Umowy kredytowe składają się na ogół z kilku części i choć stanowią całość niektóre fragmenty są szczególnie istotne. Aby prawidłowo przeanalizować umowę trzeba zapoznać się z jej strukturą.
Część szczegółowa
Część szczegółowa umowy jest najczęściej pierwszą częścią umowy. Zawiera ona indywidualne ustalenia między bankiem a klientem, czyli warunki udzielenia kredytu oraz związane z nim koszty.
Ze względu na indywidualność, tej części umowy należy poświęcić najwięcej uwagi.
Umowa kredytowa powinna zawierać warunki, które zostały ustalone na etapie procesu kredytowego w decyzji kredytowej. Warto pamiętać, że umowy są sporządzane przez inne komórki banku, niż te, które wydają decyzje kredytowe, a co za tym idzie dość często zdarzają się pomyłki w zapisach. Z punktu widzenia kredytobiorcy wychwycenie rozbieżności jest kluczowe zanim podpisze się umowę. W późniejszym etapie może być już za późno. Warto zwracać uwagę czy wszystkie wnioskowane elementy takie jak okres karencji czy dzień spłaty kredytu zostały utrzymane. Szczególnie ważne są oczywiście wysokość marży i innych opłat kredytowych.
Dowiedz się Czy warto kupować mieszkanie za pośrednictwem agencji nieruchomości?
Wzmocnieniem części szczegółowej umowy jest fakt, że bez zgody obu storn umowy nie można zmieniać jej treści. Oznacza to, że bez zgody kredytobiorcy bank nie może podnieść marży kredytu, skrócić okresu kredytowania czy zmienić walutę spłaty.
Część ogólna
Dalsza część umowy również nie podlega jednostronnym zmianom. W przeciwieństwie do części szczegółowej nie podlega jednak negocjacji, stanowi bowiem regulamin kredytu odgórnie określanym przez bank. W części tej znajduje się opis terminów stosowanych w umowie, wymagań banku odnośnie do kredytobiorcy, jak również regulacje dotyczące potencjalnych sytuacji problematycznych związanych ze spłatą kredytu. Zapoznanie się z tą częścią umowy jest ważne dla samego zrozumienia zapisów całego dokumentu, jak również wszelkich konsekwencji, które z nim się wiążą. Istnieje niepisana zasada, że im bardziej trudna do przyswojenia jest treść części ogólnej umowy, tym ostrożniej trzeba podchodzić do kredytującego banku. Z tego powodu przed podpisaniem umowy warto dopytywać się pracownika banku bądź doradcę kredytowego o wszelkie niezrozumiałe zapisy, aby uniknąć nieprzyjemnych sytuacji w przyszłości.
Tabela opłat i prowizji
Wszelkie opłaty operacyjne (np. za przewalutowanie, za wydanie opinii o kredycie czy za częściową jego spłatę) zawarte są w dokumencie zwanym zazwyczaj „Tabelą opłat i prowizji”. O ile obie części umowy (szczegółowa i ogólna) stanowią „twardą” część umowy, o tyle załącznik do umowy w postaci tzw. „Tabeli opłat i prowizji” może ulegać zmianie jednostronnej, ponieważ zależy od decyzji zarządu banku. Aby skutecznie zmienić wysokość obowiązujących opłat operacyjnych takich jak opinia o spłacie kredytu, wysokość prowizji za nadpłatę kredytu czy też wydłużenie okresu kredytowania, bank nie musi uzyskać zgody kredytobiorcy, a jedynie poinformować go listownie.
Załączniki
Treść umowy kredytowej stanowią również załączniki. Mogą wśród nich być np. weksel in blanco, oświadczenia: o poddaniu się egzekucji, o ustanowieniu hipoteki, o cesji wierzytelności na bank polisy ubezpieczenia mieszkania i inne. Dokumenty te są integralną częścią umowy, o czym kredytobiorca mógłby przekonać się w sytuacji zaistnienia problemów ze spłata kredytu. W związku tym przed podpisaniem tych oświadczeń warto uzyskać pełną informację do czego upoważniamy bank.
Polecamy bezpłatne wzory umów >>
Umowa kredytowa jest standardową umową regulowaną przez prawo bankowe. Jednak, ze względu na długi okres jej trwania oraz konsekwencje w życiu kredytobiorcy, przed podpisaniem umowy należy ją bardzo dokładnie przestudiować. Warto zadać niezbędne pytania pracownikowi banku i prosić o wyjaśnienie niezrozumiałych terminów ponieważ niewiedza może w przyszłości słono kosztować, a nieznajomość prawa, także tego umownego, po prostu szkodzi.