Niektórzy nasi klienci ze względu na brak odpowiednich środków chcieliby nabywać produkowane przez nas maszyny w leasingu finansowym. Czy spółka z o.o. nieprowadząca dotychczas działalności leasingowej może leasingować wyprodukowane przez siebie maszyny?
Czy będzie to korzystniejsze od sprzedaży tych maszyn na raty?
RADA
RADA
Umowę leasingu jako umowę cywilnoprawną mogą stosować nie tylko firmy leasingowe, ale także inne firmy, które chcą prowadzić taką działalność jako główną bądź dodatkową. Mogą to być również producenci przedmiotów leasingu. Leasing może im przynieść większe korzyści niż sprzedaż ratalna.
UZASADNIENIE
Przez umowę leasingu finansujący zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w tej umowie i oddać tę rzecz korzystającemu do używania albo używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony, a korzystający zobowiązuje się zapłacić finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenie pieniężne, równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego (art. 7091 Kodeksu cywilnego).
A zatem, z punktu widzenia przepisów kodeksu cywilnego, finansujący powinien nabyć przedmiot leasingu od innego podmiotu. Jednakże w rozumieniu przepisów podatkowych przez umowę leasingu rozumie się umowę nazwaną w kodeksie cywilnym, a także każdą inną umowę, na mocy której finansujący oddaje do odpłatnego używania albo używania i pobierania pożytków na warunkach określonych w ustawie korzystającemu podlegające amortyzacji środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne, a także grunty (art. 17a pkt 1 updop).
Według przepisów podatkowych podstawą leasingu mogą więc być nie tylko umowy leasingu w rozumieniu przepisów kodeksu, ale także inne umowy, które w znaczeniu przepisów podatkowych spełniają warunki do uznania ich za takie. W związku z tym należy uznać, że przedmiotem leasingu mogą być również środki trwałe wytworzone przez producenta (świadczy o tym również art. 17g ust. 1 pkt 2 updop).
WARTO ZAPAMIĘTAĆ
Składniki majątku mogą być oddawane w leasing nie tylko na podstawie umowy leasingu zdefiniowanej w przepisach kodeksu cywilnego, ale także każdej innej umowy, która w znaczeniu przepisów podatkowych spełnia warunki do uznania jej za umowę leasingu.
Aby umowa mogła być uznana za umowę leasingu kapitałowego (finansowego), muszą być łącznie spełnione następujące warunki:
• umowa powinna zostać zawarta na czas oznaczony,
• suma ustalonych w umowie opłat, pomniejszona o należny podatek od towarów i usług, powinna odpowiadać co najmniej wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych,
• umowa powinna zawierać postanowienie, że odpisów amortyzacyjnych w podstawowym okresie umowy dokonuje korzystający.
W przypadku tej umowy do przychodów finansującego i odpowiednio do kosztów uzyskania przychodów korzystającego nie zalicza się opłat, w części stanowiącej spłatę wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych.
Przykład
Spółka z o.o. na podstawie umowy leasingu kapitałowego oddała w leasing wyprodukowaną przez siebie maszynę. Wartość początkowa tej maszyny wynosi 60 000 zł. Umowa leasingu została zawarta na okres trzech lat, a suma opłat leasingowych wynosiła 72 000 zł. W tym kwota 60 000 zł stanowi spłatę wartości początkowej maszyny, natomiast 12 000 zł to raty odsetkowe. Raty odsetkowe płacone są miesięcznie. W okresie tym odpisów amortyzacyjnych od tej maszyny będzie dokonywał korzystający.
Przychodem finansującego będą tylko miesięczne raty odsetkowe, rocznie w wysokości 12 000 zł : 3 = 4000 zł. Natomiast część czynszu leasingowego dotycząca spłaty wartości początkowej maszyny (rocznie 60 000 zł : 3 = 20 000 zł) nie będzie stanowiła przychodu.
Natomiast korzystający, jeżeli jest małym podatnikiem bądź rozpoczyna działalność gospodarczą, może dokonać jednorazowego odpisu amortyzacyjnego od wartości początkowej maszyny (art. 16k ust. 7 updop, art. 22k ust. 7 updof). A zatem już w miesiącu wprowadzenia tego środka trwałego może dokonać jednorazowego odpisu amortyzacyjnego w wysokości 60 000 zł (zakładając, że nie zostanie przekroczony limit 199 000 zł, do wysokości którego można w 2007 r. dokonywać jednorazowych odpisów amortyzacyjnych).
W związku z powyższym z jednej strony finansujący uzyska stosunkowo niewysoki przychód podatkowy w wysokości 12 000 zł (rocznie 4000 zł), choć w trakcie trwania umowy będzie uzyskiwał zwrot nakładów poniesionych na wytworzenie maszyny. Z drugiej zaś strony korzystający, spełniający ww. warunki, może zaliczyć jednorazowo do kosztów znacznie wyższą kwotę, równą wartości początkowej maszyny (60 000 zł).
Niemniej do kosztów finansującego nie będą zaliczane wydatki na wytworzenie maszyny będącej przedmiotem leasingu. Są one ustalane zgodnie z art. 16g ust. 4 updop, tj. według cen nabycia zużytych: rzeczowych składników majątku i wykorzystanych usług obcych, kosztów wynagrodzeń za prace wraz z pochodnymi, i innych kosztów dających się zaliczyć do wartości wytworzonej maszyny. Do kosztu wytworzenia nie zalicza się natomiast kosztów ogólnych zarządu, kosztów sprzedaży oraz pozostałych kosztów operacyjnych i kosztów operacji finansowych, w szczególności odsetek od pożyczek (kredytów) i prowizji, z wyłączeniem odsetek i prowizji naliczonych do dnia przekazania środka trwałego do używania.
Dopiero w momencie przeniesienia własności tej maszyny na korzystającego wydatki te (pomniejszone o dokonaną spłatę wartości początkowej) mogą być kosztem.
Jeżeli po upływie podstawowego okresu umowy leasingu kapitałowego finansujący przenosi na korzystającego własność przedmiotu leasingu, to przychodem ze sprzedaży środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie sprzedaży, także wtedy, gdy odbiega ona znacznie od ich wartości rynkowej (a zatem może wynosić symboliczną złotówkę).
W odróżnieniu od sprzedaży na raty leasing finansowy pozwala finansującemu wykazać mniejsze przychody w podstawie opodatkowania.
Zakładając, że spółka z o.o. zamiast zawarcia umowy leasingu finansowego dokonałaby sprzedaży maszyny za kwotę 72 000 zł i płatność ta byłaby rozłożona na raty na trzy lata, to w momencie dokonania sprzedaży wykazałaby przychód w wysokości 72 000 zł. Do kosztów zaliczałaby wydatki na wytworzenie maszyny w wysokości 60 000 zł. A zatem już w momencie sprzedaży osiągnęłaby dochód w wysokości 72 000 zł - 60 000 zł = 12 000 zł.
Natomiast w leasingu finansowym wykaże przychód jedynie w wysokości 4000 zł w każdym roku trwania podstawowego okresu umowy. Zakładając, że spółka nie ponosiłaby kosztów związanych z obsługą leasingu, to wykazałaby dochód w wysokości 4000 zł, a zatem trzy razy niższy niż w przypadku sprzedaży na raty.
• art. 16k ust. 7, art. 17a pkt 1, art. 17f, art. 17g ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 251, poz. 1847
• art. 22k ust. 7 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 249, poz. 1824
• art. 7091 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 133, poz. 935
Krzysztof Rustecki
ekspert w zakresie podatków dochodowych