Kiedyś banki oferowały karty kredytowe tylko swoim najlepszym klientom. Dzisiaj kredytowy plastik może otrzymać każdy, kto wykaże się zdolnością kredytową. Dużo problemów może sprawić jednak wyłowienie idealnego plastiku na tak urozmaiconym rynku. Od czego zacząć więc poszukiwania tej idealnej?
Na początku warto zastanowić się, w jaki sposób będziemy korzystać z karty kredytowej: czy zamierzamy często się zadłużać, jak często będziemy korzystać z karty, czy będziemy nią wypłacać pieniądze z bankomatów, czy planujemy płacić kartą również za granicą, czy zależy mu na ubezpieczeniach i dodatkowych usługach. W zależności od odpowiedzi na te pytania, postaramy się wskazać, na jakie parametry karty warto zwracać uwagę.
Będę się zadłużał
W takim przypadku szukaj karty z możliwie niskim oprocentowaniem. Niestety, kredyty na kartach nie są tanie i często ich oprocentowanie równe jest maksymalnej stawce, zapisanej w tzw. ustawie antylichwiarskiej (czterokrotność stopy lombardowej NBP – dzisiaj jest to 22 proc.).
Okres rozliczeniowy na kartach kredytowych wynosi 30 dni (możesz wybrać dzień miesiąca, w którym się on zaczyna). Na koniec tego cyklu bank zlicza wszystkie transakcje, ale na spłatę kredytu masz jeszcze około trzech tygodni. To tzw. okres bezodsetkowy (liczony od dnia rozpoczęcia cyklu rozliczeniowego do dnia spłaty kredytu). Z reguły tzw. grace period wynosi około 50 dni. Jeżeli kredyt spłacisz do wyznaczonego dnia, nie zapłacisz odsetek. W innym wypadku odsetkowy zegar zacznie tykać.
Banki wymagają spłaty kwoty minimalnej, od 3 do 5 proc. wartości zadłużenia. W przypadku braku spłaty tej kwoty, bank obciąży cię karną opłatą.
Warto też pamiętać, że spłacenie kredytu tylko w części pomniejsza dostępny limit kredytowy (wysokość maksymalnego limitu zależy od zdolności kredytowej i ustalany jest przez bank w momencie rozpatrywania wniosku o wydanie karty). Załóżmy, że limit na karcie wynosi 1 tys. zł. W danym cyklu rozliczeniowym zrobiłeś zakupy o wartości 800 zł i spłaciłeś tylko kwotę minimalną – 40 zł (5 proc.). W kolejnym cyklu do dyspozycji będziesz miał już tylko 240 zł. Wykorzystanie limitu w całości sprawi, że w praktyce nie będziesz już mógł z karty korzystać, a odsetki będą narastać. Kartę warto więc użytkować w rozsądny, zaplanowany sposób, by nie wpaść w spiralę zadłużenia. Banki coraz częściej oferują możliwość rozłożenia kredytu karcianego na raty, ale nie warto tego rozwiązania często nadużywać.
Będę dokonywał wielu transakcji, kredyt będę spłacał w terminie
Jeżeli wiesz, że kredyt na karcie będziesz spłacał w terminie, oprocentowanie karty nie powinno mieć dla ciebie w zasadzie żadnego znaczenia. Może być i maksymalne. W ten sposób nastawiony klient może skoncentrować się na szukaniu innych zalet plastiku.
W kontekście kosztów posiadania karty istotne znaczenie może mieć jednak liczba i wartość transakcji dokonywanych kartą. Dotyczy to zarówno osób, które będą się zadłużać, jak i spłacających kredyt regularnie. Standardowo banki pobierają opłatę za wydanie karty i jej użytkowanie w kolejnych latach (opłata za wydanie karty jest jednocześnie opłatą za użytkowanie karty w pierwszym roku jej ważności). Coraz częściej jednak banki zwalniają z tej opłaty w sytuacji, gdy przeprowadzimy kartą transakcje o określonej wartości lub liczbie w danym okresie. Bankom zależy na aktywności posiadaczy kart, ponieważ jednym ze źródeł ich karcianych dochodów jest prowizja od transakcji bezgotówkowych płacona przez punkty handlowe. To dlatego banki mogą lekką ręką zwolnić cię z opłaty za użytkowanie karty, bo i tak zarobią.
