Na początku kredyt inwestycyjny musi mieć określony cel. Trzeba od razy przygotować specyfikacje i cennik zaplanowanych inwestycji a w szczególnych przypadkach (przy dużych inwestycjach) najlepiej przygotować krótki biznesplan. Kredyty inwestycyjne udzielane są w zależności od rodzaju przedsięwzięcia na okres od 1 roku do 10 lat. Mogą być spłacane jednorazowo lub w ratach określonych w umowie.
Banki w swoich ofertach określają minimalną kwotę kredytu na poziomie 10 tysięcy zł. Maksymalne kwoty mogą wynieść nawet do 100 milionów PLN, ale tego typu kredyty są negocjowane i finalizowane po długich negocjacjach, zaciągają je np. firmy developerskie.
Po określeniu celu zastanawiamy się jakiej sumy potrzebujemy, na jaki czas, jaka wysokość raty nie zaburzy naszej równowagi finansowej. Dodatkowo analizujemy kiedy nasza inwestycja wygeneruje zysk na pokrycie spłaty kredytu, jakie zabezpieczenia możemy zaoferować bankowi, jaki może być nasz wkład własny w inwestycję. Bank w początkowej fazie przyznawania kredytu dokonuje obliczenia naszej zdolności kredytowej.
Zdolność kredytowa to możliwość spłacenia kredytu wraz z odsetkami przy normalnym funkcjonowaniu przedsiębiorstwa. Bank oblicza zdolność kredytową biorąc pod uwagę historię finansową przedsiębiorstwa (przeważnie za ostatnie 2 lata), aktualną sytuację oraz prognozy finansowe na okres kredytowania. Zbada koszty prowadzenia działalności, zobowiązania podatkowe, inne kredyty, leasingi, pożyczki.
Należy składać wnioski o kredyty inwestycyjne do kilku banków ponieważ każdy bank może inaczej wyliczyć zdolność kredytową. Wtedy mamy możliwość porównania kilka ofert i wybrać dla nas najkorzystniejszą i najbezpieczniejszą.
Kredyty inwestycyjne zaliczane są do grupy tzw. „wysokiego ryzyka”, szczególnie długoterminowe ponieważ jest trudno oszacować przychody przedsiębiorstwa za parę lat np.5-7.
Niższe oprocentowanie kredytów inwestycyjnych dla przedsiębiorców.
Wkład własny w inwestycję zazwyczaj sięga 30% i musi być udokumentowany, zerowy wkład własny w ofercie banku oznacza w praktyce zabezpieczenie o wartości co najmniej półtora raza przekraczającej kwotę kredytu i o wiele wyższą zdolność kredytową.
Bank zawsze żąda zabezpieczenia kredytu. Przeważnie jest to wpis na hipotekę nieruchomości o wartości rynkowej przewyższającej kwotę kredytu. Inne zabezpieczenia to blokada rachunku bankowego, weksel in blanco, cesja wierzytelności. Wykorzystywanie środków z kredytu inwestycyjnego jest kontrolowane przez bank, najczęściej w okresach określonych w umowie. Część środków jest kierowana przez bank bezpośrednio na konta wykonawców lub dostawców i tym samym nie trafia bezpośrednio do klienta. Kredyt dzielony jest na transze tzw. raty i wypłata kolejnych transz jest uzależniona od wykorzystania poprzednich zgodnie z planem inwestycyjnym. Banki często przed wykonaniem kolejnych transz wysyłają swoich pracowników aby dokonali oceny postępu inwestycji.
Zabezpieczenie kredytu hipoteką
Przed podpisaniem umowy kredytowej należy uważnie przeczytać projekt i ewentualnie skonsultować ją z prawnikiem bądź doradcą inwestycyjnym. Umowy te są nieporównywalnie trudne w stosunku do „prostych” kredytów mieszkaniowych czy samochodowych. Przy takich umowach możemy negocjować prowizję (lub jej brak), karencję w spłacie kapitału (kilka miesięcy), brak opłaty przy wcześniejszej spłacie kredytu. Często możemy liczyć na upusty zakładając nowy rachunek bankowy u dostawcy kredytu.
Koszty jakie musimy ponieść spłacając kredyt składają się z kapitału (pożyczonej sumy), odsetek i opłat dodatkowych. Opłaty dodatkowe to zazwyczaj jednorazowa prowizja, opłata za rozpatrzenie wniosku, opłata za niewykorzystanie pełnej sumy kredytu, opłata za zmiany w umowie, opłata za wcześniejszą spłatę kredytu, obowiązkowe ubezpieczenia kredytu. Powyższe opłaty zależą od banku tak więc należy sprawdzić, która oferta bankowa zawiera lub nie zawiera tych opłat oraz jaki jest ich %. Oprocentowanie kredytów inwestycyjnych jest stosunkowo wysokie i w zależności od banku sięga od 7 do 12 procent.
Jeśli bank odmawia nam kredytu to warto sprawdzić jak na naszą inwestycję zareaguje inny bank ale przede wszystkim należy przeanalizować przyczynę odmowy i ulepszyć sytuację finansową. Można zmniejszyć też kwotę kredytu i ograniczyć zakres planowanej inwestycji, rozkładając ją na kolejne etapy. Być może po zakończeniu 1 etapu inwestycji będziemy w lepszej kondycji finansowej aby przystąpić do kolejnego wzrostu i zaciągnięcia dodatkowego kredytu.
Problemy ze spłatą kredytu mogą wyniknąć niezależnie od najlepszych założeń i dobrej woli kredytobiorcy. Jeżeli przewidujemy trudności ze spłatą kredytu to warto wcześniej umówić się
na spotkanie w banku i próbować negocjacji. Można wynegocjować karencję w spłacie kredytu (kilka miesięcy spłacać tylko odsetki, a nie spłacać części raty kapitałowej), można wydłużyć okres kredytowania, co powoduje obniżenie raty kapitałowej.
Jeżeli termin spłaty raty minął należy niezwłocznie skontaktować się z bankiem i poinformować go o zaistniałej sytuacji. Starajmy się być nadal rzetelnym klientem i pokazujmy że chcemy rozwiązać problem. W przypadku wystąpienia jednorazowego problemu ze spłatą zadeklarujmy dokładną datę wpłaty zaległości, jeśli stan konta firmowego nie starcza na całą ratę, wpłaćmy połowę a resztę ustalimy z doradcą w późniejszym terminie.
Egzekucja należności z tytułu niespłaconego kredytu trwa długo, generuje koszty a wartość rozpoczętej inwestycji spada gwałtownie, tak więc bankowi nie zależy na zabraniu nam nieruchomości a raczej na polubownym zakończeniu sprawy dla obydwu stron.
Podsumowując kredyt to jeden z najpopularniejszych produktów finansowych. Mamy z nim do czynienia prawie wszyscy, przy kredytach mieszkaniowych, samochodowych czy gotówkowych
na cel nieokreślony. Również korzystanie z kart kredytowych to rodzaj odnawialnego kredytu. We własnym biznesie natomiast pojawia nam się kredyt inwestycyjny a czy go zaciągać czy nie to zależy od rodzaju i wielkości naszego biznesu. Jeśli nie zdecydujemy się na kredyt to pamiętajmy, że pozostają jeszcze do wykorzystania fundusze inwestycyjne, dotacje z Unii Europejskiej oraz jest coraz więcej inwestorów prywatnych z dużym zasobem kapitałów.