Zalety umiejscowienia działalności firmy w tym, a nie innym miejscu, można przypisać do trzech głównych obszarów:
• geograficznego,
• politycznego,
• społeczno-ekonomicznego.
Każdy z nich wpływa w inny sposób na atrakcyjność danej lokalizacji.
Warunek geograficzny to przede wszystkim istniejąca infrastruktura. Składają się na nią drogi - od tras o znaczeniu międzynarodowym i krajowym, po lokalne drogi dojazdowe do poszczególnych posesji. Ponadto nie do zastąpienia jest rozbudowana sieć transportu kolejowego oraz pobliże lotnisk o dużej przepustowości. Pamiętać należy także o dostępie do portów, a wobec tego - możliwość korzystania z transportu morskiego i rzecznego. Na poziomie lokalnym infrastruktura to także bliskość i podłączenie działek do mediów: wody, kanalizacji, prądu, ale również ogrzewania centralnego czy szerokopasmowego Internetu.
Chcąc przyciągnąć inwestorów na opuszczone często tereny, przeprowadzana jest modernizacja istniejącej infrastruktury oraz budowa nowych połączeń. W wyniku tych przeobrażeń inwestorzy uzyskują dobrze skomunikowany z resztą regionu i kraju punkt wypadowy dla dalszego poszerzania swojej działalności.
Pojęcie geografii obejmuje ponadto położenie strefy na mapie kraju i kontynentu. W skali kraju bliskość dużych ośrodków miejskich to możliwość korzystania z ich większego niż na prowincji potencjału nabywczego i rynku zbytu, liczniejszej siły roboczej oraz lepiej wykształconej kadry. Pobliże aglomeracji to także potężniejsza liczba przedsiębiorstw, z którymi inwestor mógłby nawiązać kontakty handlowe. Z kolei mówiąc o międzynarodowym umiejscowieniu Specjalnej Strefy Ekonomicznej, znaczenia nabiera przede wszystkim bliskość granicy i związane z tym dobre rokowania, co do przyszłej ekspansji na tamtejszy rynek.
Do czynników politycznych zaliczają się warunki stworzone przez władze samorządowe i rządowe każdego szczebla. Specjalne Strefy Ekonomiczne ze względu na dużą wartość jaką przynoszą regionom, cieszą się wyjątkowo przyjaznym nastawieniem lokalnych władz. Dużo wysiłków wkładają one w kreowanie atmosfery przedsiębiorczości i współpracy pomiędzy sektorami publicznym i prywatnym. Inwestorzy działający w strefie mogą liczyć na wsparcie władz lokalnych i ich zaangażowanie, nie tylko na poziomie tworzenia strefy, ale także w późniejszym okresie jej funkcjonowania.
Jednak ze wszystkich kwestii, najważniejsza jest ta, dotycząca gospodarczych korzyści jakie może przynieść inwestorom umiejscowienie firmy w strefie. Pierwszy i najbardziej oczywisty powód rozwoju firmy w danej strefie to zwolnienia z podatku dochodowego. Nad kwestiami podatkowymi nie będziemy się jednak zatrzymywać (zostały one szczegółowo omówione w Raporcie Parki Przemysłowe, Technologiczne i Specjalne Strefy Ekonomiczne).
Mając na uwadze miejsca, w jakich tworzone są Specjalne Strefy Ekonomiczne, przedsiębiorstwa ulokowane w strefie mają również wspomniany już bardzo dobry dostęp do siły roboczej. Ze względu na istniejący w tych regionach rynek pracodawcy, to inwestorzy stoją na silniejszej pozycji w negocjacjach z potencjalnymi pracownikami i mają możliwość dyktowania warunków zatrudnienia. Dzięki temu firma może pozyskać ręce do pracy po niższym koszcie niż w innych regionach. Jednakże, warunki ekonomiczne i społeczne nie mają charakteru statycznego, lecz ulegają ciągłym przeobrażeniom. Stąd wskazanie na rosnącą wagę wiedzy, nauki i innowacji oraz możliwość ich wykorzystania w działalności firm. Tutaj po raz kolejny nabiera znaczenia atmosfera współpracy, tym razem z innymi przedsiębiorstwami oraz z instytucjami o charakterze naukowym i badawczym - bo tylko duch kooperacji potrafi zaowocować efektem synergii i większymi korzyściami od możliwych do osiągnięcia bez dialogu pomiędzy tymi podmiotami.
Czynnik ekonomiczny to także dostępne w najbliższym otoczeniu usługi. Obecność biur rachunkowych, kancelarii podatkowych i prawnych, a także firm zajmujących się usługami z zakresu PR czy HR, pozwala na wydzielenie (outsourcing) z firmy procesów, które nie są podstawą działalnością przedsiębiorstw. Pozwala to inwestorom na ograniczenie liczby pracowników nieprodukcyjnych oraz zmniejszenie kosztów zarządu.
Ulokowanie inwestycji w Specjalnych Strefach Ekonomicznych niesie zatem ze sobą wiele zalet. Oprócz tej oczywistej, jaką jest zwolnienie z podatku, inwestor może liczyć na szereg udogodnień i specyficzne podejście do jego potrzeb. Umiejętne korzystanie z oferowanych przez strefę możliwości może doprowadzić do efektywniejszej produkcji, poszerzenia rynku zbytu i zwiększenia stopy zwrotu z zainwestowanego kapitału.
Więcej informacji na temat Parków Przemysłowych, Technologicznych i Specjalnych Stref Ekonomicznych znajdą państwo w najnowszym Raporcie Grupy IPO.pl.
Eliza Smyrgała
redaktor portalu IPO.pl