Decydując się na firmę w Niemczech, w pierwszej kolejności należy złożyć odpowiedni wniosek do lokalnego urzędu licencji i handlu, w wyniku czego działalność zostaje wpisana do lokalnego rejestru handlowego.
- Wniosek ten jest następnie przesyłany do odpowiedniego urzędu skarbowego, regionalnych stowarzyszeń biznesowych oraz izby handlowej. Członkowstwo w izbie handlowej jest obligatoryjne - tłumaczy Michał Galejczuk, starszy konsultant w dziale doradztwa podatkowego Accreo Taxand.
Wybór formy
Następnym etapem w zakładaniu firmy powinien być wybór odpowiedniej, dostosowanej do potrzeb przedsiębiorcy, formy prowadzenia działalności. Mateusz Stańczyk, konsultant w dziale doradztwa podatkowego Accreo Taxand, wskazuje, że poza samodzielnym prowadzeniem działalności gospodarczej najmniej skomplikowaną formą uczestnictwa w obrocie jest założenie spółki cywilnej (Gesellschaft bürgerlichen Rechts - GbR). Jest to forma przeznaczona raczej dla prowadzenia działalności o niewielkim zakresie.
- Podobnie jak w polskim porządku prawnym, nie jest to spółka sensu stricto, tj. oddzielny twór prawny, a jedynie forma umowy pomiędzy wspólnikami - przekonuje Mateusz Stańczyk.
Wśród spółek osobowych można wyróżnić spółkę jawną (Offene Handelsgesellschaft - OHG). To forma prowadzenia działalności przez dwóch lub więcej wspólników. Wspólnicy wnoszą do spółek wkłady w formie kapitału lub innych nakładów. Ponoszą odpowiedzialność za zobowiązania spółki. Zysk jest dzielony w taki sposób, jaki wspólnicy uzgodnili w umowie.
W spółce komandytowej (Kommanditgesellschaft - KG) istnieją dwa rodzaje wspólników o zróżnicowanym stopniu odpowiedzialności. Komplementariusze pełnią funkcje zarządcze i ponoszą nieograniczoną odpowiedzialność, podczas gdy rola komandytariuszy sprowadza się do wniesienia wkładu. Ich odpowiedzialność ograniczona jest wysokością tego wkładu. Nie pełnią funkcji zarządczych. Ta forma wybierana jest głównie przez małe i średnie przedsiębiorstwa.
Spółka partnerska (Partnerschaftsgesellschaft) to forma prowadzenia działalności przeznaczona dla przedstawicieli określonych profesji (m.in. prawnicy, lekarze, architekci). Charakteryzuje się tym, że poszczególni partnerzy nie odpowiadają za ewentualne szkody powstałe w związku z działalnością prowadzoną przez innych partnerów w ramach spółki.
W Niemczech istnieje jeszcze szczególny rodzaj spółki komandytowej - GmbH & Co KG. Jest ona odmianą spółki komandytowej, gdzie komplementariuszem jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, natomiast rolę komandytariusza przejmuje spółka komandytowa, która kieruje działalnością spółki.
Spółki kapitałowe
Spółki kapitałowe, w odróżnieniu od osobowych, są podmiotami odrębnymi od tworzących je wspólników. Posiadają osobowość prawną, kapitał zakładowy o ustawowo określonym minimum. Koszty zawiązania i funkcjonowania tych podmiotów są większe, jednak potencjalne zyski również. Przeznaczone są dla przedsiębiorców o szerszym spektrum działalności.
Wśród spółek kapitałowych w Niemczech należy wymienić spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością (Gesellschaft mit beschränkter Haftung - GmbH). To odpowiednia forma dla średnich przedsiębiorstw. GmbH jest powoływana do życia na podstawie umowy spółki, potwierdzonej przez notariusza. Koszty założenia/rejestracji takiej spółki oscylują wokół 1,5 tys. euro. Minimalna wysokość kapitału zakładowego to 25 tys. euro. W momencie rejestrowania przynajmniej połowa (12,5 tys. euro) powinna być już wniesiona.
Spółka akcyjna (Aktiengesellschaft - AG) jest najbardziej rozwiniętą formą działalności gospodarczej. Akcje spółki mogą być przedmiotem publicznego obrotu. Minimalny kapitał zakładowy to 50 tys. euro. Niedogodnością jest wiele formalnych obowiązków, jak również relatywnie wysokie koszty założenia.
