Lata pandemii i konsekwencje wojny w Ukrainie postawiły przed firmami nowe wyzwania. Pesymistyczne nastroje panują m.in. wśród dyrektorów finansowych, którzy obawiają się spowolnienia gospodarczego, będącego wynikiem wojny w Ukrainie. Ponad 90% z nich, w ciągu najbliższych miesięcy przewiduje wzrosty w obszarze kosztów zatrudnienia, produkcji czy dostaw.
Rola dyrektorów finansowych
Dyrektorzy finansowi postrzegani są coraz częściej jako stratedzy mający kluczowy wpływ na rentowność firmy, którzy współdecydują w kwestiach jej rozwoju, ekspansji zagranicznej czy nowych inwestycji. Jednak dzisiejsze, nieprzewidywalne otoczenie sprawia, że realizacja działań i wdrażanie nowych strategii staje się dla nich ogromnym wyzwaniem, przyczyniając się do pesymistycznej oceny nadchodzącej przyszłości.
Niepewność biznesowa
Jak wynika z badania CE CFO Survey 2023 przeprowadzonego przez Deloitte, nastroje dyrektorów finansowych (reprezentujących 15 krajów Europy Środkowo-Wschodniej), względem poprzednich edycji, uległy znacznemu pogorszeniu. Wartość Confidence Index na 2023 r. spadła do -15%, w stosunku do roku 2022 (10%). Jest to wynik niższych nastrojów każdego z elementów, składających się na ten wskaźniki: Economy Confidence Index, który opisuje podejście badanych do kwestii gospodarczych (-6% do 44%), Business Environment Confidence Index, sprawdzający nastawienie do otoczenia biznesowego (-46% do -40%) oraz Company Perspective Confidence, czyli ocena kondycji firmy (7% do 26%).
- Trudno się dziwić, że na rynku panuje tak duży niepokój. Inwazja na Ukrainę, brak perspektyw na jej zakończenie, inflacja, zakłócenia w łańcuchu dostaw – to wszystko miało i ma ogromny wpływ na niedobór i rosnące koszty surowców i energii. Czynniki te powodują nie tylko spadek nastrojów, czy spowolnienie gospodarcze, ale też zwiększoną ostrożność wśród zagranicznych inwestorów przed zaangażowaniem kapitałowym – komentuje Paulina Szajuk, Partner w Foodcom S.A.
Niskie oczekiwania i prognozy będące skutkiem geopolitycznych wydarzeń ostatnich miesięcy zmieniły podejście dyrektorów finansowych do otoczenia biznesowego, przyczyniając się do wyższej niepewności biznesowej. Obecnie odczuwa ją 61% kadry zarządzającej finansami, co jest najwyższym wynikiem od 2015 roku. Za główne źródła niepokoju podają oni zmniejszony popyt krajowy (45%), ryzyko geopolityczne (45%) oraz brak wykwalifikowanych specjalistów (42%). Perspektywy finansowe swoich firm ocenia pozytywnie tylko co czwarty badany (w stosunku do 40% w roku ubiegłym), natomiast aż 43% przyszłość swoich firm widzi pesymistycznie.
Pesymizm pojawia się również w przypadku inflacji cen konsumenckich (CPI). Zdecydowana większość dyrektorów finansowych (70%) spodziewa się wzrostu w tym obszarze. Oczekiwania inflacyjne co do poziomu inflacji w 2023 roku wynoszą 11,5%.
Jak sobie radzić z nieprzewidywalnym otoczeniem?
W czasach zdefiniowanych w dużej mierze przez niepewność, każda firma powinna być przygotowana na zagrożenia i szanse, które wiążą się ze zmienną sytuacją rynkową.
- Niezwykle ważnym elementem prowadzenia biznesu staje się obecnie właściwy proces planowania finansowego. W tym celu kluczowa jest wiedza na temat funkcjonowania rynku, łańcucha dostaw oraz znajomość potrzeb i oczekiwań klientów oraz tego jak reagują oni na zmiany gospodarcze. Dzięki temu możliwe jest dostosowanie działalności do stale zmieniającej się rzeczywistości. Z drugiej strony, warto pamiętać, że stawianie sobie ambitnych celów, nawet w czasach kryzysu jest niezbędne na drodze do dynamicznego rozwoju przedsiębiorstwa - dodaje Paulina Szajuk.