DWIE CZĘŚCI PROGRAMU
Program Priorytetowy „Efektywne wykorzystanie energii” składa się z dwóch spójnych etapów. Dofinansowanie w ramach Części 2 Programu Priorytetowego „Efektywne wykorzystanie energii” jest kontynuacją zadań realizowanych w ramach Części 1: Dofinansowanie audytów energetycznych i elektroenergetycznych w przedsiębiorstwach, która realizowana jest od maja 2011 r. W jej ramach można otrzymać dofinansowanie na wykonanie audytów energetycznych procesów technologicznych, audytów elektroenergetycznych budynków i wewnętrznych sieci przemysłowych, audytów energetycznych źródeł energii ciepła, energii elektrycznej i chłodu, a także audytów energetycznych wewnętrznych sieci ciepłowniczych i budynków. Po przeprowadzonym audycie przychodzi kolej na działania inwestycyjne, które przyczynią się do wzrostu efektywności energetycznej przedsiębiorstw lub do oszczędzania energii. Właśnie takie zadania dofinansowane będą w ramach Części 2: Dofinansowanie zadań inwestycyjnych prowadzących do oszczędności energii lub wzrostu efektywności energetycznej przedsiębiorstw.
Co ważne, obie części mogą być realizowane niezależnie od siebie. Oznacza to, że z dofinansowania na inwestycje prowadzące do oszczędności energii mogą skorzystać także ci przedsiębiorcy, którzy nie brali udziału w Części 1: Dofinansowanie audytów.
Na lata 2011-2015 dla obu części Programu Priorytetowego zarezerwowano łączną kwotę 820 mln zł. (40 mln zł. na dofinansowanie audytów energetycznych i elektroenergetycznych w przedsiębiorstwach oraz 780 mln zł. na dofinansowanie zadań prowadzących do oszczędności energii lub wzrostu efektywności energetycznej przedsiębiorstw).
CELE I WSKAŹNIKI
Celem Części 2 Programu Priorytetowego „Efektywne wykorzystanie energii” jest wzrost efektywności energetycznej przedsiębiorstw. Będzie on polegał na działaniach inwestycyjnych, obejmujących mechanizm wsparcia i prowadzących do efektywnego wykorzystania energii lub uzyskania wymiernych oszczędności energii. Dofinansowanie będą mogły otrzymać inwestycje rekomendowane przez audyt wskazujący na możliwość oszczędności w zużyciu energii o co najmniej 7%.
Osiągnięcie celu będzie badane poprzez wskaźnik: zmniejszenie zużycia energii w przedsiębiorstwach, w tys. MWh/rok. Na podstawie umów już zawartych, planowane jest zmniejszenie zużycia energii o 1000 tys. MWh/rok do 2015 r. Do tego samego czasu o kolejne 1000 tys. . MWh/rok ma zmniejszyć się zużycie energii w przedsiębiorstwach, w których realizacja umowy zakończyła się.
Wdrażanie programu rozpoczęło się w czerwcu br. i potrwa do końca 2015 roku.
W tym czasie zaplanowane jest do zakontraktowania 780 mln zł., z czego najwięcej, bo ponad 600 mln zł. zostanie zakontraktowane w pierwszych trzech latach realizacji programu.
ZASADY UDZIELANIA DOFINANSOWANIA
Dofinansowanie na inwestycje prowadzące do wzrostu efektywności energetycznej przedsiębiorstw lub oszczędności energii będzie udzielane w formie pożyczki. Minimalna jej kwota to 3,5 mln zł., a maksymalna - 42 mln zł. Poziom dofinansowania to 70%, czyli kwota pożyczki nie może przekroczyć 70% wydatków kwalifikowalnych dla przedsięwzięcia. Oprocentowanie pożyczki w skali roku wynosi WIBOR 3M + 50 pkt bazowych. Odsetki z tytułu oprocentowania spłacane będą na bieżąco w okresach kwartalnych. Pierwsza spłata - na koniec kwartału kalendarzowego, następującego po kwartale, w którym wypłaconopierwszą transzę środków.
Okres finansowania wynosi 5 lat, co oznacza, że pożyczka nie może być udzielona na czas dłuższy niż 5 lat licząc od dnia pierwszej planowanej wypłaty transzy pożyczki. Należy pamiętać o tym, że udzielona pożyczka nie ulega umorzeniu. Możliwe jest jednak zastosowanie okresu karencji w spłacie rat kapitałowych. Karencja ta liczona jest od daty wypłaty ostatniej transzy pożyczki, ale nie może być dłuższa niż 12 miesięcy od daty zakończenia realizacji przedsięwzięcia.
