W Polsce pod pojęciem „ubezpieczenia kredytu” może kryć się wiele rodzajów ubezpieczeń, które są sprzedawane i wymagane przez banki, choć niekoniecznie są skonstruowane w celu spłaty zaciągniętego kredytu.
W większości ubezpieczenia „dodawane” do kredytów to ubezpieczenia:
- na życie,
- od utraty pracy,
- od następstw nieszczęśliwych wypadków,
- na wypadek choroby i trwałego inwalidztwa,
- niskiego wkładu własnego (obecnie z uwagi na problemy na rynku finansowym, stosowane w coraz węższym zakresie),
- tzw. pomostowe – do momentu wpisu hipoteki do księgi wieczystej.
Jakie są rodzaje ubezpieczeń kredytu
Ubezpieczenie kredytu może być skonstruowane jako:
- umowa ubezpieczenia indywidualnego,
- umowa ubezpieczenia grupowego,
- umowa ubezpieczenia zawarta przez bank i na jego rzecz.
Każda z powyższych konstrukcji znacznie się od siebie różni, zastosowanie mają różne przepisy. W przypadku badania ubezpieczenia jest to podstawowa informacja dla oceny prawnej praw i obowiązków konsumenta.
Czy trzeba zawrzeć umowę ubezpieczenia kredytu
Zgodnie z ustawą o ubezpieczeniach obowiązkowych, ubezpieczeniem obowiązkowym jest wyłącznie ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej lub ubezpieczenie mienia, jeżeli ustawa lub ratyfikowana przez Rzeczpospolitą Polską umowa międzynarodowa nakłada obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia. Żadna ustawa nie mówi o obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia kredytu. Zazwyczaj zawarcie umowy jest wyłącznie wymogiem banku, nie jest to jednak obowiązek ustawowy konsumenta. Jednak trzeba mieć świadomość, że brak zawarcia umowy ubezpieczenia zwykle będzie skutkował tym, że bank zażąda innego zabezpieczenia spłaty kredytu.
O czym należy pamiętać wybierając ubezpieczenie w banku
Powinniśmy bardzo szczegółowo wypytać o zakres ubezpieczenia. Należy pamiętać, że każdy bank proponuje inną umowę ubezpieczenia – nie ma standardowego zakresu takich ubezpieczeń. Zakres ubezpieczenia to określone w umowie przypadki (lista sytuacji), w których ubezpieczyciel wypłaci nam świadczenie. Kształtuje on zatem również katalog wyłączeń tzn. sytuacji kiedy nie otrzymamy pieniędzy. Może nam zostać zaoferowane ubezpieczenie o wąskim zakresie, które np. gwarantuje spłatę tylko 6 rat w przypadku utraty pracy, a w innym banku, inna umowa ubezpieczenia zagwarantuje spłatę 24 rat w tej samej sytuacji. Oczywiście w tej sytuacji składki ubezpieczeniowe będą różne.
Należy poprosić o Ogólne Warunki Ubezpieczenia. To w nich określone są sytuacje, w których ubezpieczyciel wypłaci nam odszkodowanie oraz wyłączenia odpowiedzialności, a więc spis zdarzeń, w przypadku których nie możemy skutecznie domagać się wypłaty odszkodowania od ubezpieczyciela.
Standardowe wyłączenia odpowiedzialności (tj. sytuacje, w których kredytobiorca nie otrzyma świadczenia, a więc zakład ubezpieczeń nie spłaci kredytu) to: zgon wskutek choroby stwierdzonej przed zawarciem umowy ubezpieczenia, wiek powyżej 75 lat, utrata pracy jeżeli kredytobiorca pracował na umowę zlecenia, wypadek powstały w sytuacji pozostawania ubezpieczonego pod wpływem alkoholu.
Warto również poinformować bliskich o tym, że kredyt jest ubezpieczony i poinformować ich o zakresie tego ubezpieczenia (szczególnie w przypadku ubezpieczenia na życie).
Czy w przypadku wcześniejszej spłaty kredytu mogę domagać się zwrotu pobranej składki ubezpieczeniowej
W większości przypadków tak. Zgodnie bowiem z przepisami kodeksu cywilnego (art. 813 k.c.) składkę oblicza się za czas trwania odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń, a za okres niewykorzystanej ochrony ubezpieczeniowej przysługuje zwrot składki. Należy jednak podkreślić, że w wielu przypadkach zwrot składki nastąpi na konto banku, a klient powinien wymagać przekazania tej kwoty od banku, a nie od zakładu ubezpieczeń.
Źródło: www.rzu.gov.pl