Co to jest ekooznakowanie?
Ekooznakowanie (tzw. ecolabelling) to innymi słowy etykietowanie produktów przyjaznych środowisku. Takie etykiety mogą przyjmować różne formy oraz być wydawane przez instytucje zarówno państwowe jak i prywatne. Konsument nabywając produkt tak oznakowany ma gwarancję, że nie szkodzi on środowisku (w żadnym z etapów życia produktu – produkcji, używania, gospodarowania odpadem nie zostało zidentyfikowane negatywne oddziaływanie na środowisko).
Jaką korzyść daje ekooznakowanie?
Ekooznakowanie staje się coraz bardziej popularne wśród przedstawicieli wielu branż (oznakowane są w ten sposób artykuły RTV i AGD, telefony komórkowe, urządzenia grzewcze itd.). Klienci są dzisiaj bardziej wyczuleni na kwestie ochrony środowiska. Czterech na pięciu europejskich konsumentów woli kupować produkty bardziej przyjazne środowisku, pod warunkiem że te będą posiadały właściwą certyfikację niezależnej organizacji. Dzięki temu promowana jest postawa proekologiczna oraz przede wszystkim produkt tak oznakowany staje się bardziej konkurencyjny na rynku. Konsumenci w coraz większym stopniu dokonują świadomego wyboru pomiędzy produktami uznanymi jako ekologiczne a produktami mogącymi negatywnie oddziaływać na środowisko na korzyść tych pierwszych. W związku z powyższym, należy stwierdzić, że ekooznakwoanie pełni dwie główne funkcje:
1. Funkcja związana z promowaniem postawy proekologicznej,
2. Funkcja marketingowa.
Zobacz: Polskie firmy nie dają się kryzysowi
Jakie znaki ekologiczne funkcjonują w Polsce?
Obecnie w Polsce funkcjonują znaki ekologiczne m.in. takie jak:
• Znak Ekologiczny EKO
• EKOLAND
• Zielone Płuca Polski
• Bezpieczny dla Ozonu
Ponadto coraz bardziej popularnym ekoznakiem jest obowiązujący w Unii Europejskiej Ecolabel. Jest to oficjalny znak Unii Europejskiej nadawany produktom proekologicznym.
Oznaczone nim mogą być następujące produkty:
Materace
Buty
Twarde pokrycia podłogowe
Farby i lakiery
Żarówki
Polepszacze gleby/podłoża uprawowe
Chłodziarki
Odkurzacze
Pompy ciepła
Pralki
Zmywarki do naczyń
Środki czyszczące
Smary
Komputery
Odbiorniki telewizyjne
Wyroby włókiennicze
Papier
Jaka jest procedura w przyznawaniu praw do używania Ecolabel?
Wniosek o przyznanie znaku Ecolabel może złożyć producent, importujący po raz pierwszy towar spoza obszaru Unii Europejskiej, handlowiec (jeżeli sprzedaje produkt pod własną marką). Wnioski przyjmuje Polskie Centrum Badań i Certyfikacji.
Adres:
Polskie Centrum Badań i Certyfikacji
02-699 Warszawa, ul Kłobucka 23A
Biuro ds. Badań i Certyfikacji Wyrobów
tel. (022) 647-07-22, 857-99-16
fax (022) 647-11-09, 647-12-22
e-mail: pcbc@perytnet.pl
Więcej informacji na ten temat znajduje się na stronie internetowej PCBC
Kontakty do osób zajmujących się określoną grupą towarów mogących podlegać oznakowaniu Ecolabel.
Wniosek podlega rozpatrzeniu. Opłata za rozpatrzenie wniosku, która nie podlega zwrotowi, jest wnoszona po złożeniu wniosku.
Jeżeli wniosek i odpowiednia dokumentacja zostanie zaakceptowana przez PCBC wnioskodawca będzie mógł podpisać umowę upoważniająca do stosowania Ecolabel. Używanie znaku Ecolabel związane jest z ponoszeniem opłaty rocznej.
Opłata roczna jest naliczana i uiszczana od momentu uzyskania zezwolenia przez wnioskodawcę. Podstawowa roczna opłata za używanie oznakowania wynosi 0,15 % rocznej wielkości sprzedaży wyrobów (z wyłączeniem VAT) w obrębie Europejskiego Obszaru Gospodarczego.
Dla małych i średnich przedsiębiorstw przewidziane są specjalne upusty od opłat.
Ponadto przedsiębiorca może ubiegać się o korzystanie ze znaków:
Znak Ekologiczny EKO – jest to znak który mogą otrzymać usługi i wyroby krajowe i zagraniczne. Jest on uzyskiwany na drodze dobrowolnej certyfikacji. Przy procedurze nadawania Znaku Ekologicznego EKO danemu produktowi lub usłudze brane jest pod uwagę całe życie produktu (produkcja, użycie, postępowanie z odpadem).
Jest on przyznawany przez Polskie Centrum Badań i Certyfikacji S.A. Przedsiębiorca ubiegający się o ww. znak może również otrzymać oznakowanie Ecolabel, ponieważ kryteria oceny wyrobu lub usługi podczas procedury certyfikacji Znakiem Ekologicznym EKO są takie same jak dla Ecolabel.
Ekoland – znak przyznawany przez Stowarzyszenia Producentów Żywności Metodami Ekologicznymi EKOLAND dla środków spożywczych i produktów rolnych. Znak ten może otrzymać jedynie producent posiadający certyfikat rolnictwa ekologicznego. Używanie znaku Ekoland jest odpłatne.
Podmioty starające się o ekooznakowanie (zarówno Ecolabel jak i krajowe znaki ekologiczne) mogą otrzymać 50% zwrotu poniesionych kosztów w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko.
Zobacz serwis: Finanse i rozwój
Podsumowując, przy wyborze ekooznakowania dla produkowanego towaru należy brać po uwagę jego renomę, popularność (czy konsument kojarzy dany znak), wiarygodność (ilu przedsiębiorców korzysta z danego oznakowania) oraz cenę złożenia wniosku oraz używania znaku ekologicznego.
W większości procedur uzyskiwania znaku ekologicznego istnieją opłaty zarówno podczas składania wniosku jak i w czasie korzystania ze znaku (opłaty pobierane w systemie rocznym lub półrocznym). Należy również brać pod uwagę możliwość dofinansowania takiego przedsięwzięcia (np. z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko).
Krzysztof Pietrzak
ekspert ochrony środowiska (GIOŚ)