Szwecja jest jednym z najdogodniejszych na świecie krajów do podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej. Składa się na to wiele czynników, z których najważniejszymi są: prostota i szybkość czynności związanych z rozpoczęciem działalności, jasne przepisy, swoboda w zawieraniu umów, dostępność oraz korzystne warunki zaciągania kredytów, szeroka ochrona inwestorów, a także łatwość w likwidacji działalności.
- Kumulacja wymienionych udogodnień wpływa na efekt, jakim jest osiągnięcie pełnej mobilności przez przedsiębiorstwo w ciągu od jednego do czterech tygodni od podjęcia pierwszych działań - podkreśla Michał Roszkowski, starszy konsultant w dziale podatkowym Accreo Taxand.
Samozatrudnienie
Szwedzki system oferuje bogaty wachlarz form prawnych dla przedsiębiorców pragnących prowadzić działalność gospodarczą w tym kraju. Do najważniejszych form prawnych występujących w obrocie gospodarczym należą: przedsiębiorca jednoosobowy, spółka prawa cywilnego, spółka handlowa, spółka komandytowa, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, oddział. Istnieją także mniej popularne formy prowadzenia firmy, takie jak: stowarzyszenia gospodarcze, fundacja, Europejska Spółka Akcyjna oraz przedstawicielstwo.
- Spośród wymienionych form największą popularnością wśród zagranicznych inwestorów, w tym także polskich, cieszą się: przedsiębiorca jednoosobowy (odpowiednik polskiego samozatrudnienia), spółka z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółka akcyjna oraz oddział, będący oddziałem spółki zagranicznej - argumentuje Michał Roszkowski.
Cechą charakterystyczną prowadzenia działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę jednoosobowego jest brak stałego miejsca prowadzenia działalności. Warunkami koniecznymi do rozpoczęcia działalności w tej formie, są: obowiązek uzyskania przez przedsiębiorcę numeru statystycznego oraz numeru VAT (właściwy do wydania numerów jest Urząd Skarbowy w Malmö), oraz obowiązek uzyskania pozwolenia na pobyt (w tym celu należy złożyć stosowne dokumenty w Urzędzie do spraw Migracji).
WAŻNA LICZBA
28 proc. wynosi w Szwecji standardowa stawka CIT
Forma spółki
Na gruncie prawa szwedzkiego spółka z ograniczoną odpowiedzialnością może przyjmować dwie postacie: odpowiednik polskiej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub odpowiednik polskiej spółki akcyjnej. Podstawowymi kwestiami różnicującymi te formy jest minimalna wysokość kapitału zakładowego oraz możliwość obrotu akcjami na rynkach finansowych. W przypadku pierwszego rodzaju spółki minimalny kapitał zakładowy wynosi 100 tys. koron szwedzkich (SEK, co stanowi ok. 41 tys. zł), natomiast dla drugiej kategorii spółki minimalna wartość kapitału zakładowego została określona na 500 tys. SEK. (ok. 204 tys. zł). Rozpoczęcie działalności gospodarczej dla obydwu form wymaga rejestracji w szwedzkim urzędzie rejestracji przedsiębiorstw.
- Przedsiębiorcy pragnący prowadzić działalność gospodarczą w Szwecji na większą skalę decydują się zazwyczaj na ustanowienie spółki zależnej w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub poprzez oddział - wskazuje Krzysztof Gratka, konsultant w dziale podatkowym Accreo Taxand.
Alternatywną formę do scharakteryzowanych rodzajów firm stanowi oddział zagranicznego przedsiębiorstwa. Według prawa szwedzkiego oddział nie jest odrębnym podmiotem prawnym, a jedynie częścią organizacyjną zagranicznego przedsiębiorstwa. Działalnością oddziału kieruje dyrektor wyposażony w pełnomocnictwo firmy macierzystej. Odział nie posiada własnego kapitału i prowadzi własną księgowość.
Opodatkowanie firm
W Szwecji podatek dochodowy od osób prawnych ma wymiar centralny i jest uiszczany przez podmioty posiadające osobowość prawną. Standardowa stawka tego podatku wynosi 28 proc., jednak może ulec redukcji.
Specyficznym rozwiązaniem dla systemu szwedzkiego pozwalającym na zmniejszenie obciążenia w podatku dochodowym od osób prawnych jest tworzenie tzw. rezerw celowych.
