Wiele zmian nakłada nowe obowiązki na wybrane jednostki (np. więcej jednostek musi sporządzać sprawozdanie z działalności), ale też wyjaśnia pojęcia nie do końca określone dotychczas przepisami (np. uściślenie pojęcia istotności pozwala jasno zrozumieć, w jaki sposób należy ją stosować w praktyce). W raporcie tym systematyzujemy wszystkie zmiany wprowadzone do ustawy o rachunkowości i wskazujemy związane z nimi plusy i minusy.
Powód nowelizacji ustawy o rachunkowości. Ustawa o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r., poz. 1333; dalej: ustawa zmieniająca) jest efektem obowiązkowego przeniesienia do polskiego prawa bilansowego postanowień zawartych w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z 26 czerwca 2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek, zmieniającej dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/43/WE oraz uchylającej dyrektywy Rady 78/660/EWG i 83/349/EWG (Dz.Urz. UE L 182; dalej: dyrektywa). Część rozwiązań zawartych w tej dyrektywie, tj. dotyczących jednostek mikro, została już wprowadzona do ustawy o rachunkowości i obowiązuje od 5 września 2014 r.
Zobacz serwis: Jak założyć firmę
Obecna zmiana ustawy o rachunkowości jest więc niejako obowiązkowym uzupełnieniem rozwiązań przewidzianych w dyrektywie, przy czym niektóre z tych rozwiązań zostały rozszerzone o polskie realia gospodarcze (np. włączenie do jednostek małych także osób fizycznych, spółek cywilnych i jawnych osób fizycznych oraz spółek partnerskich), inne zaś wprowadzone są w brzmieniu wprost wynikającym z dyrektywy. Należy wskazać, że nowelizując ustawę o rachunkowości, wprowadzono też kilka rozwiązań zupełnie niezwiązanych z dyrektywą (jak np. uproszczenia dla niewielkich jednostek w klasyfikacji leasingu, odstąpienie od ustalania aktywów i tworzenia rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego oraz odstąpienie od stosowania szczegółowych zasad wykazywania instrumentów finansowych).
Zobacz serwis: Księgowość firm
Przegląd wszystkich zmian wprowadzonych do ustawy o rachunkowości. Wprowadzone zmiany w ustawie o rachunkowości obejmują:
● uproszczenia w sprawozdawczości finansowej tzw. jednostek małych,
● rozszerzenie katalogu jednostek uprawnionych do stosowania uproszczeń w klasyfikacji leasingu, odroczonego podatku dochodowego oraz stosowania szczegółowych zasad wykazywania instrumentów finansowych,
● wprowadzenie możliwości stosowania uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów przez małe organizacje pozarządowe,
● wprowadzenie nowego sprawozdania z płatności na rzecz administracji publicznych,
● sporządzanie skonsolidowanych sprawozdań finansowych,
● ujednolicenie przepisów określających termin przeliczenia na walutę polską wielkości wyrażonych w euro,
● usunięcie oddzielnej kategorii zysków i strat nadzwyczajnych,
● uściślenie zasady rzetelnego i jasnego prezentowania sytuacji majątkowej,
● uściślenie pojęcia istotności,
● nowe zasady odpisywania kosztów prac rozwojowych oraz wartości firmy,
● rozszerzenie katalogu jednostek, które muszą sporządzać sprawozdanie z działalności,
● zakres informacji zawartych w sprawozdaniu z działalności,
● rozszerzenie katalogu jednostek zobowiązanych do badania sprawozdania finansowego,
● zakres informacji przedstawianej w pisemnej opinii z badania przez biegłego rewidenta,
● zwiększenie zakresu odpowiedzialności karnej,
● wykazywanie większej liczby informacji w sprawozdaniach finansowych.
Termin wejścia w życie zmian. Nowelizacja ustawy o rachunkowości weszła w życie 23 września 2015 r. Ustawodawca wskazuje jednak, że zmienione przepisy mają zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdań sporządzanych za rok obrotowy rozpoczynający się 1 stycznia 2016 r., a więc za rok obrotowy 2016. Dopuszcza się jednak wcześniejsze stosowanie zmian, a mianowicie już do sprawozdań finansowych sporządzanych za rok obrotowy kończący się po dniu wejścia w życie ustawy, a więc już za rok 2015. Wyjątkiem są zmiany dotyczące:
● możliwości prowadzenia przez organizacje pozarządowe uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów – zmiany te wchodzą w życie 1 stycznia 2016 r.,
● przepisów ujednolicających terminy przeliczania na walutę polską wielkości wyrażonych w euro – zmiany te mają zastosowanie do przeliczenia na walutę polską przychodów osiągniętych już w 2015 r.
Przeczytaj w INFORLEX.PL Biznes cały artykuł Plusy i minusy zmian w ustawie o rachunkowości
W artykule m.in.:
- Uproszczenie sprawozdawczości finansowej tzw. jednostek małych
- Rozszerzenie katalogu jednostek uprawnionych do stosowania uproszczeń
- Uproszczona ewidencja przychodów i kosztów małych organizacji pozarządowych
- Wprowadzenie nowego sprawozdania z płatności na rzecz administracji publicznych
- Zmiany dotyczące skonsolidowanych sprawozdań finansowych
- Usunięcie kategorii zysków i strat nadzwyczajnych
- Uściślenie pojęcia istotności
- Zwiększenie odpowiedzialności karnej