Zapłata ceny i koszt dostawy
Pierwszą kwestią jaką należy rozwinąć jest forma zapłaty za zamówiony towar. Sprzedawca powinien szczegółowo opisać akceptowalne sposoby dokonania zapłaty. Obecnie w obrocie elektronicznym stosowanych jest kilka możliwości: 1. płatność przy odbiorze; 2. przelew na konto; 3. płatność za pomocą karty kredytowej; 4. korzystanie z elektronicznych systemów płatności jak np. PayPal, Moje Płatności, Dotpay,; 5. Korzystanie z usług firm oferujące szybkie przelewy internetowe: Przelewy24, eCard i inne.
Kupujący powinien być szczegółowo poinformowany o zasadach zapłaty ceny. Chodzi tu o wymienienie w regulaminie sposobów zapłaty oraz aspektów technicznych dokonania tej czynności.
Zobacz: Obowiązki prawne sklepu internetowego
Należy pamiętać, że konsument obok innych form płatności w każdym wypadku powinien mieć możliwość zapłaty w sposób tradycyjny, czyli przy odbiorze.
Obowiązek taki statuuje art. 11 ustawy o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności wyrządzonej przez produkt niebezpieczny (Dz. U. Nr 22, poz. 271 ze zm.). Przepis ten stanowi, że umowa nie może nakładać na konsumenta obowiązku zapłaty ceny lub wynagrodzenia przed otrzymaniem świadczenia. Wynika z tego, że zapis w regulaminie nie może zmuszać konsumenta do dokonania zapłaty w formie elektronicznej tzw. przedpłaty. Kupujący powinien mieć zawsze możliwość dokonania płatności przy odbiorze.
„1. Kupujący może dokonać zapłaty za towar za pomocą:
a. Przelewu bankowego na konto sklepu:
…
b. Gotówką przy odbiorze do rąk doręczyciela
c. Za pomocą systemu płatniczego….”
Konsument powinien zostać w sposób jednoznaczny poinformowany o wszystkich składnikach ceny a w szczególności cła i podatków. Powinien on również znać koszty związane z dostarczeniem towaru.
W regulaminie powinien pojawić się zapis ustalający kto ponosi koszty przesyłki i ile one wynoszą.
„1. Koszt przesyłki ponosi Kupujący.
2. W zależności od wyboru formy przesyłki koszt ten wynosi:
a. Przesyłka kurierska "płatność przy odbiorze" – 20 zł
b. Przesyłka kurierska "po przedpłacie" – 15 zł
c. Odbiór osobisty w siedzibie przedsiębiorcy – 0 zł”
Konsument powinien być dokładnie poinformowany o wszystkich dodatkowych płatnościach uzależnionych np. od wagi i rozmiaru paczki, rodzaju produktu itp.
Zobacz: Zwrot towaru w ciągu 14 dni w sklepach internetowych
Czas realizacji zamówienia i dostawy
Konsument powinien mieć również możliwość zapoznania się z czasem realizacji zamówienia i dostawy. Sklep internetowy najczęściej w tym samym lub na drugi dzień oddaje paczkę do operatora publicznego lub prywatnego. Przy czym dalsza przesyłka zależna jest już od tego operatora. W takim przypadku przedsiębiorca powinien ustalić łączny czas dostarczenia przesyłki a następnie informację tę zamieścić w regulaminie.
„1. Czas realizacji zamówienia wynosi 1-2 dni roboczych.
2. W przypadku zapłaty w formie przedpłaty elektronicznej czas realizacji zamówienia uzależniony jest od otrzymanie potwierdzenia wpłynięcia środków na konto sprzedawcy.
3. Czas dostawy towaru wynosi 3-5 dni roboczych.”
Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za produkt niebezpieczny ( Dz. U. Nr 22, poz. 271 ze zm.) jeżeli strony nie umówiły się inaczej, przedsiębiorca powinien wykonać umowę zawartą na odległość najpóźniej w terminie trzydziestu dni po złożeniu przez konsumenta oświadczenia woli o zawarciu umowy.
Zdarza się, że sklepy internetowe zawierają w regulaminach klauzule wyłączające ich odpowiedzialność z tytułu niedostarczenia w terminie lub nienależytego dostarczenia przesyłki z winy firmy kurierskiej. Wyłączenie takie jest niezgodne z prawem, stanowi tzw. niedozwolone postanowienie umowne. W momencie zawarcia umowy dochodzi do powstania zobowiązania po stronie przedsiębiorcy polegającego na dostarczeniu towaru. Na przedsiębiorcy w tym wypadku spoczywa obowiązek wykonania zobowiązania i on decyduje w jaki sposób to zrobi. To, że zdecyduje się skorzystać z firmy oferującej usługi przewozowe nie wyłącza jego odpowiedzialności. W takiej sytuacji powstaje odrębny stosunek prawny pomiędzy przedsiębiorcą a firmą kurierską. Jeśli firma ta nie dostarczy przesyłki w terminie lub ją uszkodzi przedsiębiorca może zwrócić się do niej z roszczeniem regresowym o naprawienie powstałej szkody.
Sklep internetowy sprzedający bilety koncertowe zawarł umowę z Panem Markiem, który zamówił bilet na koncert znanej artystki jazzowej. Bilet miała dostarczyć firma kurierska, z którą sklep ten stale współpracuje. Koncert odbył się w środę, bilet natomiast został dostarczony w czwartek. Opóźnienie nastąpiło z winy przewoźnika. Pan Marek oburzony zaistniałą sytuacją żąda zwrotu pieniędzy od sklepu internetowego. Sklep ten odpowiada, że nie z jego winy nastąpiło opóźnienie i żeby Pan Marek zwrócił się o zwrot do firmy kurierskiej i równocześnie dokładnie przeczytał regulamin, gdyż jest tam wyraźnie napisane, że sklep nie ponosi odpowiedzialności w takich sytuacjach.
Powstaje pytanie czy sklep ten zareagował prawidłowo oraz do kogo powinien zwrócić się Pan Marek żądając zwrotu pieniędzy? Odpowiadając na powyższe pytania należy stwierdzić, że osobą odpowiedzialną względem kupującego jest sklep internetowy. Sprzedający odpowiada za działania osób, którym powierzył wykonanie zobowiązania jak za własne działanie. Kupującego nie łączy stosunek prawny z firmą przewozową w związku z tym nie może skutecznie dochodzić roszczeń na podstawie niewłaściwego wykonania zobowiązania. Oczywiście sklep może dochodzić roszczeń zwrotnych tzw. regresowych od firmy kurierskiej, z winy której nastąpiło opóźnienie. Podsumowując powyższe, sklep internetowy powinien zwrócić pieniądze za bilet i równocześnie zwrócić się do firmy kurierskiej o naprawienie powstałej szkody.
Zobacz: E-faktura w e-biznesie – jakie są korzyści takiego rozwiązania?
Podstawa Prawna: Art. 9; 11; 12 Ustawy o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności wyrządzonej przez produkt niebezpieczny (Dz. U. Nr 22, poz. 271 ze zm.); Art. 385 pkt. 2; 471; 477 Kodeksu cywilnego (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.).
Marcin Grabowski
m1-grabowski@interia.pl
Autor jest prawnikiem, specjalizuje się w prawie Internetu, w szczególności w prawie handlu elektronicznego (e-handel) oraz w prawie autorskim