Zmiany w ustawie z dnia z dnia 15 września 2000 r.- Kodeks spółek handlowych (Dz. U. 2000 r. Nr 94 poz. 1037) (dalej ksh) wprowadziły pewne ułatwienia w zakładaniu spółek kapitałowych, zmieniła również część rozwiązań w spółkach osobowych. W niniejszym opracowaniu przedstawimy najważniejsze zmiany.
Spółka jawna
Najważniejszą zmianą w stosunku do poprzedniej regulacji jest zniesienie obowiązku przekształcania spółek cywilnych w jawne. W poprzednim stanie prawnym obowiązek powstawał jeśli przychody netto spółki cywilnej w każdym z dwóch ostatnich lat obrotowych osiągnęły wartość powodującą, zgodnie z przepisami o rachunkowości, obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych.
W obecnym stanie prawnym- spółka cywilna nadal może być przekształcona w jawną – jest to jednak tylko możliwość.
Zmianie uległy również przepisy dotyczące odpowiedzialności za zobowiązania wspólnika prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą, który wniósł do spółki przedsiębiorstwo.
W poprzednim stanie prawny odpowiedzialność była nielimitowana. Obecnie, odpowiedzialność wspólników i spółki jest ograniczona do wartości przedsiębiorstwa- według stanu w chwili wniesienia, a według cen w chwili zaspokojenia wierzyciela.
Spółka partnerska
Jedyną zmianą odnoszącą się wprost do spółki partnerskiej – jest zrezygnowanie ustawodawcy z obowiązku zawierania umowy spółki w formie aktu notarialnego. Podobnie jak w spółce jawnej – wystarczy obecnie forma pisemna.
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
Najistotniejszą zmianą w organizacji i funkcjonowaniu spółki z o.o. jest obniżenie kapitału zakładowego do 5 000 zł. Sprawia to, że nie jest konieczne dysponowanie dużymi funduszami w celu założenia spółki i rozpoczęcia działalności w bezpiecznej formie, która pozwala uwolnić wspólników od odpowiedzialności za zobowiązania spółki.
Niski kapitał zakładowy wiąże się jednak z kilkoma niedogodnościami, m.in.:
- niskim zaufaniem kontrahentów (jakkolwiek nawet wysoki kapitał nie jest gwarantem dobrej sytuacji finansowej spółki);
- koniecznością uzyskiwania zgody wspólników na zaciąganie zobowiązań przekraczających kapitał zakładowy – dużo częściej niż miało to miejsce przy minimalnym kapitale w wysokości 50 000 zł;
- ryzykiem uznania za "firmę krzak”- przy minimalnym kapitale.
Ułatwiono również zarządzanie jednoosobową spółką z ograniczoną odpowiedzialnością. Do tej pory oświadczenia właściciela składane spółce, w sprawach przekraczających zwykły zarząd wymagały formy pisemnej z podpisem notarialnie poświadczonym. W obecnym stanie prawnym wystarczy zwykła forma pisemna.
Skróceniu uległ termin w jakim spółka musi zwrócić dopłaty wspólników- jeśli nie zostały spożytkowane- ma na to obecnie jeden miesiąc zamiast trzech.
Dodano również §4 do artykułu 193 ksh, w który określono, iż dzień wypłaty dywidendy określany jest w uchwale wspólników. Jeśli nie zostanie w niej określony, dzień wypłaty ustalany jest przez zarząd.
Spółka akcyjna
Zmiany w spółce akcyjnej odpowiadają zmianom wprowadzonym w regulacjach dotyczących spółki z ograniczoną odpowiedzialnością tj.:
- minimalny kapitał zakładowy został obniżony i wynosi 100 000 zł (zamiast 500 000) – nie dotyczy to jednak spółek, których wysokość kapitału zakładowego określana jest w innych ustawach (np. prawie bankowym);
- w jednoosobowej spółce akcyjnej- jedyny akcjonariusz składa oświadczenia woli w formie pisemnej pod rygorem nieważności (nie ma obowiązku stosowania formy pisemnej z podpisem notarialnie poświadczonym dla czynności przekraczających zwykły zarząd);
- termin na zwrot dopłat wynosi jeden miesiąc zamiast trzech
- dzień wypłaty dywidendy określany jest w uchwale walnego zgromadzenia, jeśli uchwała go nie określi, ustalany jest przez radę nadzorczą.
Wprowadzono też zmianę swoistą dla spółki akcyjnej tj.:
- uchwały walnego zgromadzenia podjęte bez formalnego zwołania (jeśli cały kapitał zakładowy był reprezentowany, a nikt nie zgłosił sprzeciwu- art. 405 ksh) nie muszą być publikowane.
Inne zmiany
Nowelizacja zmieniła zasady odpowiedzialności za dopuszczenie do tego, że pisma i zamówienia handlowe oraz informacje na stronie internetowej, nie zawierają danych określonych w innych przepisach (m.in. o wysokości kapitału zakładowego – art. 127 § 5, art. 206 § 1 i art. 374 § 1 ksh). Odpowiedzialność została również rozciągnięta na komplementariuszy uprawnionych do reprezentowania spółki komandytowo akcyjnej.
Obniżeniu uległa jednocześnie grzywna- z 10 000 zł do 5 000 zł.
Ww. odpowiedzialność dotyczy osób zarządzających spółką komandytowo – akcyjną, z o.o. i akcyjną. (art. 595 ksh).
Zobacz serwis: Prawo dla firm
Podstawa prawna:
ustawa z dnia 23 października 2008 r. o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 217 poz. 1381).
Zobacz księgarnię Inforbook