Ujęcie w księgach wykupu samochodu osobowego z leasingu różni się, gdy:
- dla celów bilansowych jest on uznawany za leasing finansowy, a dla celów podatkowych - za operacyjny oraz
- dla celów bilansowych i podatkowych jest uznawany za leasing operacyjny.
W opracowaniu prezentujemy oba ujęcia oraz podatkowe i bilansowe skutki późniejszej sprzedaży auta.
I. Wykup samochodu osobowego z leasingu, który bilansowo jest leasingiem finansowym a podatkowo - operacyjnym, oraz późniejsza sprzedaż auta
U leasingobiorcy w trakcie trwania umowy, która z punktu widzenia prawa bilansowego jest leasingiem finansowym, a prawa podatkowego - leasingiem operacyjnym, samochód osobowy podlega amortyzacji, ale wyłącznie bilansowej (amortyzacja bilansowa nie jest jednocześnie kosztem podatkowym). Kosztem uzyskania przychodu są natomiast opłaty leasingowe płacone na podstawie faktur otrzymywanych w czasie trwania umowy. Po zakończeniu umowy samochód osobowy jest na ogół wykupowany i dalej używany na potrzeby prowadzonej działalności aż do momentu jego sprzedaży.
Zobacz: Leasing
1. Jak podatkowo i bilansowo rozliczyć wykup samochodu osobowego z leasingu
Dla celów bilansowych wykup samochodu osobowego z leasingu finansowego jest, co do zasady, rozliczany w ramach spłaty przedmiotu leasingu. Natomiast dla celów podatkowych wykup auta jest rozliczany na zasadach przewidzianych dla wykupu z leasingu operacyjnego, który skutkuje:
- nabyciem środka trwałego zaliczanego, z powodu niskiej na ogół wartości wykupu - nieprzekraczającej 10 000 zł, do kosztów uzyskania przychodów,
- odliczeniem podatku naliczonego z uwzględnieniem ograniczeń wynikających z art. 86a ustawy o VAT.
1.1. Prawo do odliczenia podatku naliczonego przy wykupie samochodu osobowego
Przepisy ustawy o VAT nie zawierają szczególnych regulacji, które odnosiłyby się do zasad odliczania podatku naliczonego przy wykupie samochodu osobowego z leasingu. Wobec tego mają tu zastosowanie zasady ogólne, które obowiązują jak przy zwykłym zakupie auta. Dla celów podatkowych transakcję wykupu auta uznaje się w tym przypadku za odrębną dostawę towaru, niezależną od wcześniejszego nabycia usług świadczonych w ramach leasingu operacyjnego.
Wysokość odliczenia. Zastosowanie zasad ogólnych odliczania podatku naliczonego przy wykupie auta z leasingu (w tym przypadku podatkowo operacyjnego) powoduje, że jeżeli pojazd samochodowy o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, w tym samochód osobowy, po jego wykupie z leasingu operacyjnego będzie wykorzystywany przez podatnika:
- w celach mieszanych, czyli firmowych i prywatnych - podatnik ma prawo do odliczenia 50% kwoty podatku naliczonego wynikającej z faktury dokumentującej wykup auta z leasingu,
- wyłącznie do opodatkowanej działalności gospodarczej - podatnik ma prawo do odliczenia 100% kwoty podatku naliczonego wynikającej z faktury dokumentującej wykup auta z leasingu, po spełnieniu dodatkowych warunków, takich jak m.in. prowadzenie ewidencji przebiegu pojazdu oraz złożenie informacji VAT-26.
W przypadku samochodu osobowego wykorzystywanego wyłącznie do opodatkowanej działalności gospodarczej podatnika warunkiem pełnego odliczenia VAT od wydatków związanych z tym pojazdem jest złożenie informacji VAT-26. Musi być ona złożona w terminie 7 dni od dnia, w którym podatnik poniósł pierwszy wydatek związany z autem. Późniejsze złożenie informacji VAT-26 skutkuje uznaniem, że pojazd samochodowy jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika dopiero od dnia jej złożenia (art. 86a ust. 12 i ust. 13 ustawy o VAT). Wykup pojazdu z leasingu powoduje zmianę numeru rejestracyjnego oraz zmianę daty nabycia pojazdu wykazywanej w informacji VAT-26 (w przypadku użytkowania samochodu na podstawie umowy leasingu operacyjnego jest to data przyjęcia w używanie, natomiast w przypadku użytkowania samochodu wykupionego z leasingu jest to data wykupu z leasingu). Choć nie zmienia się sposób wykorzystania auta, to zmiana danych w zakresie numeru rejestracyjnego oraz daty nabycia (wykupu) skutkuje obowiązkiem zgłoszenia ich w informacji VAT-26 (zob. interpretację indywidualną Dyrektora IS w Warszawie z 18 lutego 2015 r., sygn. IPPP1/443-1384/14-4/AS).
Termin odliczenia. W przypadku wykupu pojazdu samochodowego z leasingu operacyjnego podatnik stosuje ogólne zasady związane z terminem odliczenia podatku naliczonego. Na podstawie art. 86 ust. 10 i ust. 10b pkt 1 ustawy o VAT prawo do odliczenia VAT od wykupu samochodu z leasingu operacyjnego przysługuje w rozliczeniu za okres, w którym z tego tytułu powstał obowiązek podatkowy u leasingodawcy, lecz nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik (dotychczasowy leasingobiorca) otrzyma fakturę dokumentującą ten wykup. Jeśli podatnik nie odliczy podatku naliczonego z faktury dokumentującej przedmiotowy wykup w podstawowym terminie, to może tego dokonać w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych (art. 86 ust. 11 ustawy o VAT).
Przeczytaj w INFORLEX.PL Biznes cały artykuł: Wykup i sprzedaż leasingowanego samochodu osobowego - skutki podatkowe i rachunkowe
W artykule omówiono również wydatki dotyczące wykupu samochodu osobowego w podatku dochodowym i ewidencję wykupu samochodu osobowego z leasingu finansowego (podatkowo-operacyjnego) w księgach rachunkowych korzystającego.