HUBERT JĄDRZYK
partner PricewaterhouseCoopers
Jednym z głównych kryteriów jest prowadzenie przez wnioskodawcę działalności gospodarczej na terenie Wspólnoty. Od tej zasady przewidziany jest jeden wyjątek. Komisja Europejska może znieść ten wymóg, w odniesieniu do pewnego rodzaju podmiotów, np. dla przedsiębiorstw lotniczych i kolejowych, które posiadają własne filie na obszarze celnym UE lub o ile przewidują to umowy międzynarodowe.
Inne kryteria przyznawania statusu upoważnionego podmiotu gospodarczego obejmują:
l odpowiednie przestrzeganie wymogów i przepisów celnych,
l posiadanie odpowiedniego systemu zarządzania ewidencjami handlowymi,
l posiadanie odpowiedniego systemu zarządzania ewidencjami transportowymi (tam, gdzie będzie to wymagane),
l udokumentowaną wypłacalność,
l odpowiednie standardy bezpieczeństwa i ochrony.
Jak można zauważyć, rozporządzenie zmieniające Wspólnotowy Kodeks Celny posługuje się pewnymi uogólnieniami, wskazując tylko, iż podmiot ma spełniać odpowiednie wymogi.
Dla bliższego wyjaśnienia tej kwestii należy posłużyć się wytycznymi opracowanymi przez Komisję Europejską na zlecenie Rady Europejskiej, które precyzują te zagadnienia.
Weryfikacja tego, czy dany podmiot gospodarczy przestrzega wymogów celnych, będzie badana poprzez historię przestrzegania przez niego przepisów celnych i podatkowych, w okresie ostatnich trzech lat poprzedzających ubieganie się o przyznanie statusu UPG. W sytuacji podmiotów działających w okresie krótszym niż trzy lata, ocena będzie dokonywana na podstawie dostępnych danych z tego okresu.
W tym kontekście będą oceniani również właściciele, jak i główni udziałowcy spółki oraz przedstawiciele prawni podmiotu gospodarczego głównie pod kątem przestrzegania prawa lub popełniania wykroczeń przeciwko przepisom celnym i/lub skarbowym. Ewentualny stopień naruszenia przepisów celnych i/lub podatkowych będzie oceniany na podstawie krajowego prawa karnego.
Przedsiębiorca musi ponadto mieć odpowiedni system zarządzania ewidencjami handlowymi, a jeżeli zachodzi taka potrzeba, ewidencjami transportowymi, który umożliwia właściwą kontrolę celną.
System taki będzie oceniany przede wszystkim na podstawie dostępności śladów weryfikacyjnych dla potrzeb władz skarbowych i celnych.
Na przykład system finansowo-księgowy (rachunkowy) będzie oceniany ze szczególnym uwzględnieniem: zarządzania zapasami, śledzenia i lokalizacji towarów, wyceny oraz prowadzenia rachunków. Natomiast system logistyczny będzie oceniany pod kątem możliwości rozróżnienia pomiędzy towarami wspólnotowymi i niewspólnotowymi.
Dodatkowo w ramach ww. systemów komputerowych badane będą również metody zabezpieczenia informacji z punktu widzenia ochrony przed nieuprawnioną ingerencją, oraz zachowywania danych na przykład poprzez uzgodnienie procedur dotyczących: tworzenia kopii zapasowych, odzyskiwania przypadkowo skasowanych danych, rozwiązań awaryjnych, a także stosowanych opcji archiwizacji.
Władze celne będą również oceniały, czy w ramach przedsiębiorstwa istnieje odpowiednia organizacja administracyjna zapewniająca sprawne działanie ww. procedur i systemu kontroli wewnętrznej. W tym zakresie ocenie będzie podlegał poziom znajomości tych zasad i związanych z nimi procedur przez personel spółki.
Tam, gdzie jest to właściwe, podmiot będzie zobowiązany wykazać swoją wypłacalność i ewentualnie jego spółki dominującej w okresie składania wniosku oraz w najbliższej przyszłości. Zgodnie z wytycznymi Komisji Europejskiej, badaniu będą podlegały jakiekolwiek informacje związane z kwestią, czy podmiot jest lub będzie w najbliższej przyszłości objęty jakimkolwiek postępowaniem związanym z utratą płynności finansowej.
Not. KT