- Ostatnim etapem rejestracji spółki jest dokonanie wpisu do rejestru handlowego. Wniosek musi być złożony w formie przewidzianej przepisami - zaznacza Michał Galejczuk.
Rodzaje podatków
Niemieckie prawo podatkowe rozróżnia nieograniczony i ograniczony obowiązek podatkowy.
Obowiązek nieograniczony polega na tym, że opodatkowaniu podlega całość dochodu osiąganego przez podatnika, bez względu na źródło oraz kraj osiągania, i dotyczy rezydentów podatkowych Niemiec. Ograniczony obowiązek podatkowy dotyczy rezydentów innych państw, osiągających dochody w Niemczech.
Podatek dochodowy od osób fizycznych obliczany jest przy zastosowaniu progresywnej skali podatkowej. Kwotą wolną od podatku jest 7664 euro. Następnie stawka podatkowa wzrasta w zależności od osiąganego przychodu od 15 do 42 proc.
- Od 1 stycznia 2007 r. najwyższa stawka podatkowa wynosi 45 proc. Dotyczy ona tych podatników, których roczne zarobki przekraczają 250 tys. euro. - przypomina Mateusz Stańczyk.
W Niemczech istnieje reżim podatku handlowego. Jego wysokość jest ustalana na poziomie gminy siedziby podatnika i tam też trafiają środki z tego tytułu. W przypadku osób fizycznych i spółek osobowych, jeżeli ich obroty nie przekraczają 24,5 tys. euro, podatek ten nie jest nakładany.
- Charakterystyczną cechą dla niemieckiego systemu podatkowego jest obowiązkowa składka (Solidaritäszuschlag) w wysokości 5,5 proc. - dodaje Michał Galejczuk.
Stawka CIT
Osoby prawne posiadające siedzibę lub miejsce efektywnego zarządu na terenie Niemiec podlegają podatkowi od osób prawnych. Stawka podatku od osób prawnych w Niemczech wynosi 25 proc. Obejmuje zarówno zyski zatrzymane, jak i te podlegające dystrybucji w drodze dywidendy. W odniesieniu do dywidend wypłacanych podstawowa stawka podatku wynosi 20 proc.
- Stawka ta jednak może podlegać redukcji z uwagi na to, że Niemcy implementowały dyrektywę o wspólnym systemie opodatkowania spółek dominujących i spółek zależnych różnych państw członkowskich - stwierdzi Mateusz Stańczyk.
Natomiast dywidendy otrzymywane przez spółki niemieckie oraz oddziały przedsiębiorców zagranicznych podlegają zwolnieniu od opodatkowania. Wynika to z wprowadzenia w niemieckim prawie tzw. zwolnienia partycypacyjnego. Osoby prawne podlegają również podatkowi handlowemu.
Obowiązki VAT
Od 1 stycznia 2007 r. podstawowa stawka VAT została podwyższona z 16 do 19 proc. Stawka preferencyjna 7-proc. znajduje zastosowanie w odniesieniu do produktów takich, jak żywność, gazety, transport publiczny. Niektóre usługi, np. bankowe czy medyczne, są zwolnione z VAT.
Warto zwrócić uwagę na fakt, że niemieckie przepisy o VAT są o wiele korzystniejsze w przypadku importu towarów niż polskie rozwiązania w tym zakresie. Stąd też wielu polskich przedsiębiorców decyduje się na import towarów spoza Unii do Polski poprzez Niemcy. W Niemczech taki import towarów będzie zwolniony z VAT, natomiast dostawa towarów z Niemiec do Polski zostanie rozliczona jako wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów.
- W ten sposób dla polskiego podatnika VAT pozostanie neutralny, zaś przy imporcie dokonanym w kraju musiałby on najpierw zapłacić VAT importowy, który mógłby odzyskać dopiero w kolejnym okresie rozliczeniowym - konkluduje Mateusz Stańczyk.
WAŻNA LICZBA
25 proc. - wynosi w Niemczech podstawowa stawka CIT
Ile wynosi skala PIT w Niemczech
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
EWA MATYSZEWSKA
PRZYDATNE ADRESY