- Środki zgromadzone przez podmiot na rezerwie celowej nie podlegają opodatkowaniu, aż do momentu, w którym zostaną wykorzystane na działalność gospodarczą przedsiębiorstwa - podkreśla Michał Roszkowski.
Jednocześnie dodaje, że zyski kapitałowe osiągane przez przedsiębiorstwo traktowane są dla potrzeb podatkowych identycznie jak normalny zysk firmy. Szwedzkie przepisy przewidują także możliwość przenoszenia straty z danego roku podatkowego na przyszłe okresy rozliczeniowe.
Rozliczenie dywidend
Dywidendy w Szwecji są generalnie opodatkowane podatkiem dochodowym według 30-proc. stawki, bez względu na to, czy beneficjentem jest podmiot zagraniczny czy szwedzki. Stawka 30 proc. będzie miała zastosowanie jedynie w przypadku, gdy przepisy umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, których Szwecja jest stroną, nie stanowią inaczej.
- Na gruncie polsko-szwedzkiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania przewidziane są dwie stawki 5 i 15 proc. - przypomina Krzysztof Gratka.
Z jego informacji wynika, że zgodnie z zaimplementowaną do szwedzkiego ustawodawstwa dyrektywą parent-subsidiary wypłata dywidendy na rzecz spółki-matki z innego państwa członkowskiego, która posiada co najmniej 25 proc. udziałów w spółce-córce, zwolniona jest w Szwecji z opodatkowania.
Podatek dochodowy
Specyfiką szwedzkiego podatku dochodowego od osób fizycznych jest jego mieszany charakter, tzn. składa się on z podatku lokalnego oraz podatku państwowego. Stawka podatku lokalnego waha się od 29 do 35 proc. w skali rocznej, a zróżnicowanie stawki uzależnione jest od miejsca zamieszkania podatnika. Natomiast kwota podatku państwowego pobierana jest od nadwyżki dochodu przekraczającego 327 600 SEK (ok. 133 tys. zł). Wskazana nadwyżka obciążona jest 20-25-proc. PIT.
- Dość wysokie, bo aż 30-proc. obciążenie podatkowe nakładane jest na osoby fizyczne w związku w osiąganymi przez nie dochodami z zysków kapitałowych (np. dochody z dywidend, z operacji giełdowych, z wynajmu lokali) - tłumaczy Michał Roszkowski.
Istotna ulga w opodatkowaniu została wprowadzona dla zagranicznych specjalistów. W czasie pierwszych trzech lat pobytu takich osób w Szwecji tylko 75 proc. przychodów tych osób będzie opodatkowane podatkiem dochodowym, przy czym ich pobyt w Szwecji nie może przekroczyć pięciu lat.
Opłaty majątkowe
W Szwecji wyróżniamy dwa podatki o charakterze majątkowym: podatek od posiadanego majątku oraz podatek od nieruchomości.
Z informacji ekspertów Accreo Taxand wynika, że przedmiotem opodatkowania podatkiem majątkowym jest majątek osobisty przekraczający nominalną wartość 1,5 mln SEK dla indywidualnej osoby oraz 3 mln SEK dla małżeństwa (odpowiednio około 609 tys. zł i 1,2 mln zł). Stawka podatku wynosi 1,5-proc. wartości majątku rocznie. Za majątek osobisty uważa się zasoby kont bankowych, akcje, samochody, łodzie, biżuterię.
Natomiast podatkiem od nieruchomości opodatkowane są mieszkania oraz domy jednorodzinne. Stawki podatkowe w podatku od nieruchomości wynoszą odpowiednio 1 proc. wartości dla mieszkań i 0,5 proc. wartości dla domów jednorodzinnych. Podstawa wyceny wynosi 75 proc. wartości rynkowej nieruchomości.
ILE WYNOSI SZWEDZKI VAT
Podstawowa stawka VAT wynosi 25 proc., natomiast stawki obniżone to 12 proc. (np. na żywność, usługi hotelowe) oraz 6 proc. (np. sprzedaż gazet, książek, biletów do kina i teatru oraz transport pasażerski). Istnieje także szereg zwolnień z VAT (np. opieka medyczna, socjalna, usługi bankowe i finansowe, edukacja).
Ewa Matyszewska