BENEFICJENCI I ICH PRZEDSIĘBIORSTWA
O dofinansowanie mogą się starać przedsiębiorcy w rozumieniu Ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447, z pózn. zm.) podejmujący realizacje przedsięwzięć mających na celu oszczędzanie energii, prowadzący działalność gospodarczą w formie przedsiębiorstwa, w których minimalna wielkość przeciętnego zużycia energii, w roku poprzedzającym złożenie wniosku, wynosiła 50 000 MWh/rok.
Przystąpienie przez przedsiębiorstwo do części 2 programu jest uwarunkowane wcześniejszym przeprowadzeniem audytu energetycznego. Jak już zostało wspomniane, nie jest jednak wymagane, aby był to audyt przeprowadzony w ramach części 1 niniejszego programu priorytetowego. Przeprowadzony audyt powinien jednak spełniać jego warunki progowe, a więc musi być:
- audytem energetycznym procesów technologicznych,
- audytem elektroenergetycznym budynków i wewnętrznych sieci przemysłowych,
- audytem energetycznym źródeł energii ciepła, energii elektrycznej i chłodu lub
- audytem energetycznym wewnętrznych sieci ciepłowniczych i budynków.
Dopuszcza się także sporządzenie audytu obejmującego więcej niż 1 wymieniony wyżej obszar.
Ponadto, każdy audyt powinien spełniać warunek ogólny, którym jest posiadanie jednostronicowego streszczenie wykonawczego wyników audytów. Streszczenie to musi zawierać co najmniej następujące elementy:
- podsumowanie i wnioski z oceny stanu istniejącego,
- wskazanie podstawowych możliwości usprawnień i opis przeanalizowanych i zalecanych w audycie środków poprawy efektywności energetycznej,
- podsumowanie podstawowych efektów energetycznych, ekonomicznych i ekologicznych wynikających z wdrożenia środków poprawy efektywności energetycznej oraz
- opis aspektów istotnych z punktu widzenia efektywnej i sprawnej realizacji procesu inwestycyjnego, w tym informacje na temat potencjalnych, związanych z tym zaburzeń w procesie produkcyjnym.
PRZEDSIĘWZIĘCIA, KTÓRE UZYSKAJĄ DOFINANSOWANIE
Dofinansowaniu podlegać będą przedsięwzięcia w zakresie inwestycji, modernizacji i ulepszeń wprowadzających do zakładu nowe obiekty, systemy sterowania, instalacje i urządzenia techniczne, mające na celu poprawę efektywności energetycznej, a także zmierzające ku temu zmiany technologiczne w istniejących obiektach, instalacjach i urządzeniach technicznych.
W szczególności wspierane będą cztery rodzaje projektów.
Pierwszy polega na wdrażaniu systemów zarządzania energią i jej jakością (instalowanie analizatorów parametrów sieci), a także systemów Smart Grid dla zarządzania sieciami elektroenergetycznymi w obiektach przedsiębiorstw.
Drugi - na racjonalizacji zużycia energii elektrycznej poprzez energooszczędne systemy napędowe, systemy sterowania napędami (np. poprzez instalacje łagodnego rozruchu), energooszczędne silniki, falowniki do pomp i wentylatorów, energooszczędne sprężarki i systemy ich sterowania, wewnętrzne sieci przesyłowe energii, energooszczędne systemy oświetleniowe, prostowniki napędów sieciowych oraz niskosrtatne transformaory w lokalnych systemach elektroenergetycznych i wewnętrznych sieciach dystrybucyjnych.
Kolejnym rodzajem projektów, które będą wspierane w ramach Części 2, są projekty polegające na racjonalizacji zużycia energii cieplnej i gazu poprzez izolacje i odwadnianie systemów parowych, systemy geotermalne, małe turbiny wiatrowe, kolektory słoneczne, pompy ciepła, termomodernizację budynków, rekuperację i odzyskiwanie ciepła z procesów i urządzeń, decentralizację rozległych sieci grzewczych, wykorzystanie energii odpadowej czy poprzez budowę lub modernizację własnych źródeł energii.
Ostatnim, czwartym rodzajem projektów szczególnego wsparcia są działania inwestycyjne polegające na modernizacji procesów przemysłowych.
Adriana Zalewska