapłaty
W artykule m.in.:
- Odsetki za opóźnienie w obrocie cywilnoprawnym
- Odsetki maksymalne od 1 stycznia 2016 r.
- Zmiana warunków dopuszczalności długich terminów zapłaty