Porównując karty pod względem opłat związanych z ich użytkowaniem, warto także zwrócić uwagę na koszty obowiązkowych ubezpieczeń. Zazwyczaj opłata związana z ubezpieczeniem transakcji dokonywanych kartą pobierana jest w formie ryczałtu wysokości 2-4 zł miesięcznie. Zdarza się jednak, że wysokość składki ubezpieczeniowej zależy od wysokości obrotów na karcie. W takim wariancie opłata naliczana jest od sumy transakcji przeprowadzonych kartą, niezależnie od tego, czy zadłużenie zostało przez nas spłacone czy nie.
Często chodzę na zakupy do znanych sklepów
Jeżeli tak, przy okazji robienia zakupów zapytaj sprzedawcę o kartę kredytową. W ostatnich latach znacznie poszerzyła się oferta tzw. kart co-brandowych. Są to karty wydawane przez banki wspólnie np. z hipermarketami, sieciami stacji benzynowych, liniami lotniczymi, operatorami telekomunikacyjnymi. Karty ozdobione mogą być logo tytułów prasowych (np. pism kobiecych, branżowych), portali internetowych czy znanych perfumerii. Wartością dodaną dla posiadacza takiej karty jest atrakcyjny program rabatowy - zniżki w danej sieci. Pod względem sposobu użytkowania taka karta nie różni się od innych. Pamiętaj jednak, że takiej karty będziesz zapewne używał nie tylko w tym jednym punkcie czy sieci handlowej. Zanim się na nią zdecydujesz sprawdź też podstawowe parametry karty: oprocentowanie, wysokość opłaty za wydanie, okres bezodsetkowy.
Często podróżuję, będę płacił kartą również za granicą
Szukaj więc karty oferującej jednocześnie atrakcyjne ubezpieczenie turystyczne, np. od ryzyka następstw nieszczęśliwych wypadków, kosztów leczenia czy utraty bagażu. Często takie pakiety dołączane są do karty w ramach jej ceny. Sprawdź koniecznie zakres ubezpieczenia - czy obowiązuje tylko w Polsce, czy również za granicą i kiedy zaczyna działać. Szczegółowe informacje znajdziesz w Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia (OWU), dołączonych do umowy karty.
Jeżeli planujesz częste podróże zagraniczne, sprawdź, ile tam zapłacisz za korzystanie z karty kredytowej. W tym przypadku znaczenie może mieć, w jakim kraju dokonywać będziesz transakcji. Jeszcze kilka lat temu na koszt takich transakcji wpływał system płatniczy, w którym wydana była karta. MasterCard związany był z rynkiem europejskim i euro, VISA z amerykańskim i dolarem. Mogło to oznaczać kilkukrotne przewalutowanie transakcji. Jeżeli np. użytkownik karty VISA robił zakupy w Niemczech, transakcja dokonana w euro najpierw była przewalutowana na dolary, a dopiero potem na złote. Pamiętaj, że operacja przewalutowania kosztuje. Dzisiaj ten podział się w zasadzie zatarł. Transakcje kartami wydawanymi przez polskie banki rozliczane są od razu w euro, niezależnie od tego czy jest to VISA czy MasterCard. Są jednak wyjątki. Wybierając kartę, to również warto sprawdzić.
Będę wypłacał pieniądze z bankomatów
To nienajlepszy pomysł - z dwóch powodów. Po pierwsze, transakcje gotówkowe nie są objęte okresem bezodsetkowym. W momencie, gdy wypłacasz kartą kredytową pieniądze z bankomatu, bank od razu zacznie naliczać odsetki od kwoty wypłaty. Parasol ochronny, taki jak w przypadku transakcji bezgotówkowych, przestaje działać. Po drugie, dodatkowo zapłacisz prowizję za wypłatę gotówki. Taka operacja powinna być tylko ostatecznością. Jeżeli jednak taka możliwość ma być jedną z podstawowych funkcjonalności twojej idealnej karty, porównuj plastiki również pod względem prowizji za wypłatę gotówki z bankomatu i oprocentowania transakcji gotówkowych.
