Obowiązująca ustawa ma już 20 lat i nie nadąża za światowymi i unijnymi standardami w prawie podatkowym. Nowe przepisy mają dać poczucie bezpieczeństwa i pewności podatnikom oraz zapewnić sprawność i skuteczność administracji skarbowej. Nowa Ordynacja Podatkowa (NOP) będzie oparta o przyjazne i przejrzyste regulacje dostosowane do rozwoju gospodarczego i technologicznego.
„Traktujemy ten projekt jako solidny fundament, dzięki któremu budujemy stabilność przepisów podatkowych. Jestem przekonana, że Nowa Ordynacja Podatkowa (NOP) jest właśnie taką podstawą: wytrzymałą i dobrze wykonaną. Z inicjatywy MF w projekcie pojawiły się rozwiązania, które wzmocnią pozycję podatnika. Są to Rzecznik Praw Podatnika, Centrum Kompetencyjne Podatków Lokalnych, decyzje i postępowania cząstkowe oraz zasada racjonalnego stosowania prawa" – powiedziała minister finansów prof. Teresa Czerwińska.
Polecamy: Pakiet żółtych książek - Podatki 2018
Ochrona praw podatnika, skuteczna administracja skarbowa
NOP to ok. 20 nowych rozwiązań, które służą ochronie praw podatnika w jego relacjach z organami podatkowymi. Dlatego – aby zwiększyć skuteczność oraz efektywność wymiaru i poboru podatków – przebudowano wiele obecnie funkcjonujących regulacji oraz powołano do życia nowe.
„Z perspektywy Krajowej Administracji Skarbowej (KAS) bardzo ważne są regulacje, które stanowią nowe otwarcie w relacjach urząd – podatnik. Zawarte w projekcie propozycje rozwiązywania spraw podatkowych poprzez umowę podatkową, mediację czy konsultację skutków podatkowych transakcji są oczekiwane przez podatników i urzędników. Takie niewładcze formy działania administracji skarbowej mogą być skutecznie stosowane w procedurach podatkowych. KAS uczestniczyła w opiniowaniu projektowanych regulacji i zapewniam, że jest gotowa do udziału w dalszych pracach nad Nową Ordynacją Podatkową" – podkreślił wiceminister finansów, szef Krajowej Administracji Skarbowej Marian Banaś.
Zobacz: Podatki
NOP to odpowiedź na potrzebę zmian przepisów obowiązujących od 20 lat, które nie nadążają za światowymi i unijnymi standardami w prawie podatkowym. Na konieczność „ewolucji" w Ordynacji podatkowej zwracali uwagę eksperci, doradcy podatkowi, przedstawiciele środowiska akademickiego oraz sędziowie.
„To ewolucja a nie rewolucja. Mamy kilkadziesiąt nowych rozwiązań, ale nie rezygnujemy ze starych – sprawdzonych, które dobrze funkcjonują. Eksperci Komisji Kodyfikacyjnej Ogólnego Prawa Podatkowego spędzili bardzo wiele czasu na dyskusjach dotyczących zarówno ogólnych jak i szczegółowych kwestii, które powinny tworzyć Nową Ordynację Podatkową. Analizowaliśmy też rozwiązania w innych krajach. Ta kilkuletnia praca pozwoliła nam nabrać całkowitego przekonania, że bezwzględnie konieczne jest przywrócenie zaufania w kontaktach organów podatkowych i podatników. Ważnym elementem jest również zmniejszenie kosztów postępowania podatkowego. W taką właśnie stronę idą przedstawione przez nas propozycje. Cieszę się, że Ministerstwo Finansów podążając naszym kierunkiem myślenia poszło krok dalej umieszczając w projekcie nowe rozwiązania – powiedział przewodniczący KKOPP prof. dr hab. Leonard Etel.
System otwarty na podatnika
NOP to zupełnie nowe podejście w relacji urząd-podatnik. Otwartość zagwarantują niewładcze formy działania organów podatkowych, czyli takie, gdzie urzędy nie wykorzystują instrumentów administracyjnych w stosunkach z podatnikiem (wezwanie, decyzja), tylko wspierają go w realizowaniu obowiązków podatkowych. Są to:
- mediacja podatkowa – procedura rozwiązywania sporów z udziałem osoby trzeciej (mediatora z listy prowadzonej przez MF),
- umowy między podatnikiem a organem podatkowym – dokumentowane protokołem. Organ podatkowy będzie zobowiązany do odzwierciedlenia uzgodnień w późniejszej decyzji podatkowej,
- procedura konsultacyjna – inaczej nazywana kontrolą na zamówienie. Podatnik niepewny co do poprawności dokonanych rozliczeń podatkowych będzie mógł zwrócić się do organu podatkowego o skontrolowanie przez organ określonej transakcji,
- umowa o współdziałanie, tzw. Cooperative compliance – podatnik zobowiązuje się do ujawnienia organowi podatkowemu wszelkich istotnych informacji na temat swojej działalności oraz zgłaszania wszelkich zagadnień potencjalnie spornych, a organ udziela odpowiedzi na pytania podatnika.
Rzecznik Praw Podatnika
Zadaniem długo oczekiwanej instytucji będzie szeroko rozumiana ochrona praw podatnika. Będzie on monitorować i analizować problemy związane z tworzeniem i stosowaniem prawa podatkowego, a także proponować nowe rozwiązania ustawowe i opiniować projekty aktów normatywnych z zakresu prawa podatkowego pod kątem ochrony praw podatnika.
Centrum Kompetencyjne Podatków Lokalnych
System wsparcia organów podatkowych będzie pomocny w szczególności w zakresie zmian prawa, praktycznych problemów identyfikowanych w zakresie podatków lokalnych oraz bieżącego orzecznictwa i praktyki. Zadanie to będzie wykonywać Krajowa Informacja Skarbowa, wchodząca w skład Krajowej Administracji Skarbowej.
Centrum będzie też świadczyć wsparcie informacyjne oraz pomoc w załatwieniu spraw indywidualnych. Realizacja takich spraw będzie się odbywać wyłącznie na wniosek samorządowego organu podatkowego i bez wkraczania w jego kompetencje, prawa i obowiązki. Wzmocni to pozycję przede wszystkim mniejszych samorządowych organów podatkowych oraz ograniczy przypadki, w których np. w tożsamych lub podobnych sprawach były wydawane decyzje wzajemnie sprzeczne.
Przyjazne i przejrzyste regulacje
Rozwiązania zawarte w NOP mają zmienić dotychczasową sytuację, gdy prawo podatkowe postrzegano jako sformułowane w sposób niezrozumiały i niekiedy niesprawiedliwy. Komisja Kodyfikacyjna Ogólnego Prawa Podatkowego oraz Ministerstwo Finansów dołożyły wszelkich starań, aby przepisy, których wszyscy będziemy użytkownikami, były napisane prostym językiem, w sposób czytelny i spójny. Nie będą wprowadzać nadmiernych obciążeń. NOP jest prosta i łatwa w użytkowaniu oraz dostosowana do rozwoju gospodarczego i technologicznego.
Źródło: Ministerstwo Finansów