Zostanie on wprowadzony etapowo, co oznacza, że w przypadku urodzenia dziecka w 2010 i 2011 roku jego wymiar będzie wynosił 2 tygodnie (przy urodzeniu jednego dziecka przy jednym porodzie) i 3 tygodnie (przy urodzeniu więcej niż jednego dziecka przy jednym porodzie). W latach 2012 – 2013 będzie wynosił odpowiednio 4 i 6 tygodni, a docelowo – od 2014 roku , w wymiarze odpowiednio 6 i 8 tygodni.
Zgodnie z art. 1821 § 3 kodeksu pracy, pracownica chcąca ubiegać się o dodatkowy urlop macierzyński powinna złożyć pracodawcy pisemny wniosek w terminie nie krótszym niż 7 dni przed rozpoczęciem urlopu.
W takiej sytuacji pracodawca musi ten wniosek uwzględnić. Należy pamiętać, że skorzystanie z tego prawa jest możliwe jedynie bezpośrednio po podstawowym urlopie macierzyńskim, co oznacza, że w chwili składania wniosku pracownica musi korzystać z urlopu macierzyńskiego.
Z dodatkowego urlopu macierzyńskiego będą mogły skorzystać pracownice – matki, którym obligatoryjny urlop macierzyński skończy się 31 grudnia 2009 roku. Zatem dzień wejścia w życie art. 1821 kodeksu pracy, będzie jednocześnie dniem przypadającym bezpośrednio po zakończeniu podstawowego urlopu macierzyńskiego.
W związku z tym nabędą one uprawnienie do dodatkowego urlopu macierzyńskiego, pod warunkiem, że złożą stosowny wniosek w terminie określonym ustawowo.
Pracownikowi – ojcu wychowującemu dziecko przysługuje prawo do dodatkowego urlopu w dwóch przypadkach:
Gdy korzysta on z urlopu ojcowskiego po rezygnacji z urlopu macierzyńskiego pracownicy – matki po upływie 14 tygodni urlopu macierzyńskiego (art. 180 § 5 kodeksu pracy);
Gdy nie korzystał on z podstawowego urlopu; w takim przypadku pracownik – ojciec powinien wskazać w swoim wniosku również termin zakończenia urlopu macierzyńskiego przez pracownicę.
Te same zasady dotyczące formy i terminu składania wniosku o udzielenie fakultatywnego urlopu macierzyńskiego przez matkę mają zastosowanie również do pracownika – ojca.
Kolejna regulacją, która zacznie obowiązywać 1 stycznia 2010 roku jest urlop ojcowski, o którym stanowi art. 1823 kodeksu pracy. Zgodnie z tym przepisem pracownik - ojciec ma prawo do urlopu ojcowskiego w wymiarze 2 tygodni, nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 12 miesięcy.
Również w tym przypadku wymagany jest pisemny wniosek pracownika – ojca, składany nie później niż na 7 dni przed planowanym terminem. Podobnie jak w przypadku urlopów fakultatywnych pracodawca jest związany terminem, jeżeli wniosek zostanie złożony w odpowiednim czasie.
W sytuacji gdy pracownik – ojciec spóźni się ze złożeniem wniosku, to pracodawca może ale nie musi udzielić urlopu we wskazanym terminie. Jeśli jednak pracodawca nie wyrazi zgody, to pracownik - ojciec nie traci prawa do urlopu ojcowskiego, najwyżej weźmie go w późniejszym terminie, ponieważ jedynym ograniczeniem jest tutaj ukończenie przez dziecko 12 miesięcy.
PKPP Lewiatan/IN
Zobacz także: Kodeks pracy