Globalny charakter rynku Forex sprawia, iż handel na nim prowadzony jest przez całą dobę, od początku sesji azjatyckiej w poniedziałek do końca sesji amerykańskiej w piątek. Na transakcje na rynku walutowym składają się obroty z transakcji natychmiastowych spot, rozliczanych w ciągu 2 dni od transakcji, rynku terminowego – giełdowego (futures) i pozagiełdowego (forward, swap, opcje i kontrakty różnic kursowych CFD).
Istnieje kilka cech wyróżniających Forex spośród innych rynków na świecie. Jedną z najważniejszych z nich jest jego całkowita decentralizacja, co oznacza, że nie posiada on fizycznego umiejscowienia w żadnym miejscu na świecie, ani nie podlega żadnej instytucji nadzorującej obrót na rynku. Z tego względu rynek Forex zaliczamy do rynków pozagiełdowych OTC (Over-the-counter), gdzie transakcje dokonywane są bezpośrednio pomiędzy uczestnikami rynku. Podmiotami dokonującymi transakcji mogą być zarówno banki, fundusze inwestycyjne jaki i inwestorzy indywidualnymi. Jego funkcjonowanie opiera się na połączonych ze sobą elektronicznych platformach obrotu instrumentami finansowymi bazującymi na kursach walut, towarów czy indeksów giełdowych. Wspomniane platformy nie są skonsolidowane z jakąkolwiek giełdą ani inną instytucją finansową, co oznacza, że rynek ten nie ma fizycznego umiejscowienia w żadnym miejscu na świecie.
Uczestnicy i struktura rynku walutowego
Wśród uczestników rynku Forex możemy wyróżnić co najmniej kilka odrębnych grup, których poziom zaangażowania oraz cele i metody działania są różne. Najbardziej aktywną grupę uczestników stanowią największe instytucje finansowe – banki komercyjne i inwestycyjne, uczestniczące bezpośrednio w obrocie na rynku międzybankowym. Tego rodzaju instytucje zawierają transakcje zarówno na własny rachunek, jak i w imieniu największych korporacji, rządów i innych instytucji finansowych. Wśród największych uczestników rynku walutowego można wymienić takie banki jak Citibank, Chase Manhattan Bank, Societe Generale, JP Morgan oraz Barclays.
Kolejną grupą, która zanotowała największy wzrost aktywności na rynku walutowym w ostatnich latach stanowią mniejsze instytucje finansowe – banki komercyjne i inwestycyjne, fundusze inwestycyjne, fundusze emerytalne, fundusze walutowe, fundusze rynku pieniężnego, firmy leasingowe oraz instytucje ubezpieczeniowe.
Szczególną podgrupą w tym segmencie są Fundusze Hedgingowe, które w ostatnich latach bardzo aktywnie biorą udział w inwestycjach na rynku walutowym. Wykorzystywanie dużych dźwigni finansowych, a także krótkiej sprzedaży sprawia, że są one bardzo aktywnym uczestnikiem na wymienionym rynku. Niejednokrotnie zdarza się, że ich działania powodują istotne zmiany cen na rynkach walutowych, a w przeszłości znane były również przypadki ataków spekulacyjnych potężnych funduszy na waluty wybranych krajów w celu osiągnięcia spektakularnych zysków.
Ostatnią kategorię uczestników rynku walutowego stanowią instytucje niefinansowe. Można do niej zaliczyć rządy, instytucje publiczne, przedsiębiorstwa oraz inwestorów indywidualnych. Wśród uczestników polskiego rynku walutowego można wyróżnić banki, brokerów, przedsiębiorstwa oraz inwestorów indywidualnych. Banki pełnia funkcje przede wszystkim animatorów rynku, oferując możliwość zawarcia transakcji po proponowanych przez siebie cenach. Istotnymi uczestnikami polskiego rynku są również brokerzy, którzy pełnią funkcje pośredników na rynku, kojarząc ze sobą oferty obu stron transakcji. Na polskim rynku od połowy lat 90. obecni są najwięksi światowi brokerzy, tacy jak Prebon Yamane, Tullet Liberty czy ICAP. Na rynku międzybankowym działają także brokerzy, których siedziby znajdują się poza granicami kraju.
W ostatnich kilku latach można zauważyć znaczący wzrost zainteresowania rynkiem walutowym ze strony przedsiębiorstw w Polsce. Głównym powodem tej tendencji jest przede wszystkim łatwiejszy dostęp do rynku oraz wzrost znaczenia ryzyka kursowego dla wyników osiąganych przez przedsiębiorstwa, zwłaszcza te operujące na rynkach zagranicznych. Dzięki rynkowi Forex firmy posiadają możliwość zabezpieczania swoich transakcji walutowych, co prowadzi do zmniejszenia, bądź całkowitego wyeliminowania ryzyka związanego z płynnym kursem walutowym.
Polskie firmy inwestycyjne i forex
Wraz z liberalizacją prawa dewizowego od 1 października 2002 r. dla osób fizycznych w Polsce dostępna stała się także oferta detalicznych brokerów walutowych, działających na światowych rynkach. Od tego momentu wszyscy inwestorzy mogą w swobodny i legalny sposób zakładać rachunki walutowe za granicą i przelewać własne środki na poczet transakcji walutowych na rynku Forex. Oznacza to de facto możliwość udziału w handlu na największych rynkach walutowych na świecie na warunkach zarezerwowanych dotychczas jedynie dla dla banków, brokerów oraz największych klientów instytucjonalnych. Forexowe rachunki walutowe dla klientów indywidualnych jak i firm zakładane są za pośrednictwem Domów Maklerskich, które udostępniają swoim klientom własne platformy obrotu, które połączone są bezpośrednio z rynkiem Forex. W Polsce obecnie istnieje już, co najmniej kilka Domów Maklerskich, oferującym swoim klientom możliwość zakładania wspomnianych rachunków walutowych. Rozwój nowoczesnych technologii sprawia, iż warunki oferowane dla klientów indywidualnych są zbliżone do warunków rynku międzybankowego.