Fundusze Inwestycyjne Otwarte (FIO)
Fundusze inwestycyjne otwarte lokują środki pieniężne, pozyskane od klientów, głównie w instrumentach finansowych, takich jak akcje, prawa poboru, dłużne papiery wartościowe, a nawet tytuły uczestnictwa w innych funduszach inwestycyjnych. Mogą również inwestować w inne aktywa, zgodnie z polityką inwestycyjną, która szczegółowo limituje stopień zaangażowania w poszczególne klasy aktywów.
Wartość aktywów netto funduszu stanowi różnicę między aktywami brutto oraz zobowiązaniami i rezerwami. Tytułem uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym otwartym jest jednostka uczestnictwa – instrument finansowy, specyficzny dla polskiego rynku i nie będący papierem wartościowym.
Wartość pojedynczej jednostki uczestnictwa oblicza się przez podzielenie wartości aktywów netto funduszu przez liczbę wszystkich istniejących jednostek uczestnictwa.
Wycena aktywów funduszu odbywa się nie rzadziej niż w każdym dniu zbywania lub odkupywania jednostek uczestnictwa – w praktyce w każdym dniu roboczym. Z chwilą odkupienia jednostki uczestnictwa są umarzane z mocy prawa.
W funduszu inwestycyjnym otwartym liczba uczestników i jednostek uczestnictwa ulega ciągłym zmianom, fundusz może sprzedawać te instrumenty finansowe codziennie, bez ograniczeń, również każdego dnia są one odkupywane na żądanie uczestników. Dzięki temu, z punktu widzenia uczestników funduszy, możliwe jest utrzymanie wysokiej płynności inwestycji. Tego rodzaju fundusze można szczególnie polecić osobom, które nie posiadają doświadczenia w inwestowaniu, a chcą mieć szybki dostęp do ulokowanych środków. Dystrybucję jednostek uczestnictwa prowadzą domy i biura maklerskie, oddziały banków, a także inne podmioty, które uzyskały odpowiednią zgodę Komisji Nadzoru Finansowego.
Fundusze inwestycyjne otwarte działają w Polsce najdłużej i cieszą się największą popularnością wśród inwestorów detalicznych.
Przeczytaj również: Jak mądrze inwestować w fundusze? – cz. II
Specjalistyczne Fundusze Inwestycyjne Otwarte (SFIO)
Specjalistyczny Fundusz Inwestycyjny Otwarty jest formą funduszu inwestycyjnego otwartego. Krąg uczestników takiego funduszu bywa ograniczony, np. do osób prawnych lub uczestników Pracowniczych Programów Emerytalnych. W statucie funduszu można też wprowadzać zapisy o dodatkowych warunkach, dotyczących odkupywania jednostek uczestnictwa. Wycena aktywów funduszu odbywa się nie rzadziej niż w każdym dniu zbywania lub odkupywania jednostek uczestnictwa, w praktyce codziennie w dni robocze lub co kilka dni, np. raz w tygodniu. Z chwilą odkupienia jednostki uczestnictwa są umarzane z mocy prawa.
Fundusze Inwestycyjne Zamknięte (FIZ)
Fundusze inwestycyjne zamknięte, w porównaniu z funduszami inwestycyjnymi otwartymi mają do dyspozycji szerszy wybór instrumentów finansowych, a także aktywów o niskiej płynności, m.in. udziały w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością, nieruchomości, towary, wierzytelności. Znane na polskim rynku są fundusze: absolutnej stopy zwrotu, nieruchomości, private equity, sekurytyzacyjne i towarowe, np. Investor Gold FIZ.
Fundusze Inwestycyjne Zamknięte mogą też inwestować na rynku walutowym i terminowym, zarówno w celu zabezpieczenia pozycji, jak również spekulacji. Zarządzający mają większą swobodę w zarządzaniu aktywami, gdyż nie muszą ciągle utrzymywać płynnych rezerw, a to przekłada się na lepsze wykorzystanie środków. Tego rodzaju fundusze mogą stosować dźwignię finansową, co pozwala im zwiększyć stopę zwrotu.
Polecamy serwis: Lokaty
Dzięki większej swobodzie działania, zarządzający FIZ-ami posiadają możliwość dopasowania charakterystyki funduszu do wybranego rodzaju instrumentu finansowego lub grupy instrumentów finansowych, bądź też indywidualnych wymagań klientów, co ma miejsce w przypadku funduszy dedykowanych.
Fundusze Inwestycyjne Zamknięte emitują publiczne lub niepubliczne certyfikaty inwestycyjne, które są udziałowymi papierami wartościowymi. Wycena aktywów funduszy winna być przeprowadzana nie rzadziej niż raz na 3 miesiące. W praktyce większość publicznych funduszy zamkniętych polskiego rynku wycenia aktywa raz na miesiąc.
Emisje certyfikatów inwestycyjnych oraz ich wykup odbywają się w dniach ustalonych przez Fundusz. Z chwilą odkupienia certyfikaty inwestycyjne są umarzane z mocy prawa. Dodatkowo certyfikaty notowane na giełdzie można kupić lub sprzedać podczas sesji, składając zlecenie w domu lub biurze maklerskim, analogicznie jak w przypadku akcji. Fundusz Inwestycyjny Zamknięty może być utworzony na czas określony lub na czas nieokreślony.