W dużych korporacjach istotną rolę w procesie planistycznym odgrywają dyrektorzy finansowi lub dyrektorzy do spraw strategii i planowania, którzy w koordynacji z zarządami i udziałowcami firmy odpowiadają za ostateczny kształt planu. W małych i średnich przedsiębiorstwach są to najczęściej właściciele lub szefowie firm. W przypadku planowania powiązanego z podatkami właściciele najczęściej korzystają z doświadczenia swoich księgowych lub doradców podatkowych.
Potrzebny plan finansowy
Niezależnie od wielkości i rodzaju firmy, z przygotowaniem planu finansowego, a później jego realizacją, bywa bardzo różnie.
- Zdarza się, że brakuje profesjonalizmu - podkreśla Wojciech Fronckiewicz, dyrektor finansowy szwedzkiej firmy medycznej Medicover.
Jego zdaniem, szczególnie w czasach dobrej koniunktury, niektóre przedsiębiorstwa nie planują swoich przyszłych kroków, a jeśli planują - robią to pobieżnie i bez zachowania odpowiednich reguł.
Zdaniem Fronckiewicza w części małych i średnich firm proces planowania albo w ogóle nie ma miejsca, albo sprowadza się do określenia działań operacyjnych. Nie zawsze określa się cele, przygotowuje strategię, choćby te najbardziej podstawowe. Nie zawsze wiadomo też, kto za cały proces odpowiada. W dużych firmach planowanie bywa za bardzo skomplikowane, planuje się za dużo i za szczegółowo, czasami również o wiele za późno.
Rola osób tworzących plany jest nie do przecenienia. To na nich spoczywa obowiązek, ale i przywilej, nakłaniania organizacji do myślenia, dokąd firma podąża.
Liczą się ludzie
W planowaniu chodzi też o to, aby firma umiała jak najlepiej wykorzystywać potencjał intelektualny i wiedzę swoich pracowników. To często dzięki ich pomysłom, kreatywności oraz doświadczeniu, przedsiębiorstwo ma szansę w znaczący sposób poprawiać swoją efektywność oraz pozycję na rynku.
- Planowanie na poziomie firmy powinno również przekładać się na planowanie indywidualne poszczególnych osób. Jest dobrze, gdy plan uwzględnia cele osobiste i zawodowe pracowników, gdy ma emocjonalne oraz ambicjonalne zabarwienie. Dzięki temu motywacja do wdrażania planu może być wysoka i naprawdę efektywna. Organizacje, które to widzą, wygrywają z konkurencją w przedbiegach - podkreśla Wojciech Fronckiewicz.
Przy planowaniu należy uwzględniać i stale monitorować kierunki rozwoju rynku, na którym funkcjonuje firma. Trzeba analizować otoczenie konkurencyjne, to lokalne, krajowe, a kiedy wymaga tego sytuacja, również globalne. W przypadku usług, gdzie podstawowym kapitałem są ludzie, to może być ocena bieżącej sytuacji zatrudnienia, wskaźników makroekonomicznych danej branży, połączonych np. z prognozą wzrostu wynagrodzeń. Ale już dla firm żyjących z importu wynagrodzenia nie będą miały aż tak dużego znaczenia, jak np. wahania kursów. We wszystkich przypadkach najważniejsze jest to, aby zawczasu przewidzieć bariery, ryzyka pochodzące z rynku, a także wyczuć szanse oraz możliwości.
Ważne!
Do wsparcia procesu planowania stosuje się odpowiednio przygotowane narzędzia. Wbrew pozorom planowanie nie musi odbywać się przy wykorzystaniu specjalnych, drogich i zaawansowanych aplikacji czy programów informatycznych. Wystarczy osoba lub zespół ludzi plus stary wypróbowany Excell
PAWEŁ JAKUBCZAK
pawel.jakubczak@infor.pl