Chcę wspierać fundacje
Banki wydają karty nie tylko z partnerami komercyjnymi, ale również z organizacjami typu non-profit. To tzw. karty affinity. Posiadając taką kartę pośrednio wspierasz określoną inicjatywę. Część zysku z takich kart banki przeznaczają bowiem na rzecz organizacji-partnera. W ten sposób można wspierać np. dożywianie dzieci (karta VISA Gold Akcja Pajacyk wydawana przez BZ WBK). Bank DnB NORD przekazuje z kolei połowę otrzymanej od punktów handlowo-usługowych prowizji za transakcje kartą MasterCard Integracja na Fundusz Pierwszy Krok zarządzany przez Stowarzyszenie Przyjaciół Integracji.
Cenię sobie bezpieczeństwo transakcji
Bezpieczeństwo transakcji dokonywanych kartami kredytowymi w dużej mierze zależy od ich użytkowników. Jeżeli przestrzegasz podstawowych zasad (chronisz kartę, nie udostępniasz kodu PIN, płacisz za zakupy internetowe w sprawdzonych sklepach itp.), nie stanie ci się krzywda. Jeżeli jednak uważasz, że twoja idealna karta powinna posiadać maksimum zabezpieczeń, wybierz kartę wyposażoną w mikroprocesor, a nie pasek magnetyczny (lub pasek magnetyczny i mikroprocesor). Wbudowany chip skutecznie redukuje prawdopodobieństwo skopiowania danych zapisanych na karcie, a transakcje dla bezpieczeństwa dodatkowo są potwierdzane kodem PIN.
Liczy się dla mnie prestiż
Standardowo karty kredytowe dzieli się na zwykłe, srebrne, złote i platynowe. Oprócz koloru różnią się one wysokością maksymalnego limitu kredytowego, oprocentowania, długością okresu bezodsetkowego. Im bardziej w stronę złota i platyny, tym wyższa jest też opłata za wydanie i użytkowanie karty, ale często możesz liczyć na niższe oprocentowanie. Żeby otrzymać bardziej prestiżową kartę, z reguły musisz wykazać się większymi zarobkami.
Najistotniejszą różnicą jest jednak zakres usług dodatkowych, dołączanych do kart z poszczególnych segmentów. Inne ubezpieczenie będzie miała karta zwykła, inne platynowa. W pierwszym przypadku będzie ona wyposażona w podstawową polisę od ryzyka nieuprawnionych transakcji wykonanych kartą. Karty złote i platynowe (a nawet niektóre srebrne) - oprócz zabezpieczenia transakcji - posiadają bogate pakiety ubezpieczeniowe i tzw. usługi concierge. W ich ramach użytkownik karty może skorzystać np. z pomocy medycznej, pomocy w razie problemów w podróży, w domu (np. awaria hydrauliczna), a na lotniskach będzie mógł poczekać na samolot w specjalnym saloniku VIP.
Im karta bardziej bogata w programy dodatkowe, tym droższa i przez to bardziej prestiżowa. W ostatnim czasie różnice między segmentami kart często się jednak zacierają. W niektórych bankach złotą kartę kredytową można uzyskać już przy 1 tys. zł dochodów. Nie oznacza to jednak, że jej posiadanie będzie przepustką do wspomnianego saloniku VIP na lotnisku.
Jak porównać karty
Jak widać, wybór karty może przysporzyć wielu problemów. Z tego też powodu trudno jest je obiektywnie porównywać. Obok parametrów finansowych, pojawiają się usługi dodatkowe, które mogą być w różny sposób oceniane przez klientów. Dwie karty mogą mieć podobne parametry finansowe (oprocentowanie, opłata za wydanie), ale jedną wyróżniać będzie ciekawy pakiet ubezpieczeniowy, a drugą bogaty program rabatowy. Jedna karta może wydawać się bardzo atrakcyjna, ale może nam się nie podobać technologia, w jakiej została wydana (np. pasek magnetyczny zamiast mikroprocesora). Ostateczny wybór należy do klienta.
Porównaj oferty banków