W pozostałym zakresie Trybunał umorzył postępowanie na skutek cofnięcia wniosku.
Zdanie odrębne zgłosiła sędzia TK Teresa Liszcz.
Pierwotnie przedmiotem zaskarżenia był cały art. 7 ustawy abonamentowej. Marszałek Sejmu w pełni zgodził się z zarzutami, a Prokurator Generalny podzielił je w zakresie, w jakim ustawa upoważnia Pocztę Polską S.A. - podmiot prawa prywatnego do kontroli rejestracji odbiorników oraz uiszczania abonamentu. W toku postępowania, Marszałek Sejmu doszedł do wniosku, że tylko niektóre ustępy art. 7 ustawy mogą być uznane za niekonstytucyjne, zaś Prokurator Generalny uznał, że choć elementy składowe systemu są zgodne z konstytucją, jednak cała instytucja pozostaje zakresowo niekonstytucyjna.
Następnie Marszałek Sejmu, wniósł o stwierdzenie niekonstytucyjności tylko art. 7 ust. 1, 3, 5 i 6 ustawy, zaś Prokurator Generalny za niekonstytucyjne uznał - nadal zakresowo - tylko art. 7 ust. 1, 6 i 7 ustawy. Ostatecznie wniósł on o stwierdzenie niekonstytucyjności art. 7 ust. 1, 5, 6 i 7 ustawy abonamentowej w zakresie w jakim podmiotem upoważnionym do kontroli rejestracji odbiorników i uiszczania abonamentu czyni spółkę prawa handlowego, zaś Marszałek Sejmu podtrzymał swe stanowisko. Na koniec wnioskodawca zmodyfikował wniosek domagając się stwierdzenia, że niezgodne z konstytucja są tylko art. 7 ust. 1, 3, 5 i 6 ustawy abonamentowej.
Zarzuty niekonstytucyjności zostały postawione w związku z nieskutecznością mechanizmu pobierania i egzekwowania abonamentu oraz opłaty karnej za używanie niezarejestrowanych odbiorników, prowadzącą do zaprzeczenia zasad powszechności, sprawiedliwości i równości ponoszenia ciężarów publicznych. Rozwiązania systemowe niemożliwym czynią prowadzenie egzekucji administracyjnej i zachęcają obywateli do uchylania się od opłacania abonamentu.
Uczestnicy postępowania twierdzili, że opłata karna nakładana na użytkownika niezarejestrowanego odbiornika, nie może być egzekwowana, ponieważ ustawa abonamentowa nie precyzuje terminu jej uiszczenia, co uniemożliwia podjęcie czynności egzekucyjnych. Trybunał Konstytucyjny podkreślił, że decyzja Poczty jest decyzją administracyjną i - jeśli użytkownik niezarejestrowanego odbiornika nie odwoła się od niej (albo odwołanie nie zostanie uwzględnione) - staje się ostateczna i wykonalna. Egzekucja może zaś być wszczęta po upływie siedmiu dni od doręczenia mu pisemnego upomnienia, przesyłanego po upływie terminu wykonania obowiązku, wynoszącego 14 dni, wynikającego z Ordynacji podatkowej (jej art. 47 § 1 znajduje zastosowanie na podstawie jej art. 2 § 2).
Tym samym użytkownik niezarejestrowanego odbiornika, po otrzymaniu decyzji Poczty, ma 14 dni na zapłatę opłaty karnej albo na odwołanie od decyzji, a jeśli stanie się ona ostateczna i wykonalna, Poczta powinna wysłać upomnienie. Po bezskutecznym upływie siedmiodniowego terminu w nim określonego, Poczta powinna wystawić tytuł wykonawczy i niezwłocznie skierować go do właściwego naczelnika urzędu skarbowego, który może zastosować każdy środek egzekucyjny prowadzący bezpośrednio do wykonania obowiązku (może egzekwować opłatę karną między innymi z pieniędzy i rachunków bankowych, wynagrodzenia za pracę lub świadczeń z zaopatrzenia emerytalnego i ubezpieczenia społecznego, a także z innych praw majątkowych, ruchomości i nieruchomości).
Zdaniem uczestników postępowania, nieegzekwowanie abonamentu wynika z treści ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, bo należności przekazane innymi ustawami do egzekucji administracyjnej muszą wynikać albo z decyzji albo bezpośrednio z przepisu prawa. W odniesieniu do abonamentu Poczta nie wydaje decyzji, a obowiązek jego uiszczania nie mieści się "w zakresie administracji rządowej", co wyklucza prowadzenie egzekucji bezpośrednio z przepisu prawa. Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego egzekucja nieuiszczonego abonamentu jest - mimo powyższego - prawnie możliwa. Ustawa abonamentowa ma pierwszeństwo przed przepisami ustawy o postępowaniu egzekucyjnym, więc fakt, że abonament nie mieści się w zakresie administracji rządowej nie ma tu istotnego znaczenia.
Ustalanie wysokości należnego abonamentu jest tzw. czynnością materialno-techniczną dotyczącą obowiązku wynikającego z przepisu prawa, dokonywaną w trybie pozaprocesowym przez Pocztę lub w drodze samoobliczenia przez abonenta. Poczta nie ustala wysokości należności z tytułu niezapłaconego abonamentu, bo i wysokość ta i obowiązek zapłaty wynikają wprost z przepisów ustawy. Istotne jest, że ustawodawca zapewnia środki ochrony praw abonentów, bo stanowisko wyrażone przez Pocztę (co do zaległości z tytułu abonamentu) - jako czynność dotycząca stwierdzenia obowiązku wynikającego wprost z przepisów prawa - będzie podlegać kontroli sądowej; możliwe jest także zaskarżania postanowień wydawanych w toku postępowania egzekucyjnego.
Brak decyzji administracyjnej nie stanowi przeszkody w prowadzeniu egzekucji administracyjnej, a Poczta nie musi nawet wysyłać upomnienia, ponieważ postępowanie egzekucyjne może być wszczęte bez jego doręczania, gdy zobowiązany ma ustawowy obowiązek obliczenia lub uiszczenia należności pieniężnej bez wezwania. Dlatego też po upływie ustawowego terminu uiszczenia abonamentu (25 dzień miesiąca) Poczta może wystawić tytuł wykonawczy i skierować go do właściwego naczelnika urzędu skarbowego.
Więcej: Prawnik.pl