Ustawa o umorzeniu należności powstałych z tytułu nieopłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność dotyczy wprowadzenia możliwości umorzenia na wniosek składek na ubezpieczenie społeczne, na ubezpieczenie zdrowotne i na Fundusz Pracy, odsetek za zwłokę, opłat prolongacyjnych i opłat dodatkowych, kosztów upomnienia oraz kosztów egzekucyjnych dla osób prowadzących pozarolniczą działalność, które w okresie od 1 stycznia 1999 r. do 28 lutego 2009 r. podlegały obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu oraz wypadkowemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności i nie opłaciły należnych z tego tytułu składek.
Warunkiem umorzenia zaległych składek będzie złożenie w ciągu roku od wejścia w życie ustawy odpowiednich wniosków oraz jednoczesne uregulowanie wszystkich pozostałych niepodlegających umorzeniu składek.
Jak można dowiedzieć się z uzasadnienia do ustawy, zaległości w płaceniu składek występowały także w przypadku osób, które prowadziły działalność i równocześnie zostały zgłoszone do ubezpieczeń jako zleceniobiorcy lub jako nakładcy, a także jako pracownicy - z wynagrodzeniem poniżej najniższego wynagrodzenia za pracę. Sytuacja taka dotyczyła m.in. przedsiębiorców, zazwyczaj prowadzących jednoosobowe firmy, którzy - na mocy ustawy z 1998 r. - mogli wybrać między składką na ubezpieczenie społeczne opłacaną od podstawy wynoszącej 60 proc. przeciętnego wynagrodzenia a składką - przy umowie o pracę, umowie-zleceniu czy pracy nakładczej przy równoczesnym prowadzeniu działalności - opłacaną od podstawy stanowiącej faktycznie osiągnięty przychód, bez określenia jego kwoty minimalnej.
Zobacz: Od 1 stycznia 2013 bez druku ZUS RMUA u lekarza
Prowadzący działalność gospodarczą wybierali drugie, zazwyczaj korzystniejsze dla nich rozwiązanie, w którym podstawa wymiaru składek nie była określona przez ustawodawcę. Wybór był zgodny z prawem i potwierdzany potem przez ZUS, który np. nie kwestionował rozliczeń.
Od marca 2009 r. ZUS system został poprawiony i uszczelniony, przez co najniższa składka była liczona już od 60 proc. średniego krajowego wynagrodzenia. Od tego też czasu ZUS zaczął kontrolować przedsiębiorców (płacące wcześniej składkę liczoną od podstawy stanowiącej faktycznie osiągnięty przychód, bez określenia jego kwoty minimalnej), a następnie domagać się wyrównania wraz z karnymi odsetkami niezapłaconych - jak twierdził ZUS - składek.
Ustawa o umorzeniu należności powstałych z tytułu nieopłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność wejdzie w życie po upływie 14 dni od daty jej ogłoszenia.
Zobacz: Dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne IV kwartał 2012 r.